Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội: Nhiều vấn đề cần nghiên cứu, thảo luận

Diễn đàn luật sư
13/05/2022 17:30
Hạnh Nguyên
aa
Bộ Tư pháp vừa tổ chức Hội thảo tham vấn về cơ chế thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội ở Việt Nam.


Nhiều vấn đề cần nghiên cứu, thảo luận

Thực tiễn đấu tranh phòng chống tội phạm cho thấy, đối với các tội phạm kinh tế, tham nhũng thì lợi ích vật chất là mục tiêu chính của người phạm tội. Để đạt được mục tiêu đó, người thực hiện hành vi vi phạm thường tìm các thủ đoạn để tẩu tán, che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền, tài sản thông qua hoạt động rửa tiền, chuyển dịch tài sản…

Các thủ đoạn này gây khó khăn cho việc phát hiện tội phạm cũng như cho quá trình xác minh, điều tra nguồn gốc tài sản của các cơ quan tiến hành tố tụng và trong nhiều trường hợp, tiền, tài sản liên quan đến tội phạm được tẩu tán, ngụy trang thành công, mà tội phạm vẫn không bị xử lý. Đây là một thách thức lớn đối với các cơ quan tư pháp. Thu hồi tài sản bị chiếm đoạt là một vấn đề rất phức tạp trong bối cảnh hoạt động che giấu, tẩu tán, tẩy rửa tiền, tài sản bất hợp pháp ngày càng trở nên tinh vi và có tính chất xuyên quốc gia.

btp

Thực hiện các nhiệm vụ được giao theo Chỉ thị 04/CT-TW ngày 02/6/2021 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế “xây dựng về cơ chế thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt không qua thủ tục kết tội” và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ số 474/QĐ-TTg ngày 30/4/2019 về ban hành Kế hoạch hành động giải quyết những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2019-2020, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các bộ, ngành, đơn vị liên quan triển khai nhiệm vụ "Nghiên cứu đề xuất xây dựng cơ chế thu hồi tài sản không thông qua thủ tục kết tội" và đang tiến hành nghiên cứu, đánh giá pháp luật hiện hành, tham khảo kinh nghiệm các nước để đề xuất khả năng xây dựng cơ chế tịch thu tài sản không qua thủ tục kết tội cũng như sửa đổi, bổ sung hoàn thiện pháp luật có liên quan.

Chủ trì Hội thảo, Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự hành chính (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thị Hạnh nhấn mạnh, thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội là cách tiếp cận mới trong thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự, đặc biệt là các vụ án về kinh tế, tham nhũng. Đây là giải pháp nảy sinh từ yêu cầu thực tiễn khi những biện pháp thu hồi tài sản theo cách thức truyền thống không giải quyết được các vấn đề bất cập của thực tiễn do gặp khó khăn trong xác minh, thu thập chứng cứ và chứng minh mối liên hệ giữa tài sản và hành vi phạm tội.

btp2

Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự hành chính Nguyễn Thị Hạnh khai mạc Hội thảo.

Thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội là quy trình đặc biệt của cơ quan nhà nước, không xét xử bị cáo hay hành vi phạm tội mà tập trung vào xử lý tài sản được cho là có nguồn gốc hoặc có liên quan đến tội phạm, với mục đích thu hồi về cho ngân sách nhà nước hoặc trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp của tài sản.

Tuy nhiên, thực hiện cơ chế này cũng đặt ra hàng loạt vấn đề cần giải quyết như phạm vi và mục tiêu của cơ chế này nhằm vào nhóm tội phạm nào, các trường hợp nào cần thiết sử dụng cơ chế, phương thức tịch thu ra sao… Nếu thí điểm thì sẽ thí điểm vấn đề gì, công đoạn, cách thức nào để đạt mục tiêu của chính sách, bảo đảm phù hợp, khả thi trong bối cảnh ở Việt Nam hiện nay. Bên cạnh đó, cơ chế thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội sẽ không hiệu quả nếu không tính đến các cơ chế hỗ trợ như tài chính, ngân hàng, thuế, hải quan…

Qua nghiên cứu của một số chuyên gia, bà Hạnh nhận thấy, ưu điểm chính của các biện pháp tịch thu tài sản không qua kết tội là yêu cầu tiêu chuẩn về chứng cứ tại các phiên tòa dân sự thấp hơn so với các phiên tòa hình sự, qua đó tạo thuận lợi cho việc thu hồi tài sản. Nói cách khác, biện pháp thu hồi không thông qua thủ tục kết tội giúp khắc phục được một trong những khó khăn lớn nhất là việc phải chứng minh tội phạm và nguồn gốc bất hợp pháp của tài sản được cho là do phạm tội mà có.

Ngoài ra, ưu điểm của biện pháp này còn thể hiện ở chỗ, việc khởi kiện dân sự có thể được mở rộng tới các bên thứ ba, có thể là bất kỳ ai đã hỗ trợ cho bị đơn chính, các thành viên gia đình, cộng sự thân thiết, các bên trung gian, các định chế tài chính, luật sư, kế toán.. và trong khởi kiện dân sự, các quan chức hoặc cựu quan chức và tài sản của họ không được hưởng quyền miễn trừ. Bà Hạnh khẳng định, đây là những vấn đề hết sức mới với Việt Nam, đòi hỏi phải nghiên cứu, thảo luận, tham khảo kinh nghiệm của các nước.

Tham mưu làm rõ lộ trình, bước đi phù hợp với thực tiễn Việt Nam

Đồng chủ trì Hội thảo, Trưởng Đại diện Viện KAS tại Việt Nam Florian Feyerabend cho biết, Công ước của Liên Hợp quốc về chống tham nhũng (UNCAC) đã dành 1 chương quy định về thu hồi tài sản. Theo đó, UNCAC khuyến nghị các nước thành viên theo pháp luật nước mình sẽ xem xét tiến hành các biện pháp cần thiết cho phép tịch thu tài sản mà chưa có bản án hình sự trong trường hợp không thể truy tố người vi phạm vì lý do người này đã chết, lẩn trốn hoặc vắng mặt, hoặc trong các trường hợp thích hợp khác. Tuy nhiên, ông cho hay, cơ chế thu hồi tài sản không qua truy tố hình sự có thể phức tạp vì cơ chế này có thể gây ra những quan ngại về quyền về tài sản.

btp3

Hai đồng chủ trì Hội thảo.

Đánh giá một cách tổng thể và toàn diện thì hệ thống pháp luật hiện hành của Việt Nam liên quan đến thu hồi tài sản chưa xử lý được một số trường hợp, ví dụ như trường hợp có căn cứ khẳng định tiền, tài sản liên quan đến hành vi phạm tội nhưng chưa hoặc không thể truy cứu trách nhiệm hình sự vì nhiều lý do (đối tượng phạm tội chết, mất tích hoặc bỏ trốn…). Trường hợp phát hiện tài sản, thu nhập không giải trình được nguồn gốc qua hoạt động kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức…

Tại Hội thảo, các đại biểu đến từ các cơ quan Trung ương như Ban Nội chính Trung ương, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, các cơ sở đào tạo luật trên địa bàn Hà Nội và một số địa phương đã nghe các chuyên gia trình bày về các nội dung như thực tiễn công tác thu hồi tài sản tại Việt Nam; yêu cầu của quốc tế và kinh nghiệm một số nước về tịch thu tài sản không qua thủ tục kết tội; nghĩa vụ chứng minh và một số đề xuất, kiến nghị về khả năng nghiên cứu, xây dựng các cơ chế thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội.

Các đại biểu cũng đã nêu nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận cùng các chuyên gia về cơ chế tịch thu tài sản không qua kết tội, làm rõ tác động của cơ chế tịch thu tài sản không qua thủ tục kết tội đối với quyền của cá nhân về tài sản, nguyên tắc suy đoán vô tội; những rào cản, khó khăn, thánh thức đối với Việt Nam khi xây dựng cơ chế này.

Những ý kiến thu nhận được từ Hội thảo góp phần là cơ sở để Bộ Tư pháp xây dựng và hoàn thiện nghiên cứu về tính khả thi của cơ chế tịch thu tài sản không qua kết tội, giúp cho Bộ Tư pháp có thể tham mưu cho Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền về lộ trình, bước đi phù hợp với điều kiện, thực tiễn của Việt Nam nhằm tăng cường hiệu quả công tác tịch thu tài sản, đặc biệt là tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng.

bài liên quan
Ngành Tư pháp phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai năm 2024

Ngành Tư pháp phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai năm 2024

Ngày 22/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị Phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai năm 2024 với hình thức trực tiếp và trực tuyến tại điểm cầu 63 tỉnh, thành phố. Đồng chí Lê Thành Long, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp chủ trì Hội nghị. Các Thứ trưởng Bộ Tư pháp: Nguyễn Khánh Ngọc, Đặng Hoàng Oanh, Trần Tiến Dũng và Mai Lương Khôi cùng dự.
Bộ Tư pháp đẩy mạnh truyền thông các hoạt động của ngành

Bộ Tư pháp đẩy mạnh truyền thông các hoạt động của ngành

Bộ Tư pháp tăng cường các giải pháp truyền thông về hoạt động của ngành, đồng thời đẩy mạnh công tác quản lý đối với cơ quan báo chí.
Đoàn thanh niên Bộ Tư pháp thăm và tặng quà cơ sở chức sắc, tôn giáo tại Hậu Giang

Đoàn thanh niên Bộ Tư pháp thăm và tặng quà cơ sở chức sắc, tôn giáo tại Hậu Giang

Đoàn công tác của Đoàn Thanh niên Bộ Tư pháp đã đến thăm và tặng quà cơ sở chức sắc, tôn giáo trên địa bàn tỉnh Hậu Giang.
Tăng cường kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật tố tụng hành chính

Tăng cường kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật tố tụng hành chính

Bộ Tư pháp sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để tăng cường kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật tố tụng hành chính (TTHC) và thi hành án hành chính (THAHC), nhất là tại nơi có số lượng vụ việc khiếu kiện, vụ việc THAHC lớn, phức tạp, kéo dài nhằm xác định rõ nguyên nhân, đề xuất giải pháp bảo đảm thi hành dứt điểm các bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính.
Bộ Tư pháp tiếp công dân định kỳ tháng 2/2024

Bộ Tư pháp tiếp công dân định kỳ tháng 2/2024

Thực hiện quy định của Luật Tiếp công dân năm 2013, Quy chế Tiếp công dân của Bộ Tư pháp, sáng 29/2, Thừa ủy quyền của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, ông Nguyễn Hồng Diện, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp đã chủ trì buổi tiếp công dân định kỳ tháng 2/2024.
Bộ Tư pháp khởi động "Giải bóng đá Mùa Xuân” lần thứ VI

Bộ Tư pháp khởi động "Giải bóng đá Mùa Xuân” lần thứ VI

Đoàn thanh niên Bộ Tư pháp cùng Đoàn Thanh niên các đơn vị phối hợp tổ chức Giải bóng đá mùa Xuân lần thứ VI.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Khi đã nghỉ hưu, có được hưởng trợ cấp bệnh nghề nghiệp?

Khi đã nghỉ hưu, có được hưởng trợ cấp bệnh nghề nghiệp?

Bạn Quang Mến (Khánh Hòa) hỏi: Bố tôi là người lao động tại một công ty về ngành công nghiệp nặng, hiện nay đã nghỉ hưu, được hưởng lương hưu 4 năm rồi. Dạo gần đây sức khỏe của bố giảm sút nên đi khám và phát hiện bố tôi bị nhiễm độc chì do ảnh hưởng từ công việc cũ. Xin hỏi, bố tôi có được hưởng chế độ bệnh nghề nghiệp nữa không? Nếu được thì hồ sơ cần chuẩn bị những gì?
Hành vi người dân đập cửa kính khống chế tài xế có vi phạm pháp luật?

Hành vi người dân đập cửa kính khống chế tài xế có vi phạm pháp luật?

Theo tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, việc người dân đập kính ô tô bắt giữ Lê Tiến Dũng là cần thiết và hợp pháp.
Cha dượng đánh đập dã man con riêng của vợ cũ ở Bình Phước sẽ bị xử lý thế nào?

Cha dượng đánh đập dã man con riêng của vợ cũ ở Bình Phước sẽ bị xử lý thế nào?

Theo Tiến sĩ Đặng Văn Cường: "Bất kể vì lý do gì, dù là nguyên thế nào đi chăng nữa thì hành vi của người cha dượng này cũng rất đáng lên án và cần phải xử lý bằng chế tài nghiêm minh của pháp luật".
Nhìn từ vụ Tuấn "phò mã" bị bắt: Ảo tưởng vì sự nổi tiếng trên mạng và cái kết bị khởi tố, bắt giam

Nhìn từ vụ Tuấn "phò mã" bị bắt: Ảo tưởng vì sự nổi tiếng trên mạng và cái kết bị khởi tố, bắt giam

Theo luật sư Đặng Văn Cường: "Những người gây ra tai tiếng, chiêu trò trên không gian mạng, việc bị xử lý là điều khó tránh... Vậy nên mong những người này hãy bớt ảo tưởng sức mạnh, vì trước pháp luật, tất cả mọi người đều bình đẳng".
Luật sư nhận định về vụ lái xe taxi G7 bị đánh tử vong ở đường ven Hồ Tây

Luật sư nhận định về vụ lái xe taxi G7 bị đánh tử vong ở đường ven Hồ Tây

Theo Luật sư: "Tính mạng con người là điều cao quý và quan trọng nhất. Mọi hành vi tước đoạt tính mạng người khác trái pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm minh nhất...".
Xử lý như thế nào vụ tạo màn kịch 4 mẹ con nhảy cầu Đông Trù để gây áp lực cho chồng?

Xử lý như thế nào vụ tạo màn kịch 4 mẹ con nhảy cầu Đông Trù để gây áp lực cho chồng?

Theo luật sư: "Người vợ có thể bị xử phạt tiền đối với hành vi "Báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền"...
Công dân vi phạm pháp luật có cơ hội được xóa tiền án, tiền sự không?

Công dân vi phạm pháp luật có cơ hội được xóa tiền án, tiền sự không?

Một người đã từng vi phạm pháp luật sẽ phải đạt điều kiện như thế nào để được xóa tiền án, tiền sự và trở thành một công dân bình thường?
Cần xử lý nghiêm 2 thanh niên đi xe máy SH đánh người trên đường Vành đai 2

Cần xử lý nghiêm 2 thanh niên đi xe máy SH đánh người trên đường Vành đai 2

Theo luật sư: Hành vi của các đối tượng thể hiện sự côn đồ, hung hãn, coi thường pháp luật... nên cần thiết phải xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Ba Vì - Hà nội: Nhiều day dứt sau một phiên tòa phúc thẩm

Ba Vì - Hà nội: Nhiều day dứt sau một phiên tòa phúc thẩm

Sinh ra chưa được nhìn thấy mặt bố, em bé chưa có tên. Ngày em được gặp bố là nơi chốn công đường với lời hẹn "Đợi bố được giải oan sẽ đặt tên cho con".
Thông báo chuyển địa chỉ trụ sở chính Văn phòng Luật sư Phúc Tín Tâm

Thông báo chuyển địa chỉ trụ sở chính Văn phòng Luật sư Phúc Tín Tâm

Văn phòng Luật sư Phúc Tín Tâm, thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An chuyển về trụ sở mới.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY