Hà Nội 29 °C
TP Hồ Chí Minh 35 °C
Hải Phòng 28 °C
Đà Nẵng 31 °C
Yên Bái 29 °C
  • Hà Nội Hà Nội 29°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 35°C
  • Hải Phòng Hà Nội 28°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 31°C
  • Yên Bái Hà Nội 29°C

Tháo gỡ để chủ hộ kinh doanh có lương hưu

Diễn đàn luật sư
05/06/2023 09:50
Bảo Hà
aa
Theo số liệu thống kê của BHXH Việt Nam, tại thời điểm tháng 9/2016, đã có 4.240 chủ hộ kinh doanh cá thể (KDCT) của 54 địa phương đóng BHXH bắt buộc.


Tuyên truyền chính sách bảo hiểm đến người lao động. Ảnh - BHXH Việt Nam.

Tuyên truyền chính sách bảo hiểm đến người lao động. Ảnh - BHXH Việt Nam.

Nguyên nhân bị thu bảo hiểm sai luật

Hiện nay, cả nước có hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh cá thể, gấp 6 lần số lượng doanh nghiệp. Còn theo số liệu cơ quan thuế quản lý thì cả nước có hơn 1,7 triệu lượt hộ nộp thuế. Tuy nhiên, hiện nay nhóm này chưa thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, chỉ có rất ít chủ hộ kinh doanh cá thể hiện đang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình làm chủ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm và sử dụng dưới 10 lao động. Chủ hộ kinh doanh là cá nhân hoặc một người trong hộ gia đình được các thành viên khác ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh.

Theo quy định hiện hành, hộ kinh doanh phải đóng BHXH bắt buộc cho lao động thuê mướn, giao kết hợp đồng; còn chủ hộ kinh doanh không thuộc diện đóng bắt buộc.

Tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng đang đề xuất mở rộng thêm đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc (BHXH BB) đối với các nhóm chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý, điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt.

Liên quan đến thông tin phản ánh 4.240 chủ hộ kinh doanh cá thể tại 54 địa phương đóng BHXH bắt buộc nhưng có những trường hợp chưa được tính thời gian đóng để được giải quyết hưởng các chế độ BHXH này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã thông tin về việc này.

Theo tinh thần của Bộ luật Lao động năm 1994, nhà nước khuyến khích phát triển kinh tế, tạo điều kiện cho mọi hoạt động tạo ra việc làm hoặc tự tạo việc làm. Việc các chủ hộ kinh doanh cá thể tự tạo việc làm "rất đáng được khích lệ và một trong những điều kiện đó là chủ hộ phải được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp với tư cách như một người lao động (được đóng BHXH bắt buộc)". Thời gian này chưa có chính sách BHXH tự nguyện.

Bên cạnh đó, từ nhu cầu của người lao động được tham gia đóng, hưởng các chế độ BHXH, Bảo hiểm y tế (BHYT). Số đông chủ hộ tham gia BHXH bắt buộc là người trực tiếp sản xuất kinh doanh, chủ hộ vừa là người sử dụng lao động vừa là người lao động, thông qua sản xuất kinh doanh mà có thu nhập, tiền lương.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhận định: "Như vậy có thể coi là một dạng của hợp đồng lao động tự thỏa thuận, tự ký, nên chủ hộ tham gia đóng, hưởng các chế độ BHXH, BHYT như người lao động".

Điểm vướng cuối cùng là là các chủ hộ kinh doanh cá thể sẽ không đăng ký tham gia BHXH cho các thành viên trong hộ nếu bản thân không được tham gia.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, việc thoái thu bảo hiểm xã hội thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội đối với chủ hộ kinh doanh cá thể sẽ rất phức tạp, khó khăn trong thực hiện, do không có sự đồng thuận từ phía người lao động là chủ hộ kinh doanh cá thể. Do đó, quyền lợi của người lao động sẽ bị ảnh hưởng vì đã tham gia bảo hiểm xã hội trong thời gian dài.

Hướng tháo gỡ

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, từ năm 2003 đến nay, một số chủ hộ đủ điều kiện đã được hưởng các chế độ hưu trí, BHXH một lần. Tuy nhiên, nhiều trường hợp chưa được tính thời gian đóng, chưa được hưởng chế độ "do nhận thức chưa thống nhất về hộ kinh doanh tham gia BHXH". Vì vậy năm 2016, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã yêu cầu các địa phương dừng thu BHXH bắt buộc với chủ hộ kinh doanh cá thể, đồng thời báo cáo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội xin hướng giải quyết để đảm bảo quyền lợi cho người đóng.

Bình luận về việc từ năm 2003 đến 2021, tại nhiều địa phương có tình trạng thu BHXH bắt buộc đối với chủ hộ KDCT nhưng đến nay chưa được tính thời gian để hưởng chế độ BHXH. Ông Nguyễn Trung Thành - Cty Luật TNHH Đông Tây (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bày tỏ quan điểm: "Nếu như trước đây, chế độ hưu trí chỉ áp dụng với công chức, lao động nhà nước, người làm công hưởng lưu hưu. Sau năm 1994, kinh tế dần mở cửa, các quan hệ lao động cũng phát sinh. Các hộ kinh doanh tạo ra việc làm song vẫn chưa ngang hàng với lao động khu vực nhà nước vì chưa được tham gia BHXH để hưởng lương hưu.

Tới năm 2003, Nghị định 01 ra đời đưa nhiều nhóm vào diện đóng BHXH bắt buộc, trong đó có hộ KDCT nhưng chủ hộ KDCT không thuộc diện đóng bắt buộc vì không có hợp đồng, không được trả lương. Tuy nhiên, mỗi hộ KDCT trung bình chỉ có vài lao động, trong khi đó, số đông chủ hộ mặc dù là người sử dụng lao động nhưng đồng thời cũng là NLĐ trực tiếp sản xuất kinh doanh; thông qua hoạt động sản xuất kinh doanh có được khoản thu nhập, tiền lương (có trường hợp là thành viên hộ gia đình được ủy quyền làm chủ hộ).

Xuất phát từ thực tiễn đó và nhu cầu được tham gia BHXH bắt buộc (khi chưa có chính sách BHXH tự nguyện), các chủ hộ KDCT đăng ký tham gia BHXH cho mình và các lao động khác trong hộ sản xuất với mong muốn được hưởng chế độ hưu trí khi về già.

"Tôi cho rằng, việc các chủ hộ KDCT chủ động lập danh sách đăng ký tham gia BHXH BB cho mình và cho cả NLĐ trong hộ cũng là chính đáng, dễ hiểu, nhất là khi thời điểm đó, chính sách BHXH chưa thể thay đổi kịp để đáp ứng đúng nhu cầu, nguyện vọng của người dân. Vì vậy, việc cần thiết bây giờ là chúng ta phải có giải pháp để đảm bảo đầy đủ quyền lợi, đáp ứng đúng nguyện vọng, mong mỏi chính đáng cho những chủ hộ KDCT này" - ông Thành nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, vị luật sư này cũng gợi mở, đề xuất gì về hướng giải quyết để đảm bảo quyền lợi BHXH cho các đối tượng này. Cụ thể theo ông Thành: "Việc chủ hộ KDCT tham gia BHXH bắt buộc một phần xuất phát từ bất cập của cơ chế chính sách khi mà chưa thay đổi kịp để bắt nhịp được với mong muốn tham gia BHXH BB của chủ hộ KDCT. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu thực tiễn và nguyện vọng chính đáng của người dân, tôi cho rằng, cơ chế chính sách cần có sự thay đổi linh hoạt, kịp thời, phù hợp với thực tiễn phát sinh".

Các chủ hộ KDCT tham gia BHXH BB đều có mong muốn được giải quyết chế độ chính sách BHXH nên việc thoái thu là bất khả kháng. Cần giải quyết đúng nguyên tắc của BHXH là đóng-hưởng, nghĩa là chủ hộ đã đóng BHXH bắt buộc phải được hưởng đầy đủ quyền lợi các chế độ BHXH bắt buộc.

"Từ thực tiễn và nguyện vọng này của chủ hộ KDCT, BHXH Việt Nam và Bộ LĐ-TB&XH cần trình Chính phủ, Quốc hội có giải pháp giải quyết để đảm bảo quyền lợi BHXH BB trên nguyên tắc đóng – hưởng (đã được quy định tại Luật BHXH năm 2006 và Luật BHXH năm 2014) cho các chủ hộ KDCT từ năm 2003-2021. Hướng giải quyết này, tôi cho rằng hoàn toàn phù hợp với mục tiêu và nội dung cải cách chính sách BHXH tại Nghị quyết số 28 và dự thảo Luật BHXH sửa đổi về việc m ở rộng, phát triển diên bao phủ BHXH về đối tượng tham gia và hưởng lương hưu khi đến tuổi nghỉ hưu; mở rộng chủ hộ KDCT và một số nhóm đối tượng khác thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc" - ông Thành bày tỏ.

bài liên quan
Hội thao Chào mừng kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngành BHXH Việt Nam

Hội thao Chào mừng kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngành BHXH Việt Nam

Hướng tới chào mừng kỷ niệm 30 năm ngày thành lập BHXH Việt Nam, đồng thời nhân dịp kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931-2024), Đoàn Thanh niên Cơ quan BHXH Việt Nam đã tổ chức Hội thao với các môn thể thao như: Kéo co, chạy đơn nam, chạy đơn nữ, chạy tiếp sức nam nữ.
BHXH Việt Nam đề xuất phương án giải quyết quyền lợi BHXH cho chủ hộ kinh doanh cá thể

BHXH Việt Nam đề xuất phương án giải quyết quyền lợi BHXH cho chủ hộ kinh doanh cá thể

BHXH Việt Nam đã có báo cáo gửi Chính phủ đề xuất các phương án để giải quyết vướng mắc trong việc thực hiện BHXH bắt buộc, BHYT, BH thất nghiệp của chủ hộ kinh doanh cá thể.
An toàn thông tin mạng có vai trò quan trọng trong sự phát triển bền vững của ngành BHXH Việt Nam

An toàn thông tin mạng có vai trò quan trọng trong sự phát triển bền vững của ngành BHXH Việt Nam

Sáng nay (19/3), BHXH Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng năm 2024. Theo đó, Hội nghị còn có đại diện Cục an An toàn Thông tin (Bộ Thông tin Truyền thông); đại diện Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an).
Kiến nghị tăng lương hưu 8% từ ngày 1/7/2024

Kiến nghị tăng lương hưu 8% từ ngày 1/7/2024

BHXH Việt Nam vừa có góp ý gửi đến Bộ LĐ-TB-XH về phương án điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH và trợ cấp hằng tháng của năm 2024.
Đảm bảo quyền lợi người tham gia bảo hiểm trong dịp Tết

Đảm bảo quyền lợi người tham gia bảo hiểm trong dịp Tết

Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam vừa ban hành Công văn số 288/BHXH-VP về việc phục vụ nhân dân, người lao động, người sử dụng lao động trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.
Ký Bản ghi nhớ hợp tác chiến lược giữa BHXH Việt Nam và Phòng Xúc tiến Thương mại Pháp

Ký Bản ghi nhớ hợp tác chiến lược giữa BHXH Việt Nam và Phòng Xúc tiến Thương mại Pháp

Chiều qua (22/1), tại Hà Nội, BHXH Việt Nam và Phòng Xúc tiến Thương mại Pháp tại Việt Nam tổ chức Lễ ký kết Bản Ghi nhớ hợp tác chiến lược.
Mới nhất
Đọc nhiều
Ngăn chặn tour “0” đồng

Ngăn chặn tour “0” đồng

Từ đầu năm 2024 đến nay, hoạt động du lịch, xuất nhập khẩu trên địa bàn thành phố Móng Cái (Quảng Ninh) có nhiều khởi sắc nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tái diễn tình trạng tour “0” đồng.
Giá sản xuất quý I/2024 tăng, giảm đan xen

Giá sản xuất quý I/2024 tăng, giảm đan xen

Tính chung quý I năm 2024, CPI tăng 3,77% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,81%.
Thị trường chứng khoán tăng trưởng khởi sắc

Thị trường chứng khoán tăng trưởng khởi sắc

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê vừa công bố, thị trường chứng khoán tăng trưởng khởi sắc với mức vốn hóa thị trường cổ phiếu tăng 12,2%.
Tin bài khác
Khi đã nghỉ hưu, có được hưởng trợ cấp bệnh nghề nghiệp?

Khi đã nghỉ hưu, có được hưởng trợ cấp bệnh nghề nghiệp?

Bạn Quang Mến (Khánh Hòa) hỏi: Bố tôi là người lao động tại một công ty về ngành công nghiệp nặng, hiện nay đã nghỉ hưu, được hưởng lương hưu 4 năm rồi. Dạo gần đây sức khỏe của bố giảm sút nên đi khám và phát hiện bố tôi bị nhiễm độc chì do ảnh hưởng từ công việc cũ. Xin hỏi, bố tôi có được hưởng chế độ bệnh nghề nghiệp nữa không? Nếu được thì hồ sơ cần chuẩn bị những gì?
Hành vi người dân đập cửa kính khống chế tài xế có vi phạm pháp luật?

Hành vi người dân đập cửa kính khống chế tài xế có vi phạm pháp luật?

Theo tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, việc người dân đập kính ô tô bắt giữ Lê Tiến Dũng là cần thiết và hợp pháp.
Cha dượng đánh đập dã man con riêng của vợ cũ ở Bình Phước sẽ bị xử lý thế nào?

Cha dượng đánh đập dã man con riêng của vợ cũ ở Bình Phước sẽ bị xử lý thế nào?

Theo Tiến sĩ Đặng Văn Cường: "Bất kể vì lý do gì, dù là nguyên thế nào đi chăng nữa thì hành vi của người cha dượng này cũng rất đáng lên án và cần phải xử lý bằng chế tài nghiêm minh của pháp luật".
Nhìn từ vụ Tuấn "phò mã" bị bắt: Ảo tưởng vì sự nổi tiếng trên mạng và cái kết bị khởi tố, bắt giam

Nhìn từ vụ Tuấn "phò mã" bị bắt: Ảo tưởng vì sự nổi tiếng trên mạng và cái kết bị khởi tố, bắt giam

Theo luật sư Đặng Văn Cường: "Những người gây ra tai tiếng, chiêu trò trên không gian mạng, việc bị xử lý là điều khó tránh... Vậy nên mong những người này hãy bớt ảo tưởng sức mạnh, vì trước pháp luật, tất cả mọi người đều bình đẳng".
Luật sư nhận định về vụ lái xe taxi G7 bị đánh tử vong ở đường ven Hồ Tây

Luật sư nhận định về vụ lái xe taxi G7 bị đánh tử vong ở đường ven Hồ Tây

Theo Luật sư: "Tính mạng con người là điều cao quý và quan trọng nhất. Mọi hành vi tước đoạt tính mạng người khác trái pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm minh nhất...".
Xử lý như thế nào vụ tạo màn kịch 4 mẹ con nhảy cầu Đông Trù để gây áp lực cho chồng?

Xử lý như thế nào vụ tạo màn kịch 4 mẹ con nhảy cầu Đông Trù để gây áp lực cho chồng?

Theo luật sư: "Người vợ có thể bị xử phạt tiền đối với hành vi "Báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền"...
Công dân vi phạm pháp luật có cơ hội được xóa tiền án, tiền sự không?

Công dân vi phạm pháp luật có cơ hội được xóa tiền án, tiền sự không?

Một người đã từng vi phạm pháp luật sẽ phải đạt điều kiện như thế nào để được xóa tiền án, tiền sự và trở thành một công dân bình thường?
Cần xử lý nghiêm 2 thanh niên đi xe máy SH đánh người trên đường Vành đai 2

Cần xử lý nghiêm 2 thanh niên đi xe máy SH đánh người trên đường Vành đai 2

Theo luật sư: Hành vi của các đối tượng thể hiện sự côn đồ, hung hãn, coi thường pháp luật... nên cần thiết phải xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Ba Vì - Hà nội: Nhiều day dứt sau một phiên tòa phúc thẩm

Ba Vì - Hà nội: Nhiều day dứt sau một phiên tòa phúc thẩm

Sinh ra chưa được nhìn thấy mặt bố, em bé chưa có tên. Ngày em được gặp bố là nơi chốn công đường với lời hẹn "Đợi bố được giải oan sẽ đặt tên cho con".
Thông báo chuyển địa chỉ trụ sở chính Văn phòng Luật sư Phúc Tín Tâm

Thông báo chuyển địa chỉ trụ sở chính Văn phòng Luật sư Phúc Tín Tâm

Văn phòng Luật sư Phúc Tín Tâm, thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An chuyển về trụ sở mới.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY