Xét thấy còn một số vấn đề chưa được làm sáng tỏ, HĐXX tuyên bố tạm dừng phiên tòa để triệu tập điều tra viên và đại diện cơ quan giám định.
Từ ngày 17/10, TAND Thị xã Sơn Tây (Hà Nội) mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Đào Thị Lương (SN 1961, trú tại xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội) về tội “Buôn bán hàng giả là phụ gia thực phẩm” quy định tại khoản 1, Điều 193, Bộ luật Hình sự. Đây là phiên tòa sơ thẩm lần thứ 2 của vụ án này.
 |
| Bị cáo Lương tại phiên sơ thẩm. |
Vụ án “buôn bán hàng giả là phụ gia thực phẩm”
Cáo trạng xác định, ngày 18/12/2016, khi bà Đào Thị Lương đang bán hàng tại chợ Mộc, xã Minh Quang thì có người phụ nữ tên là Hồng đi xe máy đến hỏi mua hàng.
Sau trao đổi, bị cáo Lương đồng ý bán một số gói mì chính các loại cùng nhiều hàng hóa là đồ khô cho chị Hồng, tổng số tiền là 704.000 đồng. Do xe máy của chị Hồng đang chở nhiều hàng hóa nên đã nhờ bị cáo Lương tìm người chở thuê giúp.
Đúng lúc này, chị Nguyễn Hồng Nhung (con dâu của bị cáo Lương) đến lấy đồ ăn về nấu cơm trưa đã nhận lời chở thuê.
Khi đó, người phụ nữ tên Hồng đưa trước 500.000 đồng tiền hàng, số còn lại cùng tiền chở thuê là 100.000 đồng sẽ thanh toán nốt khi đến khu vực Gốc Mít, xã Tản Lĩnh (huyện Ba Vì).
Tuy nhiên, khi tới điểm hẹn chị Hồng tiếp tục nhờ chị Nhung chở hàng tới Tổ 20, phường Xuân Khanh (Thị xã Sơn Tây), đứng đợi ở đó sẽ có người đến nhận hàng và thanh toán tiền. Chị Nhung sẽ được trả thêm 30.000 đồng tiền công.
Thời điểm này, anh Vũ Thanh Xuân (SN 1972, trú tại phường Lê Lợi, Thị xã Sơn Tây) - hành nghề xe ôm - đã đến gặp chị Nhung để nhận hộ hàng của chị Hồng và trả công.
Gặp chị Nhung, anh Xuân tiến hành thanh toán nốt số tiền còn lại và nhận lấy số hàng giúp chị Hồng.
Tuy nhiên, khi hai người đang thực hiện giao dịch thì bị tổ công tác Đội Cảnh sát kinh tế - Công an Thị xã Sơn Tây làm nhiệm vụ gần đó kiểm tra và bắt giữ. Khám xét khẩn cấp nơi ở của bà Đào Thị Lương, cơ quan điều tra tiếp tục phát hiện và thu giữ thêm 4 gói mì chính các loại.
Xác định tang vật của vụ án gồm 28 gói mì chính nhãn hiệu Ajnomoto, Miwon có tổng khối lượng khoảng 7,4 kg, cơ quan điều tra đã tiến hành niêm phong. Kết quả trưng cầu giám định toàn bộ số mì chính trên là hàng giả.
Cáo trạng cho biết thêm, đối với người phụ nữ tên là Hồng đến mua hàng, bị cáo Lương không biết cụ thể họ tên, địa chỉ nhưng biết chị này có sử dụng số điện thoại 01638407088.
Cơ quan điều tra đã có văn bản đề nghị Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel xác định chủ sở hữu nhưng chưa nhận được kết quả. Vì vậy, cơ quan điều tra tách hành vi của người phụ nữ tên Hồng nói trên để xác minh, làm rõ xử lý sau.
Đối với chị Nhung và anh Xuân, do không biết trong số hàng hóa đã bán cho người phụ nữ tên Hồng có mì chính giả nên cơ quan điều tra không đưa ra hình thức xử lý.
“Hành vi nêu trên của bị can là nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế của nhà nước; quyền bảo hộ của các doanh nghiệp, các nhà sản xuất và quyền được bảo vệ về sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng. Do đó cần phải xử lý theo pháp luật để giáo dục và phòng ngừa chung” - cáo trạng nêu rõ.
Dấu hiệu hợp thức hóa biên bản điều tra
Sau khi đại diện viện kiểm sát công bố bản cáo trạng, bị cáo Đào Thị Lương khai trước tòa, công việc hàng ngày là nghề nông và bán hàng vào những ngày phiên chợ Mộc diễn ra. Ngày 18/12/2016, khi mang vài gói mì chính còn thừa sau khi tổ chức đám cưới cho người con trai ra chợ bán thì có người phụ nữ tên Hồng đến hỏi mua.
Về số lượng mì chính bán cho chị Hồng, bị cáo Lương khai đi mua thêm từ bà Tuyên - một người cùng bán hàng ở chợ Mộc.
“Khi cơ quan điều tra tiến hành khám xét nhà của bị cáo, có mặt tất cả mọi người thì được một người thi hành công vụ tên là Tuấn giải thích mì chính của công ty sản xuất có mép phẳng và mịn, còn không phải của công ty nhà nước là không được phẳng…”- bị cáo Lương nói và cho biết sau đó bị cáo bị tạm giữ rồi đưa về trụ sở Công an thị xã Sơn Tây trong ngày 18/12/2016.
Tại tòa, Hội đồng xét xử nhận định lời trình bày của bị cáo Lương không trùng khớp với lời khai tại cơ quan điều tra. Tuy nhiên, bị cáo Đào Thị Lương giải thích, sau khi bị bắt và cả sau này khi liên tục làm việc với cơ quan điều tra thì “đầu tôi bị bấn loạn”.
Trong khi đó, chị Nguyễn Hồng Nhung (con dâu bị cáo Lương) cho biết, khi ra chợ thì được mẹ buộc hàng lên xe chở đến điểm hẹn. Bên trong có những mặt hàng gì chị Nhung không nắm rõ. Sau đó tổ công tác ập đến kiểm tra và thu giữ những gói mì chính nghi là hàng giả, rồi đưa về trụ sở Công an thị xã Sơn Tây lấy lời khai.
Đề nghị 24 - 30 tháng tù nhưng hưởng án treo. Tiếp tục trả lời câu hỏi của Hội đồng xét xử, bị cáo Đào Thị Lương khai thêm: Chiều ngày 18/12/2016, khi tiến hành khám xét khẩn cấp nhà của bị cáo, cơ quan chức năng đã phát hiện 4 gói mì chính nghi là mì chính giả nên đã tiến hành thu giữ, kí niêm phong.
Trước câu hỏi từ đại diện viện kiểm sát về việc gỡ niêm phong lấy vật mẫu tiến hành giám định, bị cáo Lương và chị Nhung cho biết “không có ai được chứng kiến nên thấy không khách quan”. Căn cứ vào quá trình xét hỏi công khai tại phiên tòa, đại diện viện kiểm sát Thị xã Sơn Tây cho rằng, bị cáo đã thay đổi lời khai về động cơ, diễn biến phạm tội.
Tuy nhiên, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ cùng tang vật vụ án là phù hợp với thực tế khách quan, có đủ cơ sở kết luận bị cáo phạm tội như cáo trạng truy tố. “Việc bị cáo Đào Thị Lương buôn bán mì chính giả là hành vi nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm phạm tới trật tự quản lý kinh tế của Nhà nước; quyền bảo hộ của các doanh nghiệp, các nhà sản xuất và quyền được bảo vệ về sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng” - đại diện viện kiểm sát khẳng định.
Do đó, cần phải xử lý theo pháp luật để giáo dục và phòng ngừa chung. Cuối bản luận tội, đại diện viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng mức án đối với bị cáo Đào Thị Lương từ 24 - 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo khi có nhiều tình tiết giảm nhẹ.
Bước sang phần tranh luận, các luật sư bào chữa cho bị cáo nêu quan điểm, thẩm quyền tố tụng đối với vụ án không thuộc cơ quan chức năng thị xã Sơn Tây vì hành vi phạm tội (nếu có) xảy ra trên địa bàn huyện Ba Vì (Hà Nội).
Đáng chú ý, luật sư cho rằng, quá trình điều tra vụ án có dấu hiệu hợp thức hóa các biên bản điều tra. Các tài liệu có trong vụ án đã chứng minh, Cơ quan điều tra - Công an Thị xã Sơn Tây không thi hành lệnh bắt, lệnh khám xét vào hồi 15h ngày 19/12/2016 đối với bị cáo Lương.
“Theo biên bản ghi lời khai Nguyễn Thị Tuyên (tại bút lục 163-164) do điều tra viên Phước và Thắng ghi thì lấy lời khai vào lúc 13h, kết thúc vào 14h30 ngày 19/12/2016. Như vậy, với cự ly 40km đường nhỏ quanh co từ Công an Thị xã Sơn Tây đến nhà bị cáo thì phải chạy với tốc độ 80km/h mới có mặt vào lúc 15h ở nhà bị cáo để thực hiện lệnh bắt, lệnh khám xét” - luật sư phân tích bất hợp lý.
Bên cạnh đó, các luật sư nhận định kết quả giám định không khách quan khi không có sự chứng kiến của bị cáo hoặc người thân. Việc cơ quan điều tra tách hành vi của bà Nguyễn Thị Tuyên ra khỏi vụ án có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm.
Đồng thời, theo Nghị quyết của Quốc hội và quy định của TAND Tối cao về việc áp dụng quy định có lợi cho người phạm tội, bị cáo Lương cần áp dụng theo Điều 157 Bộ luật Hình sự năm 1999 để xử lý.
Cụ thể, các luật sư dẫn văn bản của Bộ Y tế quy định mỳ chính thuộc danh mục phụ gia, không phải thực phẩm. Điều 157 Bộ luật Hình sự năm 1999 không quy định người buôn bán, sản xuất phụ gia giả là tội phạm.
Chính vì thế hành vi này đã được “hình sự hóa” nếu truy tố theo Điều 193 Bộ luật Hình sự năm 2015 - có hiệu lực từ 0h ngày 1/1/2018. Xét thấy còn một số vấn đề chưa được làm sáng tỏ, HĐXX tuyên bố tạm dừng phiên tòa để triệu tập điều tra viên và đại diện cơ quan giám định.
27 °C
32 °C
26 °C
29 °C
