Việc thu phí người cách ly: Có hay không dấu hiệu “lạm quyền” chỉ đạo ở một số địa phương?

Tăng cường đảm bảo TTATGT trong thời gian thực hiện cách ly toàn xã hội

Mặc lệnh cách ly xã hội, hàng nghìn người dân vẫn chen nhau qua phà tại Hải Dương

Đang được cách ly vẫn mang cả trăm viên ma túy vào khu tập trung để tàng trữ

Lữ đoàn 171 chủ động chuẩn bị công tác tiếp nhận người cách ly

Trước tình trạng một số tỉnh như Đà Nẵng, Bắc Ninh, Quảng Ninh có chủ trương tiến hành thu phí đối với người tỉnh khác về cách ly tại địa phương.

Sự việc trên, thu hút sự chú ý của dư luận trong bối cảnh cả nước đang dồn hết sức lực cho công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên, việc thu phí này đã đúng quy định hay không?

Liên quan đến sự việc trên, PV báo Pháp luật Việt Nam có cuộc trao đổi với luật sư Luật sư Đặng Xuân Cường, Trưởng Ban Hình sự - Cty Luật TAT Law firm.

Theo LS Cường, trước tình trạng dịch bệnh CoV 19 kéo dài, tính đến ngày 07/04/2020, Việt Nam đã có hơn 100.000 ca được yêu cầu cách ly tập trung trên toàn quốc.

Tình trạng dịch bệnh kéo dài đã kéo theo vô số thiệt hại đối với nền kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên, chúng ta phải thừa nhận rằng, Việt Nam là một trong số những quốc gia tuân thủ tuyệt đối nguyên tắc phòng, chống lây lan dịch bệnh trên diện rộng, toàn dân chống dịch như chống giặc.

Hơn thế nữa, chúng ta vô cùng cảm ơn và trân trọng chính sách nhân đạo của Chính phủ Việt Nam khi mở của, đưa Công dân Việt Nam từ vùng dịch về nước, thực hiện cách ly tập trung và điều trị miễn phí cho Công dân Việt Nam.

Hiếm có Quốc gia nào có thể thực hiện được điều này. Mặc dù Việt Nam là một Quốc gia còn nhiều khó khăn, tuy nhiên, Chính phủ đã dùng mọi khả năng để chống đỡ, bảo vệ công dân trên tất cả các mặt trận. Căn cứ Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007 thì chi phí điều trị người mắc bệnh nhóm A được điều trị miễn phí.

Nguồn kinh phí cho công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm được lấy từ ngân sách nhà nước, nguồn vốn viện trợ, nguồn dự trữ quốc gia về phòng, chống dịch, Các nguồn kinh phí khác theo quy định của pháp luật.

“Hằng năm, Nhà nước bảo đảm đủ, kịp thời ngân sách cho các hoạt động phòng, chống bệnh truyền nhiễm.

Ngân sách phòng, chống bệnh truyền nhiễm không được sử dụng vào mục đích khác.

Quỹ hỗ trợ phòng, chống được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật để hỗ trợ điều trị, chăm sóc người mắc bệnh truyền nhiễm và các hoạt động phòng, chống dịch khác.

Nguồn tài chính của Quỹ được hình thành trên cơ sở đóng góp tự nguyện, tài trợ của tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài.

Nguồn kinh phí này được cấp về từng địa phương, giao cho địa phương phân bổ sử dụng, giám sát. Trên cơ sở các nguồn kinh phí này, ngày 29/03/2020, Chính phủ Việt Nam đã ban hàng Nghị quyết số 37/NQ-CP.

Theo đó, mỗi người cách ly tập trung được “hỗ trợ” tiền ăn với Mức hỗ trợ là 80.000 đồng/ngày trong thời gian cách ly y tế.

Đây là mức Chính phủ có thể hỗ trợ người dân trong suốt quá trình cách ly”, LS Cường nói.

Ngoài ra LS Đặng Xuân Cường còn cho biết: “Ngoài tiền ăn thì chi phí khám chữa bệnh miễn phí và còn rất nhiều khoản chi phí khác để đảm bảo đời sống của người dân bị cách ly, ví dụ các vật dụng thiết yếu, các chi phí khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt trong những ngày cách ly y tế với tổng chi phí là 40.000 đồng/ngày.

Chế độ đãi ngộ, phụ cấp chống dịch 300.000 đồng/ngày, 200.000đồng/ngày hoàn toàn miễn phí. Trước tình hình dịch bệnh kéo dài, số người cách ly tập trung ngày càng tăng lên, nguồn kinh phí dự trữ và nguồn kinh phí viện trợ sẽ càng ngày càng cạn kiệt, Nhà nước sẽ vô cùng khó khăn.

Tuỳ vào tình hình kinh phí của địa phương, có thể xem xét thu tiền ăn của người cách ly tập trung là hoàn toàn phù hợp”.

“Nghị định 101/2010/NĐ-CP, Thông tư 32/2012/TT-BTC hướng dẫn Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007 đối với các trường hợp cách ly y tế.

Theo đó, người cách ly được miễn chi phí khám bệnh, chữa bệnh (chỉ riêng đối với bệnh truyền nhiễm theo dịch) theo quy định hiện hành về giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh đối với cơ sở y tế công lập do cơ quan có thẩm quyền ban hành khi phát hiện, điều trị các bệnh truyền nhiễm theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.

Được cấp không thu tiền: nước uống, khăn mặt, khẩu trang, nước dung dịch rửa tay, dung dịch sát khuẩn miệng, bàn chải đánh răng, xà phòng tắm gội và các vật dụng thiết yếu khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt trong những ngày cách ly y tế theo định mức sử dụng cho người bị cách ly y tế do Bộ Y tế ban hành.

Đối với tiền ăn trong thời gian cách ly, đơn vị thực hiện cưỡng chế cách ly y tế có trách nhiệm cung cấp bữa ăn cho người bị áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế bảo đảm kịp thời, thuận lợi. Tuy nhiên, Chi phí tiền ăn do người bị áp dụng biện pháp cách ly y tế tự chi trả, ngân sách nhà nước hỗ trợ miễn phí tiền ăn cho các đối tượng là người nghèo.

Do đó, việc một số tỉnh thành thu “tiền ăn” đối với các trường hợp bị cách ly tập trung thì không vi phạm quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 37/NQ-CP định hướng “hỗ trợ” tiền ăn, nhưng không rõ là hỗ trợ toàn bộ hay một phần.

Để cẩn trọng, thiết nghĩ các tỉnh cũng nên xin ý kiến Chính phủ trước khi quyết định, đảm bảo tính thống nhất trong công tác phòng chống dịch.. chánh gây thắc mắc cho người dân”, LS Cường phân tích.

“Đối với việc thu phí cách ly đối với người ngoại tỉnh thì không rõ căn cứ quy định nào, bởi luật chỉ quy định công dân Việt Nam hay người phải cách ly mà không quy định riêng người địa phương nào, hơn nữa việc thu toàn bộ phí cách ly cũng là không phù hợp với quy định pháp luật hiện hành”, LS Cường nhấn mạnh

Đà Nẵng

Từ ngày 05/4, Đà Nẵng cũng đã tiến hành cách ly tập trung 14 ngày đối với người trở về từ TP. HCM và Hà Nội. Những trường hợp trở về trong thời gian từ ngày 01/4 đến 04/4 cũng được yêu cầu tiếp tục cách ly đủ 14 ngày tại nơi cư trú.Ngày 04/4, ông Huỳnh Đức Thơ – Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng – Trưởng Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 của thành phố đã có văn bản gửi các cơ quan, đơn vị về việc thực hiện thu phí cách ly người đến từ vùng có dịch, tất cả mọi chi phí cách ly bao gồm phí ăn, phí sinh hoạt đều thu theo quy định hiện hành. Tiền ở thu theo chi phí của cơ sở cách ly.Người cách ly ở Đà Nẵng tự trả phí gồm: ăn uống, sinh hoạt, nơi nghỉ là 120.000 đồng/ngày/người…

Quảng Ninh

Ngày 06/4, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản hỏa tốc về việc thực hiện cách ly xã hội theo chỉ thị của Thủ tướng.

Theo đó, tỉnh này sẽ thực hiện cách ly 14 ngày đối với những người đến, đi qua vùng dịch. Đáng chú ý, chi phí cách ly 14 ngày sẽ do người buộc phải cách ly tự chi trả.Như vậy, người đến Quảng Ninh không nằm trong trường hợp được miễn sẽ phải thực hiện cách ly theo quy định 14 ngày.

Bắc Ninh

Theo UBND tỉnh Bắc Ninh, trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, để đảm bảo thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời hạn chế lây lan, bùng phát dịch bệnh trên địa bàn, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hương Giang đã chỉ đạo các sở, ban, ngành… áp dụng các biện pháp cách ly kể từ ngày 07/4.Văn bản nêu rõ, việc tiến hành cách ly tại nhà hoặc nơi cư trú sẽ được áp dụng đối với những người đang cư trú trên địa bàn tỉnh đã đến từ hoặc đi qua các tỉnh, thành phố có dịch Covid-19.Riêng cách ly tập trung sẽ áp dụng đối với những người không cư trú tại tỉnh đã đến từ hoặc đi qua các tỉnh, thành phố có dịch. Thời gian cách ly 14 ngày kể từ ngày về hoặc đến tỉnh Bắc Ninh.Đáng chú ý, người cách ly sẽ phải trả chi phí theo quy định tại Nghị định 101 của Chính phủ, trừ các trường hợp được miễn theo quy định của pháp luật.