Mùa xuân con én đưa thoi, cây cối tươi tốt, đâm chồi nảy lộc. Dịp này, một số người độc thân lớn tuổi sốt sắng, tìm cách để con đường tình duyên hanh thông, thuận lợi.
Nhằm buổi chiều cuối năm, chị dâu lôi tuột tôi đến nhà thầy Thọ (hiệu Pháp Vinh) ở cuối thôn Khòn Khuyên, xã Mai Pha, thành phố Lạng Sơn. Trên đường, chị tranh thủ nói rằng gia đình rất sốt ruột vì tôi tuổi đã qua 50 mà vẫn chưa màng đến chuyện vợ con nên quyết định tìm thầy “xem mệnh”. Kết quả, tôi được coi có “Pét xì Tào Va” (số đào hoa), phải cắt đi mới hy vọng yên bề gia thất.
Chị dâu bảo, thầy Thọ người dân tộc Tày nổi tiếng trong vùng từ khi mới 14 tuổi. Thầy làm Then có tâm, uy tín nên gia đình đặt lịch hàng tuần liền mới đến lượt.
Hành lễ
Đứng trước tôi là một người phốp pháp, to lớn, gương mặt hồng hào, dễ gần. Nom thầy Thọ còn trẻ, tuổi chưa đến ba mươi. Thầy Thọ vẫy tôi đến gần rồi bảo: “Chú về nhà sắm lễ, phải đầy đủ “tam sinh”, bao gồm thủ lợn, gà và cá. Nếu có thêm hoa quả, bánh kẹo, tiền vàng nữa thì tốt”.
Thầy dặn chị dâu tôi: “Gia đình chuẩn bị 2 miếng vải màu đỏ và màu trắng, đôi cá chép để phóng sinh và một cây móc tươi. Quan trọng là lo cho được cái cầu nhỏ có 7 nấc thang và 7 cái kim khâu”.
Chị dâu ghi nhớ vào mảnh giấy rồi kính cẩn xin phép thầy về nhà lo công chuyện. Tôi đi theo chị như một cỗ máy đã được lập trình.
Chiều muộn cuối tháng 12, tôi ăn mặc tươm tất. Chị dâu sắp một lễ mọn gồm một chẩy gạo, một bó hương đến nhà thầy Thọ làm thủ tục rước thầy về nhà.
Thầy Thọ vận đồ màu đỏ lừng lững xuất hiện trước cửa. Bàn thờ gia đình bày sẵn đồ vật “tam sinh”, hoa quả, bánh trái tươm tất. Trước khi vào nhà, thầy Thọ rửa mặt bằng lá bưởi, lá đào để “trừ tà”.
Tôi được chị dâu kèm cặp, chỉ dẫn việc ngồi gần cửa chính, mặt hướng về phía bàn thờ. Đằng sau tôi có một chậu nước có hai con cá chép quẫy tung tăng. Trên miệng chậu có cầu bảy nhịp, trên đó đặt 2 miếng vải đỏ-trắng. Trên cùng là cây móc có 7 tờ tiền vàng đính kèm.
Thầy Thọ say mê với tiếng đàn tính và lời khấn lúc trầm, lúc bổng. Giọng thầy thật ấm, sang sảng lan tỏa khắp gian nhà. Chị dâu tôi thì thầm giải thích: “Then đang thỉnh thánh tướng đến giúp việc cắt duyên đấy. Đoạn này báo cáo thổ công, thần thành hoàng. Kế đến báo cáo Táo quân vua bếp và xin phép tổ tiên gia đình”.
Cứ thế, thời gian trôi qua 8 tiếng đồng hồ, vậy mà thầy Then cũng như mọi người không ai cảm thấy mệt mỏi. Tiếng đàn tính rộn ràng. Còn tôi thì thấy người đung đưa, đôi khi nhắm mắt có cảm giác phiêu diêu...
Càng về chiều, gió thổi mạnh. Thầy Thọ đến bên tôi, nhoẻn miệng cười rồi cầm chiếc kéo nhanh tay cắt đôi miếng vải, cầu và cây móc. Thầy đưa cho một nửa vải đỏ, giục tôi cầm về giường ngủ, cất kín. Phần còn lại, thầy “yểm bùa”, mang ra ngoài sân. Hai con cá chép trong chậu được giao cho một người phụ nữ góa xách về mạn dòng sông Kỳ Cùng để thả.
Lúc này, mọi người phấn khởi nói cười, dọn mâm cỗ cùng nhau liên hoan rất vui vẻ.
Đánh thức tiềm năng
Làm lễ xong, thầy Thọ cởi bỏ xiêm áo nhẹ nhàng bắt tay tôi rất chặt. Thầy bảo, những thủ tục vừa thực hiện mang tính chất tâm linh. Nhưng đó cũng là thủ thuật của những người làm Then nhằm “thúc giục” bản thân gia chủ nhanh chóng yên bề gia thất. “Nói thật, chú thuộc trường hợp Tào va Chang Sluôn nghĩa là người luôn cặm cụi, lo toan trong công việc mà quên mất tình duyên mà thôi”. Thầy Thọ bảo.
Từ 2005 đến nay, mỗi năm thầy Thọ thực hiện khoảng 20 cuộc nghi lễ “cắt tiền duyên”, phần lớn cho nam giới là cư dân Lạng Sơn cùng nhiều tỉnh, thành miền núi biên giới phía Bắc và người dân tộc Choang, Quảng Tây, Trung Quốc.
Nghệ sỹ nhân dân Triệu Thủy Tiên, Phó chủ tịch Hội Bảo tồn dân ca tỉnh Lạng Sơn cho biết: “Cắt tiền duyên” là hoạt động thiên về giải tỏa tâm lý cho người “lười” xây dựng gia đình riêng. Nó thu hút, lôi cuốn nhiều người bởi họ được cộng đồng (cả phần âm và dương) quan tâm, thúc giục, sốt sắng nên nhiều người đã thành công.
Ví dụ như trường hợp Lương Văn Hòa, trú tại thôn Pò Bó, xã Đại Đồng, huyện Tràng Định, Lạng Sơn đã gần 40 tuổi nhưng vẫn lẻ bóng. Sau khi được thầy Thọ làm lễ, 40 ngày sau, lấy được một cô vợ trẻ xinh xắn. Ông Nguyễn Văn Hanh (SN 1965), trú tại thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định, Lạng Sơn lận đận trong việc tình duyên, cách đây chừng 5 năm nhờ thầy Thọ “ra tay”, kết quả, đã xây dựng gia đình với cô giáo trường làng, hiện đã có 2 con đủ “nếp tẻ”.
Chúng tôi gặp A Liễu (SN 1985, người dân tộc Choang), cán bộ Trường đại học Dân tộc Quảng Tây, Trung Quốc sang Lạng Sơn học hỏi, trao đổi về vốn cổ dân tộc xứ Lạng. A Liễu rất quan tâm đến thực hành các nghi thức Then. Liễu bảo: “Tôi rất thích thú với thủ tục “cắt tiền duyên” do nghệ nhân Nguyễn Văn Thọ hành lễ. Nói thật, đến nay tôi chưa có vợ nên cũng muốn ngỏ ý nhờ thầy Thọ làm lễ giúp. Hy vọng xuân Canh Tý này, tôi sẽ lên lên xe hoa cùng tân nương như ý, cát tường”.
“Ngày 13/12/2019, UNESCO ghi danh “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái” vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại cần bảo tồn và phát huy”.
Ngày 23/4, Hiệp hội Du lịch và Sở Du lịch TP.HCM đã phối hợp tổ chức công bố Lễ hội Bánh mì Việt Nam lần 2 năm 2024 với chủ đề "Bánh mì Việt Nam - Giá trị ẩm thực thế giới".
Với chủ đề "80 năm vang mãi bản hùng ca", Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang và thanh niên, sinh viên lần 10 năm 2024 khu vực 1 - TP.HCM có 927 cán bộ, diễn viên đến từ 24 đoàn nghệ thuật quần chúng tranh tài.
Ngày hội với chủ đề “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc miền núi tỉnh Bình Định - Bình đẳng, đoàn kết, hội nhập và phát triển” sẽ diễn ra từ ngày 6 – 8/6, tại thị trấn Vân Canh (huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định).
Sáng 2/4, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ tổ chức họp báo cung cấp thông tin về Lễ hội bánh dân gian Nam Bộ lần thứ 11 năm 2024, dự kiến tổ chức tại quảng trường quận Bình Thủy từ ngày 17 đến 21/4.
Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra từ ngày 28-31/3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP.HCM sẽ giới thiệu hơn 400 món ngon ba miền Việt Nam cùng các chương trình văn hóa - nghệ thuật truyền thống.
Người Thái ở Thanh Hóa có ngôn ngữ, chữ viết cùng những sắc thái văn hóa riêng. Trong xu thế hội nhập, phát triển, văn hóa truyền thống của người Thái có sự tiếp biến, thay đổi cho nên cần bảo tồn gắn với phát huy bền vững bản sắc văn hóa của cộng đồng dân tộc thiểu số này.
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phát hiện một hộ kinh doanh về chăm sóc da trên địa bàn Quận 7 ba lần bị xử phạt do lấn sân sang phẫu thuật thẩm mỹ, liên tục đổi địa bàn hoạt động.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến việc ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả” thay vì phải ra Quyết định “Xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC)” đối với ông Chang A Cháng.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.