Trước sự xuất hiện các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, nhiều tranh luận đã diễn ra về mức độ gây hại của các loại mới này so với thuốc lá điếu.
Có nhiều ý kiến cho rằng thuốc lá thế hệ mới gây hại bằng hoặc hơn so với thuốc lá điếu, nhưng tại sao các tổ chức y tế quốc tế trên toàn cầu, trong đó bao gồm cả Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) lại kiểm nghiệm và khẳng định các sản phẩm qua kiểm nghiệm lại giảm tác hại hơn so với thuốc lá điếu và phù hợp với mục tiêu cải thiện sức khỏe cộng đồng?
Có hắc-ín (Tar) trong thuốc lá thế hệ mới hay không?
Theo báo cáo của Tổng hội Y sĩ Hoa Kỳ năm 2010, con số các chất độc trong khói thuốc được tìm thấy tương đương 7.000 chất. Một trong các chất gây ra các bệnh liên quan đến hút thuốc lá là hắc-ín (hay còn gọi là Tar).
Tar là một loại nhựa thuốc lá sản sinh sau quá trình cô đặc của khói thuốc. Trong nhựa thuốc lá có hàng ngàn chất hóa học và trong số đó là các chất gây ung thư. Bình thường, khí quản được bao phủ bởi những sợi lông nhỏ, gọi là tiêm mao để ngăn mầm bệnh và những chất khác ra khỏi phổi. Nhiệm vụ của tiêm mao sẽ trở nên khó khăn khi khí quản và phổi bị hắc ín bám vào.
Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE) công bố các thuốc lá không đốt cháy (không có diễn ra sự cháy) sẽ không chứa hắc ín hay cacbon monoxit. Đây là hai thành phần gây hại nhất trong khói thuốc. Dù vậy, những sản phẩm này vẫn chứa các hóa chất khác có trong khói thuốc lá, nhưng ở hàm lượng thấp hơn nhiều.
Các sản phẩm không khói là tên gọi khác của thuốc lá thế hệ mới. Điểm chung của những sản phẩm này là không có quá trình đốt cháy ở nhiệt độ 600 – 800 độ C nên không tạo ra tàn, khói cũng như tar. Thuốc lá thế hệ mới hiện có hai loại phổ biến và đang được đề cập nhiều tại Việt Nam là thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng.
Theo các tổ chức y tế các nước công bố về cơ chế hoạt động, thuốc lá làm nóng sẽ làm nóng nguyên liệu thuốc lá tự nhiên còn thuốc lá điện tử sẽ làm nóng dung dịch thường có chứa nicotin. Cả hai sản phẩm này đều cùng làm nóng ở nhiệt độ dưới 350 độ C để tạo ra nicotin.
Riêng thuốc lá điện tử lại được chia ra làm hai loại sản phẩm bao gồm hệ thống đóng (closed system) và hệ thống mở (open system). Đối với hệ thống đóng, người dùng không thể phối trộn tinh dầu hay bất kỳ sản phẩm nào khác mà phải sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Đối với hệ thống mở, người dùng có thể tự “can thiệp” bằng cách thêm các chất, hương vị khác từ bên ngoài vào. Đây là điểm gây tranh luận giữa các nhà quản lý khi thiếu thông tin đối với sự đa dạng của các loại sản phẩm thuốc lá điện tử và cho rằng mọi loại thuốc lá điện tử đều hoạt động theo cơ chế mở và gây hại như nhau.
Thêm nhiều căn cứ khoa học “bảo vệ” thuốc lá thế hệ mới
Không phủ nhận thuốc lá thế hệ mới vẫn tạo ra một số chất không có trong thuốc lá, nhưng đến nay khoa học vẫn chưa xác định mức độ gây hại và đến nay các nghiên cứu vẫn được tiếp diễn. Mặt khác, nicotine là chất gây nghiện tác động lên hệ thần kinh dẫn đến dễ hút khó bỏ, do vậy cai mọi sản phẩm thuốc lá và nicotine là cần thiết cho sức khỏe lâu dài.
Nhưng nghịch lý là không phải người hút thuốc nào cũng tình nguyện và đủ ý chí quyết tâm cai thuốc cũng như cai thành công. Điều này đã được xác nhận bởi các tổ chức y tế các nước cũng như các chuyên gia y tế thông qua các nghiên cứu đánh giá tình trạng bỏ thuốc lá trên toàn cầu trong suốt nhiều thập kỷ qua. Do vậy, việc chấp nhận sự hiện diện của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng là hướng tiếp cận đúng đắn trong chiến lược kiểm soát thuốc lá trên toàn cầu.
Hiện đã có nhiều nghiên cứu độc lập đến từ cơ quan y tế các nước đều đồng khẳng định về mức độ giảm tác hại của thuốc lá thế hệ mới. Đây chính là những căn cứ khoa học giúp cho các nhà quản lý các quốc gia lựa chọn giữa việc tiếp tục để người hút thuốc hút thuốc lá điếu gây hại nhất hay khuyến khích họ lựa chọn giải pháp giảm tác hại hơn.
Năm 2017, Viện Nghiên cứu Liên bang Đức tiến hành đánh giá về Đánh giá Rủi ro (Federal Institute for Risk Assessment - BfR) và được công bố trên tạp chí Độc học tháng 4/2018. Nhóm nghiên cứu phân tích các thành phần nicotin, nước, aldehyd và các hợp chất hữu cơ bay hơi khác có trong thuốc lá làm nóng và thuốc lá truyền thống. Kết quả cho thấy có sự giảm đáng kể hàm lượng aldehyd (80-95%) và hợp chất hữu cơ bay hơi (97-99%) của thuốc lá làm nóng so với thuốc lá truyền thống.
Cơ quan Y tế Cộng đồng Anh (Public Health England) cũng đánh giá các sản phẩm thuốc lá điện tử là ít độc hại cho sức khỏe hơn so với thuốc lá điếu truyền thống. Ngoài ra đã có nhiều nghiên cứu chứng minh thành phần các chất độc hại trong sol khí của thuốc lá điện tử ít hơn 95% so với khói của thuốc lá điếu truyền thống.
Tại Nhật Bản, nghiên cứu của Hirano và các cộng sự thuộc Cục Dịch vụ Y tế, Bộ Y tế - Lao động và Phúc lợi đã so sánh hàm lượng nicotin và các hạt chất rắn (PM2.5) trong không khí. Theo đó, Bộ Y tế Nhật kết luận rằng, “sự phơi nhiễm của cơ thể với khí hơi aerosol của thuốc lá làm nóng không giống như khói của thuốc lá điếu đốt cháy”.
Từ năm 2019 đến nay, FDA Hoa Kỳ đã chính thức cho phép hai sản phẩm thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử trong hàng loạt các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đang có mặt trên toàn cầu, được phép công bố đã qua kiểm duyệt.
Theo đó, để có được sự chấp thuận của FDA, các sản phẩm thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử được công bố phải là những sản phẩm chứng minh khả năng giảm tác hại và không gây tác động tiêu cực đến cộng đồng. Điều này có nghĩa, các nhà sản xuất sản phẩm phải thiết kế sản phẩm và kiểm soát để sản phẩm không có điều kiện tiếp cận đến giới trẻ và những người chưa từng hút thuốc hoặc đã cai thuốc.
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đang được các Bộ, ngành liên quan, chủ yếu là Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, và các bên khác phân tích để xem xét có đưa thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử vào diện quản lý hay không?
Là người điều trị cho bệnh nhân bị ngộ độc thuốc lá điện tử, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, Việt Nam cần khẩn cấp cấm việc sản xuất, lưu hành thuốc lá điện tử.
Thuốc lá điện tử (TLĐT chứa nhiều chất độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người sử dụng, chứa thành phần nicotine là một chất gây nghiện cao, tương tự ma tuý.
English Challenge là Cuộc thi tiếng Anh dành cho sinh viên và học sinh đam mê tiếng Anh, là nơi để sinh viên tỏa sáng tài năng và tăng cường sự kết nối.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Một nhóm 52 đối tượng vừa bị lực lượng chức năng Công an huyện Đông Anh, Hà Nội triệu tập để điều tra về hành vi gây rối trật tự công cộng trên địa bàn.
Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, đây là vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng khiến 7 công nhân tử vong, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, gây đau thương mất mát đến nhiều gia đình công nhân.
Ngày 20 và 23/4/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can và các quyết định tố tụng đối với 06 đối tượng liên quan đến vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn.
Nhóm đối tượng đã lấy trộm hàng chục tấm thép lưới loại B40, dùng để chắn gia súc trên tuyến đường cao tốc Bắc - Nam đoạn qua xã Quỳnh Mỹ (Quỳnh Lưu - Nghệ An).
Trần Mạnh Hùng (sinh năm 1980) là nhân viên cân băng liệu của Nhà máy xi măng đã bị bắt tạm giam để điều tra về tội “Vi phạm quy định về an toàn lao động”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.