Để nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới cần những giải pháp gì? PV Báo PLVN đã phỏng vấn TS. Nguyễn Thanh Tịnh - Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
-Một xã hội thanh bình, đời sống nhân dân hạnh phúc sẽ là đòn bẩy để phát triển đất nước phồn vinh, cường thịnh. Xin Thứ trưởng cho biết, hòa giải ở cơ sở đã có những đóng góp như thế nào cho sự yên bình của người dân, xã hội?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Như chúng ta đã biết, hòa giải ở cơ sở của Việt Nam hình thành từ rất sớm, gắn với nền văn hóa truyền thống của người Việt Nam là đề cao mối quan hệ gia đình, làng xã, cộng đồng với phương châm “tối lửa tắt đèn có nhau” và quan niệm coi việc kiện tụng tại “cửa quan” luôn là lựa chọn bất đắc dĩ, là biện pháp cuối cùng “Vô phúc đáo tụng đình”.
Bởi hòa giải ở cơ sở không đơn thuần là một phương thức giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn mà hiệu quả của công tác này chính là giá trị bền vững đối với việc ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Kết quả hòa giải chính là sự thỏa thuận, ý chí của đôi bên tranh chấp, hòa giải viên chỉ có vai trò làm trung gian, hướng dẫn, giúp các bên tìm ra cách giải quyết tranh chấp. Hòa giải ở cơ sở giúp các bên gạt “cái tôi” để cùng đàm phán, trao đổi cách giải quyết tranh chấp trên cơ sở lợi ích, nguyện vọng của mỗi bên.
Do đó, sau khi hòa giải thành, các bên tự giác thi hành thỏa thuận, mối quan hệ và tình cảm giữa các bên được khôi phục, tiếp tục duy trì. Điều này tạo nên cuộc sống yên bình, hạnh phúc cho người dân, từ đó thắp sáng trong mỗi cá nhân niềm tin vào tương lai, từ ý chí, niềm tin của mỗi cá nhân sẽ tập hợp thành ý chí, niềm tin của cộng đồng, đó chính là nền tảng xây dựng và duy trì khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Hòa giải ở cơ sở giải quyết tận “gốc” mâu thuẫn, tranh chấp. Kết quả hòa giải ở cơ sở sẽ không có bên thắng, bên thua, mà cả hai bên đều thắng, đều thỏa mãn được những mong muốn nhất định của mình (có khi chỉ là một lời xin lỗi đã hóa giải được mâu thuẫn).
Điều này khác với trường hợp tranh chấp, mâu thuẫn được giải quyết thông qua quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ có bên thắng, bên thua, bên không hài lòng, không thỏa mãn với kết quả giải quyết, gây khó khăn cho việc hàn gắn mối quan hệ giữa các bên với tâm lý “Một đời kiện, chín đời thù”. Vì vậy, có thể khẳng định hòa giải ở cơ sở giữ vai trò quan trọng trong việc ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần vào củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
-Để công tác hòa giải ở cơ sở thật sự hiệu quả, có ý nghĩa thiết thực, được nhân dân ghi nhận, xin Thứ trưởng cho biết những giải pháp chủ yếu trong thời gian tới?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Để công tác hòa giải ở cơ sở tiếp tục phát huy hiệu quả, có ý nghĩa thiết thực, được nhân dân ghi nhận, trong thời gian tới cần thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, tiếp tục tăng cường nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và toàn xã hội về công tác hòa giải ở cơ sở, đặc biệt phải xác định hòa giải ở cơ sở là một hình thức của phổ biến, giáo dục pháp luật.
Triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận số 80-KL/TW ngày 20/6/2020 của Ban Bí thư về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân.
Hai là, bên cạnh việc nghiên cứu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền hoàn thiện thể chế, chính sách về công tác hòa giải ở cơ sở thì cần vận dụng hiệu quả kỹ năng “dân vận khéo” trong thực hiện hòa giải ở cơ sở.
Ba là, tăng cường đổi mới cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị về hòa giải ở cơ sở, đặc biệt thực hiện tốt Nghị quyết liên tịch số 01/2014/NQLT/CP-UBTƯMTTQVN ngày 18/11/2014 giữa Chính phủ và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về hướng dẫn phối hợp thực hiện một số quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở và Chương trình phối hợp số 162/CTPH-TANDTC-BTP ngày 08/4/2019 giữa Tòa án nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp về phổ biến, giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở giai đoạn 2019 - 2023.
Bốn là, xây dựng đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở chất lượng, chuyên nghiệp; thực hiện có hiệu quả Đề án nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở được ban hành tại Quyết định số 428/QĐ-TTg ngày 18/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ.
Năm là, đa dạng hóa nguồn lực xã hội trong công tác hòa giải ở cơ sở, đẩy mạnh xã hội hóa công tác hòa giải ở cơ sở với nhiều giải pháp khác nhau, như huy động những người là luật sư, luật gia, người đã từng công tác trong lĩnh vực pháp luật, đảng viên tham gia làm hòa giải viên ở cơ sở hoặc hướng dẫn, giúp đỡ về chuyên môn cho hòa giải viên ở cơ sở; huy động nguồn lực xã hội khác hỗ trợ bồi dưỡng, tập huấn, xây dựng và cung cấp tài liệu, nâng cao kiến thức, kỹ năng cho hòa giải viên ở cơ sở...
-Thứ trưởng có mong muốn và gửi thông điệp gì đến các hòa giải viên ở cơ sở trên cả nước?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh: Hòa giải viên ở cơ sở là những cá nhân nhỏ bé trong cộng đồng, nhưng việc làm của họ là điều phi thường, với trách nhiệm, sự tâm huyết, lấy niềm vui của bà con, hạnh phúc mỗi gia đình, sự bình yên cộng đồng, tình làng nghĩa xóm là hạnh phúc của bản thân.
Điều đó vô cùng nhân văn và cao quý. Nhiều hòa giải viên ở cơ sở được Đảng tin, dân mến, chính quyền tín nhiệm bởi họ không chỉ đóng góp cho an ninh trật tự, an toàn khu vực mà còn góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc vững mạnh, họ là cầu nối giữa chính quyền với nhân dân, giúp người dân gần hơn với chính quyền từ đó tạo sự đồng thuận, đồng lòng xây dựng và phát triển địa phương, đất nước giàu mạnh.
Để phát huy các giá trị đó, tôi mong muốn các hòa giải viên ở cơ sở tiếp tục đưa công tác hòa giải ở cơ sở phát triển hơn nữa vì sự phồn vinh, cường thịnh của đất nước, bởi muốn đầu tư phát triển kinh tế, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia thì cuộc sống của nhân dân phải yên bình, hạnh phúc.
Do đó, mỗi hòa giải viên ở cơ sở cần thường xuyên trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, nhất là kỹ năng “dân vận khéo”; là gương sáng trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; phải thâm nhập quần chúng nhân dân, lắng nghe dân để nắm bắt tâm tư nguyện vọng từ đó mới tìm được nguyên nhân sâu xa của mâu thuẫn, giải toả những bức xúc; phải xác định mình là chiếc cầu nối để hàn gắn lại tình cảm giữa các bên, xây dựng tình làng nghĩa xóm ngày một gắn kết hơn.
Trong năm 2023, công tác cải cách hành chính (CCHC) tiếp tục được Lãnh đạo Bộ Tư pháp quan tâm chỉ đạo thực hiện sát sao. Bộ Tư pháp đã theo dõi, đôn đốc thường xuyên để thực hiện đúng tiến độ và chất lượng các nhiệm vụ theo Kế hoạch CCHC cũng như các kế hoạch trong 07 lĩnh vực CCHC trọng tâm của Chính phủ.
Chiều 2/4, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh chủ trì buổi làm việc với Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) về báo cáo ứng dụng trợ lý ảo trong thông tin, PBGDPL và kế hoạch thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2024.
Ngày 22/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị Phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai năm 2024 với hình thức trực tiếp và trực tuyến tại điểm cầu 63 tỉnh, thành phố. Đồng chí Lê Thành Long, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp chủ trì Hội nghị. Các Thứ trưởng Bộ Tư pháp: Nguyễn Khánh Ngọc, Đặng Hoàng Oanh, Trần Tiến Dũng và Mai Lương Khôi cùng dự.
Bộ Tư pháp sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để tăng cường kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật tố tụng hành chính (TTHC) và thi hành án hành chính (THAHC), nhất là tại nơi có số lượng vụ việc khiếu kiện, vụ việc THAHC lớn, phức tạp, kéo dài nhằm xác định rõ nguyên nhân, đề xuất giải pháp bảo đảm thi hành dứt điểm các bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính.
Đây là một trong nhiều ý kiến tâm huyết được các đại biểu đóng góp vào Hội thảo phát triển nguồn lao động trong ngành công nghiệp bán dẫn trên địa bàn tỉnh Bắc Giang diễn ra mới đây.
Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hưng Yên đã bầu ông Lê Quang Hòa, Giám đốc Sở Nội vụ giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy khóa XIX, nhiệm kỳ 2020 – 2025.
Ngày 16/4, đoàn làm việc do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra hiện trường nút giao Quốc lộ 46B và hầm Thần Vũ. Sau khi kiểm tra, đoàn công tác đã làm việc với các nhà thầu và đơn vị liên quan để tìm giải pháp
Đại tá Trần Liên, nguyên Phó tư lệnh Binh chủng Ra-đa, năm nay đã bước sang tuổi 97 nhưng vẫn nhớ như in về hành trình kéo pháo bằng sức người trong Chiến dịch Điện Biên Phủ cách đây 70 năm.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Sơn Động đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thi hành Lệnh bắt bị can đối với ông Nguyễn Văn Quang và bà Vi Thị Thắm.
Công an quận 11 phối hợp Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ, Công an quận Tân Phú TP.HCM vừa bắt giữ 56 đối tượng về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua dịch vụ giao hàng có thu hộ tiền.
Kế toán Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Ba Bể (Bắc Kạn) đã có hành vi nâng khống giá trị các hợp đồng mua sắm trang thiết bị, sửa chữa thiết bị văn phòng để lấy tiền chi các khoản ngoài quy định nhà nước.
Sau khi gây ra án mạng, hai đối tượng đã đưa nạn nhân ra lề đường và tạo thành hiện trường một vụ tai nạn giao thông. Cả hai đối tượng đã bị lực lượng chức năng bắt giữ sau 6 giờ gây án.
Lực lượng chức năng Công an TP. HCM vừa phát hiện, triệt phá thành công đường dây vận chuyển trái phép 184 bánh ma túy từ Thành phố Hồ Chí Minh đi Đài Loan, Trung Quốc.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Sơn Động đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thi hành Lệnh bắt bị can đối với ông Nguyễn Văn Quang và bà Vi Thị Thắm.
17h30 ngày 17/4/2024 tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, bé gái tên Đ.T.N.L 12 tuổi ngụ tại Thanh Trì, Hà Nội đã sinh hạ thành công một bé trai nặng 3kg bằng phương pháp mổ đẻ. Cháu L sinh con vì nghi bị xâm hại tình dục từ năm 2023, nhưng cho đến nay hung thủ vẫn đang nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.
Ngày 16/4, Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết, Công an huyện Đơn Dương đã bắt giữ Nguyễn Thanh Hưng (ngụ thôn Nam Hiệp 1, xã Ka Đô, huyện Đơn Dương) liên quan đến vụ án mạng xảy ra tại địa phương.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.