2016 là năm đầu tiên hệ thống Thi hành án dân sự (THADS) đạt được 4 chỉ tiêu quan trọng Quốc hội giao. Nhân dịp này, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng.
 |
| Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng. |
Thưa Thứ trưởng, xin ông cho biết những giải pháp đột phá trong năm 2016 giúp công tác THADS sự hoàn thành vượt mức 4 chỉ tiêu mà Quốc hội giao?
- Công tác THADS năm 2016 đã đạt được những kết quả khá nổi bật, toàn diện. Đặc biệt là so với chỉ tiêu, nhiệm vụ Bộ Tư pháp giao năm 2016, Hệ thống THADS đã vượt chỉ tiêu cả về việc (8,53%) và về tiền (3,74%) với tổng số việc thi hành xong là 530.428 việc; số tiền là hơn 29.097 tỷ 865 triệu đồng. Số án chuyển kỳ sau được kéo giảm đáng kể so với năm 2015 (giảm 14,66% về việc và 19,05% về tiền). Công tác phân loại án có điều kiện thi hành và chưa có điều kiện thi hành; tỷ lệ án có điều kiện thi hành trên tổng số phải thi hành năm 2016 ngày càng chính xác hơn và đạt khá cao (82,25% về việc và 64,55% về tiền), cao hơn so với các năm trước.
Để đạt được những kết quả đó có nhiều giải pháp đã được triển khai quyết liệt, đồng bộ trong toàn hệ thống THADS. Trước hết, tôi muốn nói là sự quan tâm sâu sắc của Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ, của đồng chí Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã chỉ đạo rất sát sao với toàn hệ thống.
Thứ hai, là công tác hoàn thiện thể chế, các văn bản hướng dẫn Luật THADS sửa đổi, cũng như Nghị định 62/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật THADS đã được ban hành (năm 2016 đã hoàn thành 01 Nghị định, 04 Thông tư liên tịch, 02 Thông tư và 01 Đề án).
Cùng đó là các quy chế phối hợp liên ngành trong toàn hệ thống THADS với Kiểm sát, Tòa án, Công an, Ngân hàng Nhà nước, Bảo hiểm Xã hội cũng được ký kết. Trên cơ sở quy chế phối hợp được ký kết ở Trung ương, ở địa phương, hầu hết các Cục THADS đã ký quy chế riêng với các cơ quan liên quan tương đương ở cấp tỉnh.
Theo đó, cũng rất nhiều Chi cục ở cấp huyện đã ký phối hợp. Nhờ đó, khi có các vấn đề khó khăn, vướng mắc, các ngành nắm bắt, giải quyết kịp thời tạo nên sự đồng thuận, chỉ đạo xuyên suốt và thực hiện hiệu quả các nội dung đã ký kết.
Thứ ba là sự tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong toàn hệ thống, tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra và nâng cao hướng dẫn nghiệp vụ của Tổng cục với các cơ quan THA địa phương cũng như là của Cục đối với các Chi cục.
Hơn nữa, cũng phải ghi nhận sự cố gắng tự thân của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống THA, đã nhận thức rõ ràng về trách nhiệm của mình đối với công tác THADS nói riêng, đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo trật tự an toàn xã hội nói chung. Cả hệ thống đã rất nỗ lực vì mục tiêu chung là hoàn thành các chỉ tiêu được giao và cũng là dịp đánh dấu 70 năm xây dựng và trưởng thành của hệ thống THADS.
Và cuối cùng, điều quan trọng nữa mà tôi muốn nói đến là sự quan tâm, phối hợp của cấp ủy, chính quyền địa phương, đặc biệt là với các vụ việc phức tạp, kéo dài, khó khăn thì các cấp ủy, chính quyền địa phương đã rất quan tâm, phối hợp tổ chức thi hành dứt điểm, nhất là khâu cưỡng chế giao tài sản. Nhiều Ban chỉ đạo THADS cấp tỉnh, cấp huyện đã vào cuộc rất sâu, hỗ trợ cho hệ thống THADS.
Thời gian qua, mặc dù hệ thống THADS tiếp tục siết chặt kỷ cương, kỷ luật hành chính nhưng số công chức vi phạm bị kỷ luật có dấu hiệu gia tăng. Xin Thứ trưởng cho biết vì sao có tình trạng này?
- Tình trạng này thì có nhiều nguyên nhân nhưng phải nói nguyên nhân chính như tôi đã đề cập là tăng cường kỷ cương, kỷ luật, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, lãnh đạo Bộ Tư pháp đã chỉ đạo kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm pháp luật, những trường hợp nhũng nhiễu, có dấu hiệu tiêu cực, không bao che, nương tay. Cho nên nhiều vụ việc Bộ Tư pháp, Tổng cục THADS, bản thân các Cục phát hiện là xử lý nghiêm.
Thực hiện chủ trương xử lý nghiêm các trường hợp bị sai phạm nên có những trường hợp sai phạm xảy ra đã lâu nhưng chúng tôi vẫn xem xét, xử lý trách nhiệm nhằm làm sao cho hệ thống ngày càng chuyên nghiệp, vì dân, phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Xử lý nghiêm cũng là tấm gương cho những cán bộ, công chức mà trong trường hợp nào đó dễ dao động phải tự nhìn lại mình. Đấy là nguyên nhân chính, tất nhiên còn có những nguyên nhân khác.
Cũng phải thẳng thắn rằng, nơi này, nơi khác cán bộ THADS vẫn còn có trường hợp tiêu cực, nhũng nhiễu, gây phiền toái cho người dân. Chúng tôi cũng nhận được những phản hồi của người dân, doanh nghiệp, phản ánh của cơ quan báo chí, chúng tôi đều có những chỉ đạo, kiểm tra, xem xét thấu đáo. Tôi cho rằng, càng nhận được nhiều phản ánh thì càng tốt để mình có những chỉ đạo sát hơn, kể cả trong văn hóa ứng xử của cán bộ, công chức với người dân.
Thứ trưởng đã từng nhấn mạnh việc hướng về cơ sở rất quan trọng trong công tác THADS. Vậy trong thời gian tới, chủ trương này sẽ tiếp tục được thực hiện như thế nào?
- Chắc chắn đó là một trong những giải pháp trọng tâm của năm 2017. Chúng ta có một hệ thống ngành dọc từ TƯ đến địa phương, càng đi xuống cơ sở thì càng có nhiều thông tin vì đó là cấp tiếp xúc trực tiếp hơn với người dân, với doanh nghiệp.
Do vậy, Bộ đã chỉ đạo năm 2017 phải hướng về cơ sở, các đoàn kiểm tra của Tổng cục cũng như Cục phải về làm việc với các Chi cục nhiều hơn, nhất là các Chi cục có lượng án lớn, lượng tiền tồn đọng nhiều, cũng như các Chi cục ở vùng sâu, vùng xa.
Đi cơ sở một mặt là kiểm tra, chấn chỉnh những sai sót nếu có, mặt khác là động viên tinh thần của anh em vì như các bạn biết, THADS là lĩnh vực rất khó khăn đòi hỏi sự kiên trì, quyết tâm, tâm huyết với ngành, với nghề. Lãnh đạo Bộ về cơ sở cũng “được” nhiều, vì mình có đi, tiếp xúc, lắng nghe anh em, mới biết được những khúc mắc của thực tiễn để có những điều chỉnh, quyết sách phù hợp.
Nhiều địa phương, cấp chi cục vẫn còn rất khó khăn. Toàn quốc hiện có 49 chi cục đang phải đi thuê trụ sở, đang mượn hoặc ở nhờ các cơ quan khác. Nói như vậy để thấy, nhiều nơi anh em thi hành án vẫn phải làm việc trong môi trường còn nhiều thiếu thốn. Mình xuống cơ sở cũng để xem điều kiện anh em làm việc ra sao, tâm tư, nguyện vọng cán bộ như thế nào. Nếu không, chỉ là đòi hỏi một chiều.
Năm 2017 Bộ Tư pháp xác định nhiệm vụ và giải pháp nào là trọng tâm để tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ tốt được giao, thưa Thứ trưởng?
- Nhiệm vụ trọng tâm thì rất rõ rồi, đó là phải hoàn thành các chỉ tiêu về việc, về tiền và phải phấn đấu cao hơn năm 2016; tiếp tục tập trung vào các vụ việc liên quan đến tín dụng ngân hàng. Bởi, thi hành tốt các vụ việc này sẽ góp phần cùng Chính phủ khơi thông dòng chảy tín dụng.
Để xây dựng một Chính phủ liêm chính, kiến tạo, phát triển và phục vụ người dân, doanh nghiệp như thông điệp của Thủ tướng Chính phủ thì rõ ràng toàn hệ thống phải tập trung làm tốt các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng.
Doanh nghiệp sẽ có những thuận lợi, người dân cũng thuận lợi trong việc vay vốn để phục vụ cho sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh thi hành các việc liên quan đến tín dụng ngân hàng, hệ thống THADS tiếp tục tập trung thi hành các việc cho ngân sách nhà nước, tập trung các vụ việc án tham nhũng, án kinh tế lớn.
Bộ Tư pháp cũng xác định, trong công tác THADS, giải pháp số 1 năm 2017 là phải tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, vì trong điều kiện hiện nay, biên chế không tăng, điều kiện cơ sở vật chất cũng không có nhiều thay đổi nên ứng dụng công nghệ thông tin để giảm thời gian, tiết kiệm chi phí và minh bạch thông tin.
Đơn cử như trong việc thi hành án, nếu ta nhận đơn yêu cầu qua mạng, sẽ giảm tải cho người dân số lần phải đến cơ quan THA, tiết kiệm chi phí, giảm sự tiếp xúc giữa cơ quan THADS và các đương sự; ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo điều hành để phục vụ cho công tác quản lý và nhà nước và chỉ đạo tốt hơn. Thực hiện tốt Quyết định số 45/2016/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính công ích.
Năm 2016, hệ thống THADS đã triển khai thí điểm hỗ trợ trực tuyến yêu cầu THADS tại 12 địa phương. Mặc dù kết quả thực hiện ở các địa phương là khác nhau song đây sẽ là tiền đề để xem xét, đánh giá để năm 2017 sẽ triển khai toàn quốc.
Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp cũng xác định phải làm tốt công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Yêu cầu các Cục trưởng, Chi cục trưởng phải tiếp công dân theo định kỳ. Chỉ có lắng nghe, giải quyết thấu đáo mọi khiếu nại của dân trên cơ sở có lý, có tình thì mới giảm được khiếu kiện.
Năm 2017, cùng với việc tiếp tục hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực THADS, Bộ Tư pháp cũng sẽ tiếp tục xây dựng đội ngũ công chức THADS, đặc biệt là đội ngũ công chức có chức danh tư pháp đủ về số lượng, bảo đảm về chất lượng.
Tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng; chú trọng luân chuyển, biệt phái công chức lãnh đạo thuộc diện quy hoạch giữa các đơn vị thuộc Bộ và các cơ quan thuộc Hệ thống THADS, có chính sách khuyến khích, động viên công chức luân chuyển, biệt phái để yên tâm công tác.
Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
