Hạn chồng hạn, hạn từ năm này kéo dài sang năm khác, hạn khốc liệt trong mùa khô, hạn nặng giữa mùa mưa là những gì đã và đang diễn ra ở Tây Nguyên trong mấy năm qua. Sa mạc hóa là điều được cảnh báo có thể xảy ra ở Tây Nguyên trong tương lai không xa nếu không có những giải pháp khắc phục.
Nhiều năm qua, các nhà khoa học đã liên tục cảnh báo về tình trạng mất rừng gắn với biến đổi khí hậu, gia tăng mức độ thiệt hại bởi hạn hán ở Tây Nguyên. Theo thống kê của Viện điều tra và Quy hoạch rừng, giai đoạn 1992-2015 vùng Tây Nguyên mất 1 triệu ha rừng. Riêng giai đoạn 2010-2015, bình quân mỗi năm Tây Nguyên mất đến 92.000 ha rừng. Tiến sĩ Nguyễn Huy Dũng, Phó viện trưởng Viện Điều tra và Quy hoạch rừng cho biết, mất rừng chính là nguyên nhân chính dẫn đến biến đổi khí hậu cục bộ, hạn hán khốc liệt như thời gian qua ở vùng Tây Nguyên.
“Đối với vùng Tây Nguyên, trong thời gian vừa qua do diện tích rừng suy giảm, kể cả chất lượng, trữ lượng, số lượng. Chúng ta có thể loại trừ biến đổi khí hậu toàn cầu, là biến đổi theo quy luật rất lớn, chúng ta không thể chống lại mà chỉ tìm cách thích ứng và hạn chế. Nhưng mà biến đổi khí hậu cục bộ của vùng Tây Nguyên là một trong những nguyên nhân chính vẫn là mất rừng”, TS Dũng cho hay.
Thực tế cho thấy, việc rừng đầu nguồn ở Tây Nguyên đã và đang bị cạo trọc khiến cho những “túi nước tự nhiên” dần mất đi, những “túi nước nhân tạo” là các công trình hồ thủy lợi, thủy điện cũng khô kiệt. Hồ thủy điện An Khê- Ka Nak, hồ chứa lớn nhất trên sông Ba thời điểm này xuống đến mực nước chết.
Hồ thủy điện Buôn Tua Srah, hồ chứa lớn nhất trên lưu vực sông Sêrêpôk cũng đã có thời điểm xuống đến mực nước chết. Hàng loạt thủy lợi vừa và nhỏ ở trong khu vực không còn khả năng cung cấp nước tưới trong cao điểm mùa khô. Mất rừng một cách tràn lan đang khiến cho nhiều nơi ở Tây Nguyên mất nguồn sinh thủy, có nguy cơ bị sa mạc hóa.
Sau 35 năm sinh sống ở Tây Nguyên, ông Nguyễn Đại Ngọc, xã Ia Hrung, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai dễ dàng nhận thấy, khi những cánh rừng phòng hộ, rừng đầu nguồn mất đi, hạn hán ngày càng nghiêm trọng: “Rừng phòng hộ, rừng đầu nguồn của chúng ta giờ không còn nữa nên không giữ được nước, mưa đến đâu thì trôi tuột hết đi, không giữ nước được. Mạch nước ngầm nước, nước sinh thủy rất kém. Hiện nay các hồ chứa đều tình trạng trơ đáy như thế này. Và 3 năm liên tục đây thì hạn hán liên tục xảy ra”.
Khi diện tích rừng giảm đi nhanh chóng, thì diện tích cây công nghiệp ở Tây Nguyên tăng lên chóng mặt và hầu hết các loại cây trồng ở khu vực đã vỡ quy hoạch. Trong đó, cây cà phê quy hoạch đến năm 2020 là khoảng 450.000ha nhưng đến cuối năm 2019 đã lên khoảng 600.000ha, vượt 150.000ha. Cây hồ tiêu, quy hoạch đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030, toàn vùng là 17.500ha nhưng đến nay diện tích cây tiêu đã lên tới gần 100.000ha, vượt quy hoạch trên 82.000ha.
Ông Phan Việt Hà, Phó viện trưởng trưởng Viện Khoa học nông lâm nghiệp Tây Nguyên cho biết, tăng trưởng nóng về diện tích khiến người dân thậm chí còn trồng những loại cây cần nhiều nước như cà phê, hồ tiêu ở những vùng không chủ động được nước tưới. Do đó, việc thiếu nước tưới là hệ quả tất yếu.
“Việc phát triển nông nghiệp với diện tích rất lớn, trong đó có nhiều cây trồng bắt buộc cần tưới nước rất nhiều trong mùa khô, chẳng hạn như cây cà phê là một ví dụ. Nếu trồng theo đúng quy hoạch thì tình trạng hạn hán sẽ đỡ hơn. Nhưng ở đây hầu hết tất cả các diện tích đều phát triển quá mức dẫn đến việc thiếu nước tưới trong mùa khô là hiển nhiên”, ông Hà cho hay.
Tây Nguyên có hơn 2 triệu ha đất nông nghiệp, nhưng theo thống kê của Bộ NN&PTNT thì năng lực tưới của gần 2.400 hồ thủy lợi mới chỉ đáp ứng được khoảng 15% diện tích, tức chỉ gần 300.000ha được đánh giá là có thể chủ động nguồn nước. Khoảng 1,7 triệu ha còn lại, tương ứng với hàng triệu hộ dân sản xuất nông nghiệp luôn bấp bênh về nguồn nước trong mùa khô. Nhưng ngay cả những diện tích có thủy lợi, nguy cơ hạn cũng rất lớn, khi hầu hết các công trình đều đã được quy hoạch, xây dựng cách đây mấy chục năm, hiện đã xuống cấp trầm trọng, năng lực tưới rất thấp.
Trong cao điểm mùa khô, hầu hết các công trình thủy lợi đều khô cạn. Thêm vào đó, việc quản lý, vận hành yếu kém, nhất là những công trình quy mô vừa và nhỏ giao cho cấp huyện, xã quản lý thì việc đảm bảo nước tưới cho cây trồng càng thêm khó khăn.
Ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi, nêu thực tế rất đáng lo về quản lý hồ chứa ở Tây Nguyên: "Chúng tôi rất lo lắng những loại công trình đập, hồ chứa nước giao cho các địa phương trực tiếp là cấp huyện, cấp xã cũng như các hồ đập giao cho Tổng Công ty Cà phê và các doanh nghiệp mà không có chuyên môn về Thủy Lợi. Các hồ chứa này đều là hồ chứa vừa và nhỏ, với đập là đập đất và được xây dựng từ lâu với các điều kiện kinh phí cũng như công nghệ, kỹ thuật không đảm bảo yêu cầu, cho nên chất lượng đập đất không đảm bảo. Cộng với việc nhiều năm thiếu kinh phí để duy tu, bảo dưỡng đập. Và hiện nay, các đơn vị quản lý chúng tôi đánh giá là đều không đảm bảo yêu cầu theo quy định”.
Hơn 1 triệu ha rừng mất đi, hàng trăm nghìn ha cây công nghiệp lại mọc lên, gánh nặng nguồn nước phục vụ sản xuất mùa khô ở Tây Nguyên là rất lớn. Trong khi đó, hệ thống thủy lợi ở khu vực được đánh giá là còn thiếu và yếu. Ngành nông nghiệp ở Tây Nguyên sẽ còn phải gánh chịu nhiều thiệt hại do hạn hán gây ra nếu không có những giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế, bất cập.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, khô hạn ngày càng khốc liệt, việc cấp thiết lúc này của các tỉnh Tây Nguyên là tìm các giải pháp ứng phó, thích ứng. Tây Nguyên cần làm gì để giải bài toán khô hạn./.
Ngày 11/4, thông tin từ Công an tỉnh Bến Tre cho biết, trước tình hình thời tiết nắng nóng kéo dài, xâm nhập mặn ở địa bàn các huyện ven biển, Giám đốc Công an tỉnh đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tập trung huy động lực lượng, phương tiện vận chuyển nước ngọt hỗ trợ cho người dân.
Ngày 11/4, thông tin từ Bộ Công an cho biết, nhằm chia sẻ khó khăn với người dân vùng bị ảnh hưởng bởi hạn mặn, Ban Giám đốc Công an tỉnh Tiền Giang phát động cán bộ, chiến sĩ thực hiện chương trình “Nghĩa tình ngày hạn mặn”.
Cách đây 2 ngày (23/3) khi dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang lưu ý địa phương nắm chắc 8 từ khóa “tuân thủ”, “linh hoạt”, “đồng bộ”, “thấu hiểu”.
Theo Sở Y tế TP.HCM, cơ sở này đã ngang nhiên quảng cáo và hành nghề trái phép trong lĩnh vực khám, chữa bệnh tại địa chỉ số 186 – 186A Cách Mạng Tháng Tám, phường 10, quận 3.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Một nhóm 52 đối tượng vừa bị lực lượng chức năng Công an huyện Đông Anh, Hà Nội triệu tập để điều tra về hành vi gây rối trật tự công cộng trên địa bàn.
Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, đây là vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng khiến 7 công nhân tử vong, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, gây đau thương mất mát đến nhiều gia đình công nhân.
Ngày 20 và 23/4/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can và các quyết định tố tụng đối với 06 đối tượng liên quan đến vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.