Về xử lý các tấm pin mặt trời, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, hiện nay tất cả các chủ đầu tư đều phải chịu trách nhiệm về xử lý các tấm pin quang điện. Trước phát biểu này, đại biểu Ksor Phước Hà (đoàn Gia Lai) từng khẳng định trước nghị trường Quốc hội rằng Bộ trưởng Bộ Công thương “không thể đổ thừa” cho địa phương hay chủ đầu tư có trách nhiệm xử lý pin năng lượng mặt trời.
Bà Ksor Phước Hà cũng nhấn mạnh “cán bộ và nhân dân những địa phương có pin năng lượng rất hoang mang” về tính hiệu quả của năng lương mặt trời cũng như tác động của những pin năng lượng này khiến tăng nhiệt độ tại địa phương. Theo đó, nữ đại biểu đặt câu hỏi: “Sau này, pin đó dùng làm gì? Những tấm pin đó sẽ xử lý ở đâu? Đưa lên mặt trăng hay là dùng để tiếp tục làm món đặc sản bò một nắng?”.
Xu hướng “bùng nổ” điện mặt trời mái nhà
Điện mặt trời mái nhà “bùng nổ” ở Việt Nam trong khoảng hai năm gần đây. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thống kê, tính đến đầu tháng 23/9/2020, cả nước đã có tổng cộng 51.769 hệ thống điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) với tổng công suất là 1.355 MW được lắp đặt và đưa vào vận hành, hơn 60% người dùng là các hộ gia đình.
Đến cuối năm 2019, Việt Nam đã vượt qua Thái Lan trở thành thị trường điện năng lượng mặt trời tiềm năng nhất ở Đông Nam Á. Cụ thể, công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie đã đưa ra ước tính tổng công suất từ hệ thống điện mặt trời ở Việt Nam chiếm 44% tổng công suất của điện mặt trời khu vực Đông Nam Á. Còn theo báo cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Việt Nam ước tính tạo ra khoảng 7.400 MW điện mặt trời trong năm 2020, trong khi đó Thái Lan chỉ tạo ra được khoảng 3.300 MW điện mặt trời.
Theo EVN, ngoài số lượng hàng triệu mái nhà của các hộ gia đình thì mái nhà của các cơ quan, công sở, trường học, bệnh viện, nhà hàng, khách sạn, các trung tâm thương mại, nhà xưởng trong các khu công nghiệp... là những nơi có thể lắp đặt các hệ thống ĐMTMN trong thời gian tới.
Công ty đầu tư và phát triển năng lượng mặt trời Shire Oak International (nguồn gốc từ Anh Quốc) hiện sở hữu một danh mục đầu tư gồm hơn 720 dự án ĐMTMN tại Việt Nam, với tổng giá trị 1,9 tỷ USD (khoảng 44 nghìn tỷ đồng). Ông Sơn Bùi – Giám đốc Marketing & PR tại Shire Oak International cho biết: “Điện năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng xanh, sạch, giảm phát thải khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính. Trong vòng 30 năm, lợi ích khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời công suất 1 MW tương đương với việc trồng 120,000 cây xanh”.
Ngoài ra, sử dụng điện mặt trời góp phần hạn chế sự phát triển của các nhà máy nhiệt điện gây ô nhiễm, góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên. Phần mái được cách nhiệt bằng hệ thống tấm pin năng lượng mặt trời còn giúp giảm nhiệt cho cơ sở được lắp đặt. Bên cạnh đó, phát triển điện mặt trời áp mái góp phần giảm áp lực lên phụ tải lưới điện, tiết kiệm chi phí phát triển đường dây truyền tải…
Hiểm hoạ rác thải điện mặt trời
Theo nghiên cứu về tái chế tấm pin điện mặt trời hết niên hạn của trường Đại học Prince of Songkia (Thái Lan), nhóm nghiên cứu của ông Chowdhury đã cảnh báo xu hướng bùng nổ điện mặt trời trên toàn thế giới đang tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng rác thải trong tương lai. Cụ thể, tổng công suất điện mặt trời từ các dự án đã hoàn thiện lắp đặt trên toàn cầu đã đạt 400GW và dự kiến sẽ tăng lên 4.500 GW vào năm 2050. Tuổi thọ trung bình của tấm pin mặt trời khoảng 25 năm, do đó đến năm 2030, khoảng 4% đến 14% số pin quang điện sẽ trở thành rác thải. Tỉ trọng số lượng rác thải này sẽ tăng lên 80%, tương đương khoảng 78 triệu tấn, vào năm 2050. Do đó, việc thải bỏ các tấm pin quang điện sẽ trở thành một vấn đề môi trường lớn trong thập kỷ tới.
Thành phần cấu tạo nên một tấm pin năng lượng mặt trời bao gồm: 76% glass, 10% plastic, 8% aluminium, 5% silicon, 1% metal. Trên lý thuyết, những nguyên vật liệu này có thể tái chế hoàn toàn 100% và không gây hại đến môi trường.
Thực tế cho thấy, Việt Nam hiện vẫn đang trong giai đoạn phát triển điện mặt trời, vẫn chưa có những công ty chuyên tái chế pin năng lượng mặt trời hết niên hạn. So với các nước Châu Âu đang phát triển mạnh mẽ các công nghệ tái chế pin năng lượng mặt trời do nguồn nguyên liệu đầu vào lớn và ổn định, Việt Nam vẫn chưa thể “đón đầu” công nghệ bởi nguồn cung không ổn định cho một dây chuyền tái chế hiện đại.
Quả thực, rác thải điện năng lượng mặt trời đang trở thành vấn đề nghiêm trọng tại nhiều quốc gia phát triển hiện nay. Đơn cử, điện năng lượng mặt trời bắt đầu “bùng nổ” tại Úc từ năm 2009, đến nay nhiều tấm pin mặt trời đã ngừng hoạt động. Các chuyên gia môi trường tại nước này dự đoán rác thải ĐMTMN sẽ tăng mạnh kể từ năm 2025. Đến năm 2050, dự kiến lượng rác thải ĐMTMN ở nước này có thể đạt tới 1.500 nghìn tấn. Nói cách khác, các tấm pin điện mặt trời hết hạn sẽ tạo ra một “núi” chất thải nguy hại tại nước này trong vài thập kỷ tới, nếu không được xử lý sớm.
Tại Việt Nam, chưa có số liệu thống kê chính thức về lượng rác thải năng lượng mặt trời ở hiện tại và tương lai. Nhiều người vẫn tin rằng ngành công nghiệp năng lượng mặt trời ở trong nước vẫn còn sơ khai và các vấn đề xử lý các tấm pin mặt trời hết niên hạn chỉ xuất hiện sau khoảng 20 năm nữa.
Hiện, các tấm pin năng lượng mặt trời thải loại được quản lý theo các quy định về quản lý chất thải. Theo đó, chủ nguồn thải có trách nhiệm phân định rác thải từ các tấm pin mặt trời theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại để quản lý cho phù hợp (QCVN 07:2009/BTNMT). Về điều này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: “Trên thực tế chỉ có 3% một số khoáng chất có thể liên quan đến môi trường thì các nhà cung cấp cho các tấm pin quang điện đều có những hợp đồng với các chủ đầu tư các dự án pin mặt trời, các dự án điện mặt trời để chịu trách nhiệm thu hồi và xử lý các vi mạch điện”.
Đáng nói, pháp luật hiện hành vẫn thiếu các tiêu chuẩn, quy định cụ thể để xử lý rác thải điện năng lượng mặt trời, cũng như các chính sách hỗ trợ và sáng kiến để thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp tái sử dụng, tân trang, tái chế các tấm pin mặt trời.
TS. Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và tăng trưởng xanh (CEGR): “Từ 2018-2020, chính phủ đưa ra các chính sách hỗ trợ dự án ĐMTMN vì lí do phân tán và cắt giảm phụ tải. Tuy nhiên, trên thực tế đã nhiều bất cập, một số địa phương, nhà đầu tư, cá nhân đã lạm dụng và làm méo mó chính sách này”. Do đó, việc tạo ra một nền kinh tế tuần hoàn đối với rác thải điện năng lượng mặt trời sẽ cần sự cam kết mạnh mẽ hơn từ các nhà hoạch định chính sách, các nhà làm luật và các cơ quan chức năng thực thi pháp luật.
Về phía công ty Shire Oak International cũng cho biết đang đang phát triển đội ngũ nghiên cứu áp dụng công nghệ tái chế tiên tiến này tại Việt Nam. “Khi nhu cầu của thị trường đủ lớn, chắc chắn chúng tôi sẽ có nhà máy tái chế vì đây cũng là nguồn lợi khổng lồ”, ông Sơn Bùi chia sẻ thêm.
Đầu năm nay, Thủ tướng đã quyết định giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn về tấm pin quang điện cũng như phương án xử lý các tấm pin sau khi dự án hết thời hạn.
Tuy nhiên, kể cả khi có những quy định hướng dẫn cụ thể về tái chế pin điện mặt trời hết hạn và xây dựng cơ sở hạ tầng để tái chế các tấm pin hết hạn, thì lại có một thách thức lớn khác. Đó là nếu các bãi chôn lấp rác vẫn chưa được xử lý triệt để thì việc vứt những tấm pin cũ, hỏng, hết hạn tới các bãi chôn lấp vẫn được nhà đầu tư ưu tiên hơn do chi phí thấp hơn.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Việc tiền điện “bất ngờ” tăng cao sau dịp Tết khiến người dân không khỏi ngỡ ngàng và trở thành một trong những vấn đề được thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội.
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phát hiện một hộ kinh doanh về chăm sóc da trên địa bàn Quận 7 ba lần bị xử phạt do lấn sân sang phẫu thuật thẩm mỹ, liên tục đổi địa bàn hoạt động.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến việc ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả” thay vì phải ra Quyết định “Xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC)” đối với ông Chang A Cháng.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.