Là một trong những Đại biểu Quốc hội luôn nhìn thẳng nói thật, nhằm xây dựng, đóng góp cho xã hội ngày một tốt đẹp. Nhà sử học Dương Trung Quốc đã trả lời phỏng vấn Phapluatplus.vn về việc “loạn” cấp phó.
Chức vụ tỉ lệ thuận với trách nhiệm
PV: Việc bổ nhiệm cấp phó tràn lan hiện nay không chỉ đi ngược với quy định mà còn vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Tuy nhiên, chỉ đến khi báo chí phát hiện “vấn nạn” này mới được đưa ra luận bàn. Vì sao lại như vậy thưa ông?
Nhà sử học Dương Trung Quốc: Để xảy ra “loạn” cấp phó tôi xin được nói thẳng, có nghĩa pháp luật không nghiêm, không có việc thực thi pháp luật. Tôi nghĩ đã quá đủ về cơ cấu tổ chức, nhưng họ đã lấy nhiều lý do để vượt khung, lách luật. Và lách luật ở lĩnh vực này là cực kỳ nghiêm trọng.
Bởi vì xã hội nào cũng rất cần tính gương mẫu, càng cơ quan Nhà nước càng phải thi hành đúng luật. Càng ở vị trí trách nhiệm cao, thì chế tài phải nặng hơn, đó là nguyên lý.
Ngược lại, chúng ta lâu nay luôn luôn có nhìn nhận là người lãnh đạo có quyền, hay giảm thiểu về trách nhiệm khi vi phạm. Trong khi đó người dân hay cán bộ bình thường chịu nặng hơn, đó là bất cập và phi lý.
Luật pháp ngày xưa và cả thời phong kiến cũng thể hiện rất rõ; chức vụ luôn tỉ lệ thuận với trách nhiệm, nhất là những việc liên quan tới pháp luật.
Tôi cho rằng, bây giờ phải trở lại tinh thần ấy. Đáng lẽ, một thủ trưởng vi phạm pháp luật phải nặng hơn nhân viên. Vì thủ trưởng đó được đào tạo nhiều, được trang bị, từ phương tiện làm việc tới tư tưởng lập trường.
Tuy nhiên, dưới góc nhìn hiện nay, một số bộ phận đang thiếu đi tính gương mẫu. Trên làm không nghiêm ở dưới họ sẽ hùa theo. Hoặc trên làm không đúng, nhưng cấp dưới thiếu tính đấu tranh. Chính vì lẽ đó, việc vi phạm pháp luật nhưng không được xử lý kịp thời.
Về việc bổ nhiệm “bội thực” cấp phó, theo quan điểm của tôi cần xử lý theo luật. Vấn đề thứ hai, tôi cho là quan trọng hơn, đó là tảng băng ngầm, mà điều này không chỉ trong dư luận nói rất nhiều mà cả trong chính giới, thậm chí Tổng bí thư, Người cao nhất của cả nước đã nói, nói rất nhiều, đó là có việc chạy chức chạy quyền.
Đằng sau mỗi chức vị được bổ nhiệm đó là cái gì, cần phải làm cho rõ điều này. Mặc dù không dễ nhưng không phải vì khó mà không làm.
Trong con mắt người dân, đằng sau chức quyền có sự chạy chọt, nên cũng tỉ lệ thuận việc bổ nhiệm, nhiều thu nhập chạy chọt nhiều hơn. Do đó, trên cả hai phương diện tôi cho không thể chấp nhận được và phải xử lý thật nghiêm.
Cần chấm dứt việc phạt… cho tồn tại
PV: Có ý kiến cho rằng, vấn nạn “loạn” cấp phó cũng là hành vi tham nhũng. Ông có bình luận gì về ý kiến này?
Nhà sử học Dương Trung Quốc: Tôi trở lại một ý kiến của tôi phát biểu trong kỳ họp Quốc hội vừa rồi với Thủ tướng; Đã đến lúc chúng ta phải chấm dứt việc phạt cho tồn tại.
Phạt là xử lý hành vi vi phạm pháp luật. Cho tồn tại là gì? Là vẫn chấp nhận cho sự vi phạm ấy. Còn tiền phạt hay hình thức nhắc nhở, cảnh cáo nó chỉ là phụ, dẫn đến tình trạng nhờn luật.
Lo ngại hơn, làm băng hoại chính bộ máy của chúng ta. Vì đằng sau việc bổ nhiệm là tiêu cực. Nếu muốn tồn tại phải có một khoản phí nào đó.
Thực chất là tham nhũng quyền lực. Có điều khác ở chỗ, tham nhũng là hành vi lách luật để tham nhũng, còn việc bổ nhiệm cấp phó tràn lan là vi phạm luật chứ không còn là lách luật.
 |
| Nhà sử học Dương Trung Quốc trao đổi với PV Phapluatplus.vn. |
PV: Là một trong những Đại biểu Quốc hội luôn nhìn thẳng nói thật, ông có đóng góp gì để giảm thiểu “vấn nạn” này?
Nếu cứ quân lệnh y sơn, như trong chiến tranh, trong quân đội, tôi tin rằng tình trạng sẽ được cải thiện tốt hơn.
Tuy nhiên, trong quá trình làm chúng ta phải hết sức thực tiễn để chúng ta thấy nhu cầu của cuộc sống, không nên máy móc.
Vì mỗi lĩnh vực có một đặc thù khác nhau. Ví dụ, ở đơn vị này cần 2 cấp phó, đơn vị khác cần 3 cấp phó chẳng hạn. Cần phải bám sát thực tiễn để điều chỉnh. Nhưng điều chỉnh để cho bộ máy vận hành tốt hơn, chứ không phải điều chỉnh để thỏa mãn những lợi ích, danh lợi hoặc cá nhân nào đó.
Mặt khác, không chỉ xử lý người vi phạm mà cả bộ máy giám sát thì sao? Bộ nội vụ ở đâu? Tôi chưa nói cơ chế của Đảng, trong khi việc phát hiện phần lớn do dư luận xã hội.
Rõ ràng, để xảy ra tình trạng loạn cấp phó là buông lỏng quản lý. Cấp trên buông lỏng để cấp dưới lộng hành thì cấp trên có vì tư lợi hay không?
Để ngăn chặn phải do thể chế, điều quan trọng cần phải giám sát, trách nhiệm của cơ quan giám sát. Cụ thể Sở Nội vụ, Thanh tra, người dân.
Tôi lấy ví dụ, ý kiến người dân nêu lên có được nhìn nhận hay không, hay bỏ ngăn kéo? Cần tôn trọng tới ý kiến của người dân, để người dân tin tưởng vào Đảng, có sự tự tôn pháp luật. Và như tôi đã nói ở phần trên, những người có chức vị cao, có quyền lực thì càng phải có tính gương mẫu.
Trân trọng cảm ơn ông!
36 °C
36 °C
34 °C
