Nghề làm muối vốn đã vất vả, nghề bán muối rong lại càng nhọc nhằn hơn. Dẫu cực nhọc, gian truân nhưng bao đời nay diêm dân vẫn rong ruổi trên nẻo đường mưu sinh với tiếng rao ám ảnh…
Giữa cái nắng chang chang tháng Năm, tiếng rao khàn đục hòa cùng gió Lào bỏng rát ở xứ Nghệ của người bán muối thêm phần khó nhọc. Xã Diễn Vạn (huyện Diễn Châu, Nghệ An) có gần 400 hộ làm nghề muối, thì mỗi hộ đều có ít nhất một người theo nghề bán muối rong, phần lớn là phụ nữ. Trên chiếc cầu bắc qua sông Lạch Vạn, nhóm người “đi nghề” đã tập trung đông đủ từ sáng sớm tinh mơ.
Chiếc xe đạp “gióng ngang” xỉn đen vì muối mặn, chiếc cân tay cổ lỗ sĩ cùng vài bao muối là bạn đồng hành của bà Trần Thị Hạnh (SN 1963, trú xóm Trung Hậu, xã Diễn Vạn) trong suốt hơn 40 năm hành nghề bán muối rong. Bùi ngùi nhớ lại những ngày đầu tiên bước chân vào nghề, bà tâm sự: “Vất vả lắm cháu ạ! Ngày trước chưa có xe đạp, phải đi bộ rao bán muối. Có hôm trời nắng như đổ lửa, sức nóng từ mặt đường bốc lên hầm hập, hai thúng muối đè nặng trên vai, ngất xỉu là bình thường… Giờ có xe đạp đi nhưng cũng chẳng đỡ vất vả hơn là mấy”.
Bà Hạnh đi bán muối từ thời con gái. Lấy chồng về bà vẫn gắn bó với nghề khó nhọc này. Nhiều người khuyên bà làm nghề khác đỡ vất vả hơn, nhưng với dân bãi ngang, có nghề nào mà không vất vả cơ chứ?
Giờ đây, nhiều người đã có xe máy để đi bán muối nhưng công việc cũng chẳng bớt cực nhọc là bao
Một ngày của bà Hạnh bắt đầu từ lúc 5 giờ sáng, khi loa phát thanh xã bắt đầu phát bản tin chào buổi sáng cũng là lúc bà gọn gàng hành trang lên đường. Cùng đi còn có bà Hương, bà Huệ, những người trạc tuổi bà. Sau khoảng một tiếng đạp xe, phần vì hàng nặng, phần vì trời nắng oi nồng hơn ngày thường, bà Hạnh mới đến được “điểm tập kết” của đội quân bán muối và mắm (nước mắm, mắm tôm) rong tại chợ An, xã Mã Thành (huyện Yên Thành). Đến đây mọi người bắt đầu chia ra bán theo địa bàn. Mười hai giờ trưa, nếu chưa bán hết, bà Hạnh lại đạp xe đi bán rong. Ròng rã lúc đạp, lúc đẩy xe muối, tiếng rao của bà Hạnh cũng như bao người cùng nghề len lỏi khắp các con đường, vào từng ngõ ngách: “Ai muối khôn...g..g..g…!”. Rao đến khản giọng...
Tầm 2 giờ chiều, kết thúc một ngày bán hàng, bà lại vội vã đạp nhanh về nhà để “trốn” nắng. Quãng đường từ chợ về nhà chỉ hơn 7 km nhưng cũng khiến bà Hạnh“bở hơi tai” khi phải đạp xe dưới cái nắng như chảo lửa. “Những hôm may mắn suôn sẻ hết hàng, về sớm. Hôm “xấu ngày” phải bán hạ giá, thậm chí bán chịu để giải phóng xe hàng, ngày hôm sau đi chuyến mới. Cực nhất là mùa hè, những hôm trời bất chợt đổ mưa rào, may mắn gặp được chỗ trú, nếu không bao nhiêu áo mưa mang theo phải để che muối, còn người thì chịu ướt. Những ngày như thế thường lỗ vốn”, bà tâm sự.
Hành trình của bà Hạnh mỗi ngày (trừ những ngày mưa) cứ đều đều như vậy hơn 40 năm nay. Cũng chính vì thế, bà Hạnh trở thành lão làng trong nghề, không chỉ thân thuộc từng con phố, ngõ ngách mà bà còn có mạng lưới khách quen. Đời bán muối rong cực nhọc, vất vả, “đổ mồ hôi, sôi nước mắt” nhưng là nghề mưu sinh chính của những người lao động như bà, lấy công làm lãi. Bà Hạnh hợp đồng với một diêm dân trong xã, mua muối theo giá bán buôn. “Do sức đạp có hạn nên mỗi chuyến tôi chỉ chở khoảng 100 kg muối đi bán. Giá bán trung bình khoảng 3.000-5.000 đồng/kg, trừ các loại chi phí, ngày công cũng chỉ được khoảng 40.000-60.000 đồng. Bèo bọt lắm, nhưng không đi bán muối thì lấy gì nuôi các con”, bà Hạnh thở dài.
Hoàn cảnh bà Hạnh vô cùng khó khăn. Năm 2011, chồng bà bị ung thư dạ dày. Bao nhiêu vốn liếng, tài sản quý trong nhà lần lượt “đội nón ra đi”. Nhà vốn đã nghèo, từ ngày chồng bệnh lại càng nghèo hơn. Khoảng thời gian điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), bà Hạnh giấu nước mắt vào trong, cố gắng làm lụng kiếm tiền chữa bệnh cho chồng, nuôi con ăn học. Cuối năm 2012, chồng bà ra đi để lại 3 đứa con nheo nhóc cùng số nợ ngân hàng cả trăm triệu đồng. Đã 8 năm kể từ ngày chồng mất bà Hạnh một mình gồng gánh nuôi con khôn lớn, trưởng thành. Nhưng công việc bán muối rong của bà “ba cọc, ba đồng” cũng chẳng thể đủ mưu sinh, cáng đáng cho cả gia đình.
Cõng biển lên non
Cách nhà bà Hạnh chừng dăm bước chân, chị Trần Thị Cam (SN 1970) cũng mưu sinh bằng nghề bán muối rong. Theo nghề từ năm 16 tuổi và đến nay đã hơn 30 năm đi nghề. Ở tuổi 50 khuôn mặt chi chít những nếp nhăn, làn da đen sạm vì nắng gió và bụi đường. Đôi mắt sâu trũng hằn lên sự vất vả, cực nhọc. “Đồ nghề” của chị Cam là chiếc xe máy cà tàng. Trên xe có từ 3-4 bao tải chừng 2 tạ muối được chằng buộc chắc chắn. Ở phía giỏ xe kẹp cái cân và chai nước lớn.
Ở Diễn Vạn, những người bán muối đi thành hội, chủ yếu là chị em bạn bè trong xóm với nhau. Nhóm chị Cam có 12 người, đều cỡ 40 đến non 50 tuổi và đã từng gánh muối bán rong từ thuở thanh xuân. Trời hửng nắng, đồng hồ chạm mốc 6 giờ 30 phút sáng, tất thảy các chị em đều mang áo dài tay, bịt khăn kín mít còn hở mỗi hai con mắt và lên xe, nổ máy đi. Vừa đi, hội chị em vừa phân công địa bàn. Hôm nay, “địa bàn” hoạt động của các chị là vùng Nghĩa Đàn - Quỳ Hợp. Nếu như ngày trước những người bán muối như chị Cam phải rao bằng miệng đến khô họng mới mong gặp được người mua thì giờ đây có máy thu âm chạy bằng ắc quy nên cũng đỡ phần khó nhọc.
Chỉ mới gần chục năm lại đây, nhiều người đi buôn bằng xe máy, tuy chở được nhiều hàng nhưng chẳng bán được bao nhiêu vì có nhiều người đi nghề hơn. Có phương tiện, công cụ hỗ trợ rồi nhưng công việc cũng chẳng bớt cực nhọc đi là bao. Giữa cái nắng như thiêu đốt, những con đường nhựa như phả hơi nóng vào mặt, rút cạn dần sức người. Chai nước treo bên xe của chị Cam dần cạn từ khi nào...
Ngoài đi loanh quanh bán muối rong ở các huyện lân cận, những năm qua diêm dân Diễn Vạn đã năng động “đánh bắt xa bờ”, 4-5 gia đình gom muối lại thuê một ô tô chở lên tận các huyện miền núi xứ Nghệ như Quế Phong, Con Cuông, Kỳ Sơn,… sau đó dùng xe máy chở vào các bản làng để bán. Anh Nguyễn Văn Lâm (45 tuổi, trú xóm Vạn Nam) kể: “Gia đình anh thuê xe tải chở 5 tấn muối lên Kỳ Sơn, tập kết tại thị trấn Mường Xén rồi dùng xe máy chở vào các bản Mường Lống, Mường Típ, Nậm Cắn,… để bán. Chi phí vận chuyển mất khoảng 2-3 triệu đồng”.
Dù vậy, đi bán muối ở các huyện rẻo cao cũng chẳng dễ dàng chút nào. Những con dốc dựng đứng, nhiều hôm mưa đường trơn trượt, ngã xe là chuyện “như cơm bữa”. Nhiều bản không có đường dành cho xe máy, anh phải dùng sức người hết cõng, rồi vác bao muối nặng hơn 50 kg vào tận bản.
Chiều xuống, nắng thôi chói chang, tôi vẫn nghe thấy tiếng rao văng vẳng của những người bán muối rong còn “ế” hàng. Tự hỏi, không biết đến bao giờ, đời… rao muối mới vợi bớt những nhọc nhằn, lo toan…
“Đưa được muối vào tận nơi khỉ ho cò gáy này bà con trả cho giá khá cao 7.000 đồng/kg. Mỗi chuyến đi kéo dài cả vài ba tháng, trừ mọi chi phí, anh lời khoảng 4-5 triệu đồng”.
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phát hiện một hộ kinh doanh về chăm sóc da trên địa bàn Quận 7 ba lần bị xử phạt do lấn sân sang phẫu thuật thẩm mỹ, liên tục đổi địa bàn hoạt động.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến việc ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả” thay vì phải ra Quyết định “Xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC)” đối với ông Chang A Cháng.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.