Một ngôi làng ở vùng nông thôn xa xôi nhưng sẽ không thua kém đô thị về sức sản xuất, năng suất lao động, tính cạnh tranh, an sinh và phúc lợi xã hội chính là định hướng xây dựng làng thông minh (LTM) hiện nay.
Cùng với xu hướng chuyển đổi số trong ngành du lịch, xu hướng du lịch xanh sau đại dịch, mô hình LTM góp phần xoá bỏ khoảng cách giữa nông thôn và thành thị tại Việt Nam, khiến du khách lưu chân lâu hơn ở các vùng quê hẻo lánh.
Bài học từ Châu Âu
Khái niệm về làng thông minh (smart village) mới được xuất hiện gần đây trong các báo cáo của Nghị viện Châu Âu. Theo đó, LTM là cộng đồng (xóm, thôn, xã) ở các vùng nông thôn sử dụng các giải pháp sáng tạo dựa trên thế mạnh và cơ hội của địa phương; trong đó cộng đồng tham gia, chia sẻ để phát triển và thực hiện mục tiêu cải thiện các điều kiện kinh tế - xã hội và môi trường, đặc biệt trên nền tảng công nghệ kỹ thuật số.
Theo các nghiên cứu mới nhất của Liên minh châu Âu (EU), LTM lấy nền tảng là công nghệ kết nối với giá trị bản địa cho sự bảo tồn và phát triển. “Thông minh” còn có nghĩa là phát triển bền vững trong khu vực đó từ sự hợp tác và liên minh với các cộng đồng và các tác nhân khác ở khu vực nông thôn và thành thị. Đến nay, LTM đã được công nhận là một cách tiếp cận cộng đồng để phát triển nông nghiệp bền vững trong xây dựng nông thôn mới, hiện đại, ứng phó với các bất định không chắc chắn, rủi ro (biến đổi khí hậu, biến động thị trường, thiên tai, lũ lụt …).
Từ năm 2016, Ủy ban Châu Âu đã phối hợp với Nghị viện Châu Âu đưa ra chính sách thí điểm xây dựng làng thông minh giai đoạn 2016 - 2020 với tên gọi “Châu Âu hành động vì làng thông minh”. Theo đó, mạng lưới làng thông minh đã được thành lập vào năm 2018, cho phép trao đổi thông tin và kinh nghiệm.
Đơn cử, “Digital villages Germany 2020” là các làng thông minh tại nước Đức hoạt động theo tiêu chí “nhu cầu của người dân là điểm khởi đầu, sự tham gia thường xuyên mang tính thường trực”. Laplan là một mô hình LTM điển hình tại vùng Bắc cực ở Phần Lan, được thực hiện trong khuôn khổ Quỹ phát triển nông thôn châu Âu (ERD).
LTM Laplan cho thấy, công nghệ kết hợp với giá trị nông thôn bản địa có thể làm phát huy các giá trị văn hoá của các nền văn minh châu Âu, còn giúp người dân nông thôn có việc làm, cuộc sống thịnh vượng hơn..
Việt Nam còn nhiều “viên ngọc thô”
Tại Việt Nam, mô hình LTM đang có những tín hiệu khởi động cho giai đoạn 2020 - 2025 và tầm nhìn 2030 - 2045. Trong bối cảnh chuyển dịch số là xu hướng tất yếu, việc ứng dụng công nghệ cao, công nghệ kỹ thuật số, hệ thống cơ sở dữ liệu lớn là những nội dung đang khởi đầu rất cần được áp dụng trong mô hình xây dựng LTM.
LTM tuy ở vùng nông thôn xa xôi nhưng sẽ không thua kém đô thị về sức sản xuất, về năng suất lao động, về tính cạnh tranh, về an sinh và hưởng lợi các dịch vụ xã hội, sẽ góp phần tạo ra một không gian đáng sống cho người dân, thu gọn khoảng cách giữa nông thôn và thành thị. Đặc biệt, mô hình này còn tạo động lực cho các lĩnh vực du lịch sinh thái, du lịch sức khỏe, du lịch y tế, du lịch trải nghiệm, du lịch nghiên cứu … cùng phát triển.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất ở nước ta là vẫn chưa có bài học nghiên cứu nào tại Việt Nam bởi đây vẫn là một nội dung rất mới. Gần đây nhất, theo báo cáo của Sở NN-PTNT tỉnh Bình Dương, xã Bạch Đằng, thị xã Tân Uyên là một trong những xã nông thôn mới đầu tiên của cả nước được chọn thí điểm xây dựng làng thông minh giai đoạn 2021 - 2025.
Mục tiêu nhằm gắn kết các thành tựu công nghệ với nội dung xây dựng nông thôn mới để làm bật các nhóm vấn đề trọng tâm. Theo đó, một LTM tuy ở vùng nông thôn xa xôi nhưng sẽ không thua kém đô thị về sức sản xuất, về năng suất lao động, về tính cạnh tranh, về an sinh và hưởng lợi các dịch vụ xã hội, sẽ góp phần xoá bỏ khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.
Mặt khác, đây cũng là cơ hội cho nhiều làng, xã ở vùng sâu, vùng xa trên toàn lãnh thổ nước ta có thể vươn lên và phát triển bền vững dựa trên những lợi thế sẵn có ở địa phương. Đơn cử, huyện Lâm Bình (tỉnh Tuyên Quang) được đánh giá là “một viên ngọc quý còn sót lại không những cho Tuyên Quang mà cho cả vùng núi phía bắc”.
Lâm Bình dù diện tích không lớn nhưng lại kết hợp được một cách tổng hòa của tất cả các nét đặc sắc về thiên nhiên đa dạng, văn hóa dân tộc và văn hóa nông nghiệp bản địa. Có thể kể ra đó là những cánh rừng tự nhiên còn dày đặc, mặt nước hồ lớn với chất lượng nước sạch do không có các nguồn gây ô nhiễm ở đầu nguồn. Cư dân trên địa bàn gồm 14 dân tộc, đã bao nhiêu năm sinh sống và làm việc hoà thuận với nhau.
Theo TS. Ngô Kiều Oanh: “Nền sinh thái nông nghiệp nơi đây do dựa chính vào kinh tế tự cung tự cấp nên còn khá sạch chưa bị ô nhiễm nặng nề bởi hóa chất dùng trong nông nghiệp như các địa phương khác hiện nay ở nước ta. Điều quan trọng mang tính tiên quyết để giữ gìn được các tài nguyên quý giá kể trên là một chính quyền quyết liệt trong điều hành với cách nhìn dài hạn không ‘bóc ngắn cắn dài’.
Có thể cho đến nay kể từ ngày tách huyện, đã có khá nhiều nghiên cứu, tư duy về các giải pháp phát triển du lịch cho huyện Lâm Bình. Trong đó là việc xây dựng các sản phẩm du lịch mang thương hiệu Lâm Bình vừa quyến rũ du khách vừa tạo được một lợi thế cạnh tranh mang tính bền vững trong thị trường du lịch của Việt Nam”.
Trong thời điểm hiện nay, các thách thức lớn cho Lâm Bình có thể kể đến: cách xa các trung tâm du lịch lớn, hệ thống giao thông còn rất nhiều bất cập, các hạ tầng kỹ thuật khác còn đang trong thời kỳ bắt đầu xây dựng…
Với đặc tính là một huyện thuần nông, huyện Lâm Bình có định hướng xây dựng các mô hình kinh tế nông nghiệp điển hình để sử dụng được tối đa nhất các nguồn vốn hỗ trợ từ các chính sách như nông thôn mới, nông nghiệp hữu cơ, OCOP, liên kết chuỗi nhằm tạo ra các vùng nguyên liệu mang tính hàng hóa một cách bền vững và tin cậy. Trong đó, xây dựng LTM đang là một giải pháp được chính quyền địa phương quan tâm.
Cũng theo TS. Ngô Kiều Oanh, chính quyền địa phương cần có một lộ trình rõ ràng nhất quán. Đơn cử, Bản quy hoạch tổng thể về phát triển kinh tế - xã hội của huyện Lâm Bình trong thời gian tới cần mang tính hệ thống và khoa học; trong đó xác định được chính xác nguồn tài nguyên và nguồn lực để đạt được mục tiêu chiến lược mà vẫn cân bằng được tốc độ phát triển và bảo tồn.
Theo đó, chính quyền địa phương tập trung ưu tiên các nguồn lực để phát triển kinh tế du lịch, các biện pháp triệt để bảo vệ di sản thiên nhiên, văn hóa, nông nghiệp trong quá trình phát triển.
Tối 18/4, hàng vạn du khách thập phương đổ về Quảng trường Bình Minh (thị xã Cửa Lò, tỉnh Nghệ An) để theo dõi chương trình khai mạc Lễ hội du lịch Cửa Lò 2024.
Tuần Văn hóa, Du lịch Bắc Kạn năm 2024 dự kiến sẽ diễn ra từ ngày 27/4 - 02/5, với nhiều điểm nhấn mang màu sắc truyền thống vùng cao xen lẫn các tiết mục hiện đại.
Thay vì diễn ra vào dịp 30/4 như hai lần trước, Tuần lễ vàng du lịch Lâm Đồng năm 2024 với chủ đề "Lâm Đồng - Điểm hẹn của Hoa và Âm nhạc" sẽ diễn ra từ 31/5 đến 6/6. Sự kiện gồm chuỗi 7 chương trình chính hứa hẹn thu hút du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng.
Theo Sở Y tế TP.HCM, cơ sở này đã ngang nhiên quảng cáo và hành nghề trái phép trong lĩnh vực khám, chữa bệnh tại địa chỉ số 186 – 186A Cách Mạng Tháng Tám, phường 10, quận 3.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Một nhóm 52 đối tượng vừa bị lực lượng chức năng Công an huyện Đông Anh, Hà Nội triệu tập để điều tra về hành vi gây rối trật tự công cộng trên địa bàn.
Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, đây là vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng khiến 7 công nhân tử vong, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, gây đau thương mất mát đến nhiều gia đình công nhân.
Ngày 20 và 23/4/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can và các quyết định tố tụng đối với 06 đối tượng liên quan đến vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.