Trước sự phát triển mạnh mẽ và rộng lớn của công nghệ thông tin vừa tạo thuận lợi cho lĩnh vực báo chí phát triển và cũng là thách thức sống còn đối với người làm báo.
Trải qua gần 100 năm phát triển, nền Báo chí Cách mạng Việt Nam đã phát triển và lớn lên theo từng ngày theo xu hướng đi lên của xã hội, từ việc xuất bản, in ấn, vất vả viết tay trên nền tờ giấy sáp để cho ra những tờ báo đầu tiên; rồi đến sản xuất bài viết, gửi thư về toà soạn, chỉnh sửa nội dung, biên tập và chế bản trên khay film xuyên đêm kịp đưa film lên xe tải tới nhà in nhằm ra đúng giờ số báo ngày mai; từ việc phóng viên tác nghiệp tại khu vực Trung Đông phải đánh máy chữ, gõ fax nhờ ở Đại sứ quán Việt Nam ở Iraq đi Dubai rồi mới fax về được Việt Nam để gửi bài đưa tin chiến sự hay cấp thiết hơn nữa là chạy nhanh ra sân bay để gửi băng ghi hình về toà soạn để kịp thời xuất bản.
Tới bây giờ, thời đại kỷ nguyên số 4.0, kết nối vạn vật chỉ trong một chạm; chỉ một cú thao tác có thể gửi tin từ nơi địa đầu của Tổ quốc, tận nơi chân trời xa xôi ngoài đảo xa hay là biên giới núi rừng trùng điệp cũng có thể gửi đi khắp muôn nơi; không cần phải lọ mọ đi tìm nhờ nơi có máy fax để gửi tin về Việt Nam, không cần bắt xe chạy vội ra sân bay gửi băng ghi hình nữa, tất cả đã quá dễ dàng cho việc truyền dữ liệu thông tin cho chúng ta.
Việc sản xuất bài viết, in ấn cũng dễ dàng hơn rất nhiều, không cần phải huy động nhân lực ngày đêm viết tay để truyền tin, hay bưng khay film để đi ra nhà in cho kịp giờ; mọi thao tác từ sản xuất tin bài, chỉnh sửa nội dung, chế bản, gửi dữ liệu sang nhà in chỉ cần thao tác trên máy tính hoặc điện thoại thông minh, làm việc tại cơ quan hoặc bất cứ nơi đâu cũng có thể dễ dàng xuất bản số báo ngày hôm sau với số lượng người ít hơn.
Với thời đại bùng nổ công nghệ số như bây giờ, việc làm báo trở nên nhanh nhạy và đơn giản hơn bao giờ hết, chỉ cần đọc là ra chữ, chỉ cần máy điện thoại là quay phim, chụp hình và dựng cảnh, chỉ cần smartphone là chuyển mail, thao tác toà soạn điện tử xuất bản bài ngay lập tức, kịp thời nhanh chóng đưa thông tin đến độc giả trên khắp thế giới qua các đường link, ứng dụng.
Liên tục cập nhật
Nhiều năm trở lại đây, sự lên ngôi của mạng xã hội, ứng dụng kết nội vạn vật, thông tin được truyền đi hết sức nhanh chóng, nhiều loại hình đa phương tiện phát triển nhằm phục vụ nhu cầu đời sống của người dân. Điều này làm cho một số loại hình báo chí không còn được ưa chuộng như ngày xưa, dẫn đến nhiều tờ báo phải giải thể, dừng xuất bản. Mặt khác, các loại hình quảng cáo cũng ngày càng đa dạng hoá, kinh tế báo chí hầu hết của các tờ báo cũng sụt giảm mạnh mẽ đòi hỏi các tờ báo phải thay đổi, sáng tạo nhằm duy trì hoạt động cũng như tìm lối đi mới để tồn tại và phát triển.
Với những thập niên trước, báo giấy, tạp chí hay số đặc san được bạn đọc đón đọc vào những buổi sáng sớm hay từng thời điểm đặc biệt trong năm. Có thời điểm những loại hình này được xem là gà đẻ “trứng vàng” cho tờ báo thì với công nghệ bây giờ, bạn đọc lại lựa chọn cách đọc báo online qua các trang web, ứng dụng nhiều hơn vì sự thuận tiện, nhanh chóng và sinh động, đa dạng loại hình hơn. Chỉ còn một số ít bạn đọc lựa chọn báo giấy để cảm nhận được sự khác biết mà chỉ có chất riêng của báo giấy mới đem lại được.
Trước tình hình đó, các tờ báo, toà soạn đã sáng tạo, phát triển kịp thời theo thời đại mới, nhiều loại hình báo chí được tạo nên và được bạn đọc đón chờ. Giờ đây báo online được cập nhật nhanh hơn, nhiều nền tảng tiếp cận tới người dân, nhiều hình thức nắm bắt thông tin hơn. Bạn đọc giờ đây không cần phải đọc khi bận bịu, mà chính báo online sẽ đọc cho bạn nghe, bất kể giọng nói vùng miền và cả người nước ngoài thì cũng đều có sự lựa chọn giọng đọc cho bạn dễ nghe. Không cần truyền hình mới có hình ảnh trực tiếp cho bạn xem, chỉ cần vào live là có thể trực tuyến cho bạn đọc trên toàn thế giới cập nhật ngay tức thì. Để làm được điều đó, là sự cố gắng không biết mệt mỏi, “thay da đổi thịt” mạnh mẽ của toà soạn, của ban biên tập.
Không chỉ riêng các tờ báo, toà soạn báo phải đổi mới mà chính những nhà báo, phóng viên, biên tập viên và kể cả những người quay film, dựng hình cũng phải tự nâng cấp chính mình, gộp nhiều kỹ năng vào một để có thể tồn tại và trụ vững trên con đường báo chí đòi hỏi nhiều yếu tố khốc liệt.
Nếu ngày xưa, nhà báo, phóng viên phải biết đánh gía sự việc, am hiểu cuộc sống, biết viết lách và chụp ảnh đẹp; thì bây giờ đòi hỏi thêm còn phải biết kỹ thuật quay film, dựng hình và đọc lời bình, cái mà trước đây là nhiệm vụ chính của các anh quay phim cùng êkip hậu kỳ.
Chưa kể đến phải liên tục cập nhật các ứng dụng mới có chức năng hỗ trợ công việc, không để mình bị lạc hậu, tụt lại phía sau so với đồng nghiệp và xã hội. Không dừng lại ở kỹ năng tác nghiệp mà còn phải am hiểu sâu về pháp luật hiện hành nhằm hỗ trợ công việc khi tiếp bạn đọc và làm việc cùng các cơ quan chức năng cũng như sản xuất tin bài.
Những năm kể lại đây, công nghệ thông tin và công nghệ 4.0 phát triển chóng mặt, hầu hết người dân đều có điện thoại thông minh, mọi người đều tham gia mạng xã hội nên việc nắm bắt thông tin, trao đổi dữ liệu diễn ra nhanh chóng, tạo nên một môi trường ảo chứa đầy những tin tức giật gân, nóng bỏng, thu hút người xem.
Phóng viên chưa kịp nhận thông tin, chưa thể ghi hình viết bài, trên mạng xã hội đã đầy rẫy những từ ngữ, video truyền tải đến người xem. Biết rằng những tin tức này có thể là tin giả, có ai đó cố tình làm nhiễu loạn thông tin định hướng dư luận hay là sự thật 100% thì không một ai có thể khẳng định thời điểm đó.
Vấn đề tin giả không phải là vấn đề mới và cũng không chỉ riêng Việt Nam đối mặt mà cả thế giới cũng phải đối mặt với nó. Nhà báo đôi khi không phải bị dẫn dắt mà là do áp lực về đề tài, về sản xuất, về cuộc đua tốc độ đưa tin nên có thể sẽ có lúc đưa thông tin thiếu thẩm định về nguồn tin trên mạng xã hội.
Vì vậy, báo chí thời đại 4.0 cũng phải thường xuyên kiểm chứng thông tin nhanh nhạy, bám sát thông tin đại chúng, lắng nghe nguyện vọng của nhân dân, đưa tin tức xác thực đến với nhân dân một cách nhanh nhất, tránh dư luận không đúng về một sự việc xảy ra trong cuộc sống; người dân cũng mong muốn các cơ quan báo chí phải nhanh và chính xác để người dân nắm bắt được kịp thời. Tránh những khoảng trống thông tin giữa mạng xã hội, người dân và cơ quan báo chí.
Có một sự thực rất rõ ràng là báo chí không thể nhanh bằng mạng xã hội và càng không thể đua cùng ma trận thông tin trên không gian ảo; xã hội, công nghệ phát triển, nền báo chí ngày càng hiện đại nhưng vẫn phải giữ nguyên cái chất riêng của báo chí và đặc biệt là sự thật của nó, để đúng với tên gọi là báo chí cách mạng Việt Nam.
Sáng 18/3, Trung tâm Báo chí TP.HCM tổ chức Lễ Khai giảng Lớp bồi dưỡng người phát ngôn năm 2024 nhằm giúp cán bộ, lãnh đạo các đơn vị nâng cao công tác phát ngôn, truyền thông, giao tiếp hiệu quả với báo chí.
Sáng 15/3, Hội Báo toàn quốc năm 2024 với chủ đề “Báo chí Việt Nam - Tiên phong, đổi mới vì sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân” chính thức khai mạc tại TP.HCM.
Theo Sở Y tế TP.HCM, cơ sở này đã ngang nhiên quảng cáo và hành nghề trái phép trong lĩnh vực khám, chữa bệnh tại địa chỉ số 186 – 186A Cách Mạng Tháng Tám, phường 10, quận 3.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Một nhóm 52 đối tượng vừa bị lực lượng chức năng Công an huyện Đông Anh, Hà Nội triệu tập để điều tra về hành vi gây rối trật tự công cộng trên địa bàn.
Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, đây là vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng khiến 7 công nhân tử vong, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, gây đau thương mất mát đến nhiều gia đình công nhân.
Ngày 20 và 23/4/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can và các quyết định tố tụng đối với 06 đối tượng liên quan đến vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.