Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 35 °C
Hải Phòng 28 °C
Đà Nẵng 32 °C
Yên Bái 27 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 35°C
  • Hải Phòng Hà Nội 28°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 32°C
  • Yên Bái Hà Nội 27°C

Hành xử xấu xí trên không gian mạng

Thế giới mạng
01/03/2020 15:05
Trang Hà
aa
Bên cạnh những sự thay đổi tích cực to lớn mà công nghệ 4.0 đã và đang tạo ra cho thế giới thì con người cũng đang phải đối diện với nhiều áp lực nảy sinh trong môi trường như hiện nay.


“Ném đá” hay bị “ném đá” thời 4.0 đã không còn quá xa lạ, tuy nhiên mức độ của hành vi này ngày càng nghiêm trọng hơn và bất kỳ ai cũng có thể trở thành nạn nhân của hành động này.

Biến tướng của sự chê bai, chỉ trích là hành vi ném đá trên mạng xã hội.

Biến tướng của sự chê bai, chỉ trích là hành vi ném đá trên mạng xã hội.

Cơn lốc… cuồng nộ

Câu chuyện yêu – ghét hay ca ngợi – chỉ trích một ai đó là chuyện đã xưa nay và cũng vốn thuộc về quyền cá nhân của mỗi con người. Song, trong thời công nghệ phát triển như vũ bão và ai cũng “sẵn” bên mình ít nhất một chiếc smartphone cùng một tài khoản mạng xã hội thì câu chuyện “ném đá” lại trở nên khác hơn rất nhiều.

Nhiều người cho rằng, không gian mạng xã hội dường như lớn hơn, lan tỏa mạnh mẽ hơn, kết nối sâu sắc hơn nhưng cũng rất tự do hơn để những hành vi “ném đá” trở nên bùng phát với quy mô đáng sợ.

Facebook – mạng xã hội được người Việt sử dụng phổ biến nhất hiện nay, không thiếu những trang fanpage có tên “Hội những người anti…” với những bức ảnh chế không kiểm soát cùng hàng trăm, hàng nghìn bình luận chỉ trích ác ý. Những trang này chỉ đơn giản lập nên với mục đích chung nói xấu, chỉ trích, bày tỏ thái độ ghét bỏ một nhân vật nào đó, dù là ca sĩ, diễn viên hay chỉ là hiện tượng mạng.

Lạ lùng hơn, với những nhân vật nổi tiếng theo hướng tích cực, nổi lên từ những màn thể hiện tài năng được xã hội công nhận, nhưng vẫn nhận về những lời chỉ trích, chửi thề hay thậm chí cả những sự phỉ báng nhạy cảm công khai trên mạng xã hội. Dường như vấn nạn này không có dấu hiệu dừng lại, trái lại cấp độ “ném đá” lại càng nghiêm trọng hơn.

Mới đây, theo một cuộc khảo sát của Microsoft, Việt Nam đang đứng top 5/25 những quốc gia có hành xử không văn minh trên môi trường Internet. Dù cuộc khảo sát này gây ra nhiều ý kiến trái chiều, nhưng không phủ nhận rằng trong không gian mạng xã hội, con người đang quá thả lỏng cho bản thân cho những hành vi “ném đá” người khác.

Với nhiều người, chỉ 1 like hay share chẳng gây ảnh hưởng gì, nhưng với những người là nạn nhân trong vòng xoáy đó, hành động ấy sẽ đẩy họ đến vực thẳm. Có lẽ, khi công nghệ tiệm cận với người Việt hơn bao giờ hết, hành vi “ném đá” này không đơn giản chỉ là một cá nhân không hài lòng về một cá nhân khác.

Nguy hiểm hơn, nó còn lôi kéo nhiều người, nhiều tập thể, cộng đồng vào để “ném đá” một cá nhân, tạo nên những cơn lốc cuồng nộ cảm tính trên mạng xã hội. Điển hình, cộng đồng quốc tế đã từng ngán ngẩm với hành vi người Việt đồng loạt kéo nhau vào trang facebook cá nhân của trọng tài Ahmed Al Kaf bắt trận Việt Nam - Thái Lan vào cuối năm 2019 để chửi bởi, chỉ trích, mạt sát ông bởi không đồng tính với những quyết định của vị này đưa ra.

Những bức ảnh riêng tư của ông bị cắt ghép, đăng công khai trên các group “ném đá”, những comment đe nẹt hàm ý ông không xứng đáng giữ công việc này. Thậm chí, những lời đe dọa giết hay truy lùng gia đình đều không thiếu.

Gần đây, hẳn nhiều người còn nhớ trường hợp một phụ nữ đi xe máy lao lên cán nát mẹt bán hoa quả của bà cụ bán hàng ở quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) đã tạo nên làn sóng chỉ trích dữ dội. Không chỉ dừng lại ở việc chỉ trích, giận dữ, “đám đông” mạng xã hội còn dùng những lời phỉ báng, nguyền rủa đứa con mà cô gái đi xe máy đang mang thai hay kéo cả họ hàng của cô vào để thỏa mãn việc “ném đá”.

Đáng sợ hơn, từ việc lan truyền trên mạng xã hội, nhiều người đã trực tiếp đến cửa hàng của cô này khủng bố, đe dọa ném mắm tôm khiến cô phải đóng cửa tạm dừng kinh doanh vì quá sợ hãi. Cho dù vậy, ngay sau khi cô gái này lên tiếng giải thích và cũng đã xin lỗi, nhưng những hành vi “ném đá” vẫn không dừng lại.

Mặt trái của không gian mạng và sự phát triển công nghệ là khó kiểm soát hành vi, ứng xử trên thế giới ảo.

Mặt trái của không gian mạng và sự phát triển công nghệ là khó kiểm soát hành vi, ứng xử trên thế giới ảo.

Chuyện xảy ra với Ngân Anh giống như phong trào "miệt thị cơ thể" quy mô quốc gia, xấu xí và hung hãn. Hay như phong trào đánh giá 1 sao, cũng là một biểu hiện nghiêm trọng. Nhà cung cấp AirVisual từng bị bầu 1 sao và đánh giá tiêu cực khi ứng dụng này công bố "Hà Nội là thành phố ô nhiễm nhất thế giới trong vài ngày".Một biểu hiện phổ biến không kém đó là nạn "miệt thị cơ thể", được ví như hành vi "giết người bằng lời nói", rất phổ biến trên mạng xã hội Việt Nam. Lê Âu Ngân Anh, Hoa hậu Đại dương 2017, từng bị cư dân mạng so sánh các đặc điểm khuôn mặt với... loài cá.

Ở một cấp độ cao hơn, việc “ném đá” trên mạng xã hội ngày nay có thể coi là nơi “anh hùng bàn phím” truy cùng giết tận “con mồi” của mình. Theo nhà nghiên cứu Đặng Hoàng Giang, trên mạng xã hội Việt Nam, bất cứ chủ đề nào cũng có thể dẫn tới những "cuộc thánh chiến khiến huynh đệ tương tàn, bạn bè ly tán".

Chủ đề của các cuộc chiến này là không giới hạn, từ ăn chay ra sao, nuôi con thế nào, giữ hay phá cái nhà thờ, nên hay không nên giải cứu dưa hấu... Ông cũng cho rằng, mạng xã hội đang ngày càng trở nên bạo lực và rủi ro hơn. Theo kết quả khảo sát của Chương trình nghiên cứu Internet và Xã hội, 78,1% người được khảo sát đã trở thành nạn nhân của những phát ngôn gây thù ghét trên mạng xã hội.

Cũng là không gian tự do này, nhiều kẻ sử dụng việc giấu mặt, giấu tên để kêu gọi, cổ vũ khủng bố cá nhân khác nhằm hạ bệ uy tín, chiêu trò “chơi bẩn” trong kinh doanh hay chỉ đơn giản thỏa mãn thú tính cá nhân, miễn sao nạn nhân sẽ phải gánh hậu quả nhớ đời. Những “cơn lốc cuồng nộ” này chỉ cần một mồi lửa nhỏ sẽ sẵn sàng bùng nổ và hạ bệ bất kỳ ai, không chỉ là trên mạng xã hội hay đời thực.

Một hình thức “tùng xẻo”…

Lịch sử loài người đã từng chứng kiến những hình thức tra tấn kinh hoàng từ thời nguyên thủy cho đến phong kiến, gai góc và gây đau đớn cho nạn nhân nhất có lẽ là hình thức “tùng xẻo” hay còn gọi là “lăng trì”.

Việc nạn nhân bị khủng bố trên mạng xã hội ngày nay cũng có thể coi là một hình thức tương tự với tra tấn “tùng xẻo” thời trung cổ khi mà họ phải chịu sự phỉ miệt dai dẳng, dần dà và liên tục cho đến khi kiệt quệ. Chỉ khác ở chỗ, “con mồi” thời 4.0 sẽ phải chịu tra tấn tinh thần kinh hoàng hơn là về thể xác. Mặt khác, cũng theo khảo sát ban đầu của Chương trình Nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS), người Việt Nam chưa biết hết các biện pháp để bảo vệ bản thân trên mạng xã hội.

Tra tấn tinh thần người khác, hiện thực hóa hành vi xấu xa trên Internet khiến người ta liên tưởng đến sự hình thức tra tấn tùng xẻo thời trung cổ.

Tra tấn tinh thần người khác, hiện thực hóa hành vi xấu xa trên Internet khiến người ta liên tưởng đến sự hình thức tra tấn tùng xẻo thời trung cổ.

Đáng nói, bất kỳ ai cũng có thể là nạn nhân của hình thức tra tấn “hiện đại” này. Khi Internet cho con người công cụ giết người vô hình, mà không có một bộ lọc pháp lý vừa đủ, kịp thời thì chính cá nhân hay doanh nghiệp đang và có thể sẽ là nạn nhân của sự thù ghét trên không gian mạng.Bởi vậy, khi rơi vào sự chỉ trích trên không gian mạng, phần lớn họ đều sợ hãi, lo lắng và trốn tránh một thời gian dài cho đến khi cộng đồng nguôi giận, có thể kéo dài nhiều năm trời. Với nhiều người, điều này có thể hủy hoại tương lai của họ, không ít trường hợp đã lựa chọn cách tiêu cực nhất để đối mặt là tìm đến cái chết. Trong thời đại người ta tung hô sự văn minh như hiện nay, việc tra tấn, khủng bố một ai đó đến mức khiến họ phải tự tử là điều thật khó chấp nhận.

Nhà báo Mai Quốc Ấn từng viết rằng: “Trong thời đại mạng xã hội ở Việt Nam hiện nay, chưa bao giờ câu thơ của nhà thơ Nga Evtuchenko lại đúng đến như vậy: “Đến cả các thiên tài cũng vẫn còn giới hạn. Chỉ có sự đểu cáng của con người mới không có tận cùng". Mà tôi thì không phải thiên tài nên làm việc gì cũng phòng thân trước cho chắc vậy, nhất là với “phong trào ném đá” trên mạng xã hội!”.

Đánh giá về điều này, nhiều nhà nghiên cứu cũng cho rằng nguyên do xuất phát từ sự tha hóa hành vi của con người và tâm lý đám đông. Ông Nguyễn Thanh Lâm – Cục trưởng Cục Báo chí - cảnh báo rằng: “Trước khi có mạng xã hội chúng ta vẫn sống rất tốt, chúng ta vẫn có cách để biểu đạt quan điểm và bây giờ chúng ta có mạng xã hội, chúng ta có những tiện ích nhưng sự dễ dãi và tiện ích đó đang dần làm tha hóa hành vi sống của mỗi con người, theo hướng không phải là thiết yếu, quan trọng. Không phải hành vi nào trên mạng xã hội cũng là hữu ích, cũng mang lại ích lợi cho xã hội”.

Việc quản lý hoạt động của mỗi người trên không gian mạng với những chế tài riêng là điều chắc chắn phải có với bất kỳ quốc gia nào, nhất là với nước ta. Tuy nhiên, chính bản thân người Việt cũng nên nhìn nhận lại những ứng xử của mình nơi không gian ảo để không phải trở thành những tội đồ “giết người không dao” trong thời 4.0.

bài liên quan
Ảnh cưới của Sĩ Thanh bị cư dân mạng "ném đá"

Ảnh cưới của Sĩ Thanh bị cư dân mạng "ném đá"

Nhiều người cho rằng bộ trang phục Sĩ Thanh mặc trên người trong bộ ảnh cưới mới chia sẻ không phù hợp với không gian cô đang đứng.
Nữ giảng viên khoe thân hình nóng bỏng sau khi nổi tiếng

Nữ giảng viên khoe thân hình nóng bỏng sau khi nổi tiếng

Nữ giảng viên Hàn Quốc từng nổi tiếng cách đây 1 năm đã trở lại với những hình ảnh nóng bỏng hơn xưa rất nhiều.
Hạ Vi ẩn ý chê trách người

Hạ Vi ẩn ý chê trách người 'nói vòng vo' về chuyện tình cảm

Mới đây nhất, Hạ Vi đã đăng tải một dòng trạng thái "bóng gió" chê trách người "nói vòng vo" về chuyện tình cảm.
Web “bẩn” ung dung thu lợi khủng, thách thức pháp luật

Web “bẩn” ung dung thu lợi khủng, thách thức pháp luật

Có hơn 200 web “bẩn”, 42 web cực kì độc hại đã và đang “núp bóng” web giải trí tồn tại ở Việt Nam. Trên thực tế, con số còn hơn nhiều so với thống kê trên, từ nhiều năm nay âm thầm đầu độc người dùng internet.
Giới trẻ dùng live stream để “làm loạn”?

Giới trẻ dùng live stream để “làm loạn”?

Xuất hiện trên facebook như một ứng dụng để cập nhật thông tin bằng video một cách tức thời, trực tiếp, được sử dụng nhằm mục đích giải trí, truyền đạt thông tin, tuy nhiên, thời gian vừa qua, nhiều người dùng đã biến live stream thành một công cụ phục vụ cho những thú vui quái đản, lệch chuẩn.
Người hâm mộ ngóng đợi liveshow độc nhất của Xuân Hinh

Người hâm mộ ngóng đợi liveshow độc nhất của Xuân Hinh

Chỉ vỏn vẹn chưa đầy một tuần nữa sẽ tới đêm diễn để đời của “vua hài đất Bắc” Xuân Hinh, nhưng cư dân mạng đã ráo riết cập nhật Facebook của ê kip thực hiện chương trình, đặc biệt là của nghệ sĩ Xuân Hinh, để tìm kiếm những thông tin nóng nhất về show hề chèo “khủng”.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Những người trẻ truyền cảm hứng trên mạng xã hội

Những người trẻ truyền cảm hứng trên mạng xã hội

Thời gian gần đây, không ít người trẻ đã chạm đến thành công vượt trội, có khả năng tạo ra sự thay đổi và truyền cảm hứng trong giới trẻ.
Người dùng Facebook bất ngờ khi bị “bay” khỏi tài khoản và không thể đăng nhập

Người dùng Facebook bất ngờ khi bị “bay” khỏi tài khoản và không thể đăng nhập

Sự cố đặc biệt này khiến hàng loạt người dùng Facebook không thể truy cập mạng xã hội này từ tối 5/3.
Nóng: Công an vừa làm rõ vụ "nữ sinh đánh bạn bằng tuýp sắt"

Nóng: Công an vừa làm rõ vụ "nữ sinh đánh bạn bằng tuýp sắt"

Theo gia đình nạn nhân, vì bị các “tiểu yêu” dọa không được báo công an nên cô bé đã về nhà nói dối bị trượt chân ngã trong nhà tắm.
NÓNG: Ba người chết, một người nguy kịch ở Yên Bái

NÓNG: Ba người chết, một người nguy kịch ở Yên Bái

Vì mâu thuẫn trong gia đình, ba người đã tự tử dẫn đến tử vong. Một người khác hiện đang được đưa đi cấp cứu do bị chém trọng thương.
Hot clip: Body hoàn hảo của “hot boy” cảnh sát giao thông

Hot clip: Body hoàn hảo của “hot boy” cảnh sát giao thông

Sở hữu khuôn mặt "siêu đẹp trai", Thiếu úy Thái Bá Nam còn rất chăm tập gym nên có một body rất hoàn hảo.
Khởi tố vụ taxi "điên" đâm liên hoàn trên cầu vượt Thái Hà

Khởi tố vụ taxi "điên" đâm liên hoàn trên cầu vượt Thái Hà

Chiều 9/11,Cơ quan cảnh sát điều tra - công an quận Đống Đa cho biết đã quyết định khởi tố vụ án taxi đâm liên hoàn trên cầu vượt Thái Hà.Thái Hà- Chùa Bộc vào đêm ngày 8/11.
Giận sôi người với clip mẹ đèo con gái ngủ gật trên phố

Giận sôi người với clip mẹ đèo con gái ngủ gật trên phố

Cư dân mạng đã được một phen hốt hoảng thực sự khi theo dõi clip một bà mẹ chở cô con gái ngủ gật phóng như bay trên phố. Sự việc được cho là xảy ra tại Hà Nội.
Sốc: Giúp việc bóp miệng, tấp khăn ướt vào mặt khi tắm cho trẻ

Sốc: Giúp việc bóp miệng, tấp khăn ướt vào mặt khi tắm cho trẻ

Clip quay lại cảnh giúp việc tắm cho một bé trai đã bóp miệng cháu bé, rồi lấy khăn ướt nhúng nước tấp vào mặt.
Gần ngã 6 Ban Mê: Xe máy biển 16 gặp tai nạn thảm khốc

Gần ngã 6 Ban Mê: Xe máy biển 16 gặp tai nạn thảm khốc

Theo thông tin vừa được người dùng Facebook đăng tải, ở gần ngã 6 Ban Mê (TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk) đã xảy ra tai nạn thảm khốc.
Viết lời vĩnh biệt trên facebook rồi nhảy cầu tự vẫn cùng người yêu

Viết lời vĩnh biệt trên facebook rồi nhảy cầu tự vẫn cùng người yêu

Trước ngày nhảy cầu, chàng trai viết trên Facebook: "Mong là cái xác này sẽ mau được tìm thấy".
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY