Nhiều đại biểu đề xuất các cơ chế, chính sách để tăng cường nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, tăng cường nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác.
Ngày 11/10, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) phối hợp Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện hoạt động cho vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, giai đoạn 2016-2018.
Ngày 11/4/1992, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Nghị quyết số 120/HĐBT về chủ trương, phương hướng và biện pháp giải quyết việc làm trong các năm tói, trong đó quy định về việc thành lập Quỹ quốc gia về giải quyết việc làm (nay là Quỹ quốc gia về việc làm) để cho vay tín dụng ưu đãi đối vói cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ, hộ gia đình.
Đến nay, theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, nguồn vốn cho vay từ Quỹ quốc gia về việc làm đạt trên 4.497 tỷ đồng, giai đoạn 2016 đến tháng 6/2018, doanh số cho vay hàng năm khoảng 2500-3000 tỷ đồng, hỗ trợ tạo việc làm cho khoảng 303.614 lao động.
 |
| Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp phát biểu tại Hội nghị. |
Riêng 6 tháng đầu năm 2018, hoạt động cho vay vốn từ Quỹ quốc gia việc làm có sự phát triển vượt bậc, với doanh số cho vay khoảng 2.500 tỷ đồng, góp phần hỗ trợ tạo việc làm cho 84.428 lao động, trong đó ó 61.423 lao động nữ, 1.107 lao động là người khuyết tật và 4.502 lao động là người dân tộc thiểu số.
Nếu tính cả nguồn vốn ủy tác từ địa phương, nguồn huy động của Ngân hàng chính sách xã hội, tính đến ngày 30/9/2018, tổng nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì mở rộng việc làm và cho vay ưu đãi đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là 14.599 tỷ đồng.
Doanh số cho vay giai đoạn 2016-2018 đạt 15.447 tỷ đồng, với tên 487.000 lượt khách hàng được vay vốn, góp phần hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm cho 546.000 lao động, hỗ trợ 11.133 lao động vay vốn đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Theo Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp, bên cạnh các kết quả đã đạt được, hoạt động cho vay vốn tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm cũng gặp những khó khăn tồn tại: chất việc việc làm tạo ra chưa cao, hoạt động cho vay chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, đối tượng vay là các cơ sở sản xuất, kinh doanh thấp; nguồn vốn cho vay của Quỹ quốc gia về việc làm còn hạn chế, mới đáp ứng 30-35% nhu cầu vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm; mặc dù đã được quy định trong Nghị định số 61/2015/NĐ-CP nhưng đến nay ngân sách Trung ương vẫn chưa bổ sung nguồn vốn cho Quỹ quốc gia về việc làm để cho vay lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (đối với lao động thuộc hộ cận nghèo, người lao động là thân nhân người có công với cách mạng).
 |
| Ông Tào Bằng Huy, Phó Cục trưởng Cục việc làm (Bộ LĐTB&XH). |
Ông Tào Bằng Huy, Phó Cục trưởng Cục việc làm cho biết, mặc dù nguồn vốn không nhiều, nhưng hoạt động cho vay của Quỹ rất hiệu quả, góp phần quan trọng hỗ trợ giải quyết việc làm cho người lao động, nguồn vốn được bảo toàn, chất lượng tín dụng và hiệu quả sử dụng Quỹ tại Ngân hàng Chính sách xã hội không ngừng được mở rộng.
Đặc biệt, thông qua Quỹ quốc gia về việc làm đã hỗ trợ nhiều đối tượng lao động yếu thế như lao động là người khuyết tật, lao động là người dân tộc thiểu số, lao động ở khu vực nông thôn có cơ hội tiếp cận các nguồn tín dụng ưu đãi để mở rộng, phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Góp phần tạo và tự tạo việc làm cho bản thân, gia đình và cộng đồng (năm 2017, thông qua Quỹ quốc gia về việc làm đã tạo việc làm cho 2.520 lao động là người khuyết tật, 6.112 lao động là người dân tộc thiểu số; 6 tháng đầu năm 2018 đã hỗ trợ tạo việc làm cho 1.107 lao động là người khuyết tật và 4.502 lao động là người dân tộc thiểu số).
Ông Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội cũng kiến nghị: Khó khăn lớn nhất là nguồn vốn để thực hiện cho chương trình này. Tuy Nghị định 61 ra đời được 3 năm, nguồn vốn đã tăng nhưng so với nhu cầu còn rất ít. Vấn đề đặt ra hiện nay là cần phải tăng nguồn vốn lên.
Ngoài ra Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ ưu tiên bố trí vốn. Năm 2016, Ngân hàng đã bố trí được 600 tỷ đồng, năm 2017 được 1.200 tỷ đồng và năm nay được trên 2.000 tỷ đồng tạo ra được nguồn vốn "hùng hậu".
"Chúng tôi cũng đang tham mưu cho chính quyền địa phương khi dành nguồn vốn ngân sách chuyển sang, trong đó 80% vốn là dành cho giải quyết việc làm và kêu gọi các tổ chức cá nhân khác có những đầu tư hợp lý để dành một phần nguồn vốn cho chương trình này," ông Lý nhấn mạnh.
Để chương trình trong thời gian tới đạt hiệu quả cao hơn, NHCSXH đề nghị Chính phủ hàng năm tăng cấp bổ sung ngân sách nhà nước, bổ sung nhiều nguồn lực của xã hội (trong nước và ngoài nước) cho Quỹ Quốc gia về việc làm, do nhu cầu vay vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm vì nhu cầu vay vốn tạo việc làm hiện nay rất lớn.
Bộ LĐTB&XH nghiên cứu, tham mưu trình Chính phủ xem xét, điều chính lãi suất vay vốn từ Quỹ Quốc gia về việc làm lên bằng lãi suất vay vốn đối với hộ cận nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định; đồng thời nghiên cứu, tham mưu trình Chính phủ xem xét, quy định: Doanh nghiệp tuyển dụng người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng phải có tài khoản tại NHCSXH để người lao động nộp tiền tuyển dụng trả cho doanh nghiệp vào tài khoản mở tại NHCSXH; biện pháp mạnh để xử lý đối với doanh nghiệp không thực hiện đúng hợp đồng đã ký với với người lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh, TP tiếp tục quan tâm bố trí nguồn lực từ ngân sách địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác ủy thác sang NHCSXH để cho vay giải quyết việc làm, chỉ đạo thu hồi nợ để tạo nguồn vốn cho vay quay vòng. Tăng cường chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp chặt chẽ hơn nữa với NHCSXH trong việc nâng cao chất lượng hoạt động cho vay; lồng ghép có hiệu quả các chương trình khuyến nông, khuyến công, khuyến ngư ... với hoạt động cho vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm…
Một số đại biểu cũng đã đề xuất các cơ chế, chính sách để tăng cường nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm và đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; tăng cường nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác cho vay hỗ trợ tạo việc làm qua Ngân hàng Chính sách xã hội.
