Người thân trong gia đình “xuống tay” với nhau là nỗi đau lớn không chỉ với chính gia đình xảy ra vụ việc mà còn ảnh hưởng đến tâm lý của cộng đồng. Vậy mà thời gian gần đây liên tục xảy ra ra một số vụ án anh em sát hại nhau gây rúng động xã hội.
Phải chăng nhiều chương trình phòng chống bạo lực gia đình (BLGĐ) chỉ dừng lại ở những khẩu hiệu, phổ biến luật, thành lập ban bệ, chưa đi sâu vào những hoạt động cụ thể khiến cho người dân có nghe “loáng thoáng” về phòng chống BLGĐ, nhưng không biết cụ thể phải làm gì để ngăn ngừa, đối mặt, đẩy lùi BLGĐ…
Vì đâu “huynh đệ tương tàn”?
Chỉ trong thời gian ngắn đã có ít nhất 3 vụ án mạng chấn động do chính những người nội tộc gây ra. Nguyên nhân chỉ vì tranh chấp đất đai, tài sản thừa kế, tiền bạc... Điều này đã gióng lên hồi chuông báo động về sự sa sút của nền tảng đạo đức xã hội.
Ngày 1/9, Nguyễn Văn Đông ở thôn Bồng Lai, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng đã sang nhà em trai cách chừng 10m, đâm thương vong 5 người trong gia đình em trai. Thậm chí, khi xe cấp cứu tới, Đông còn cầm dao đuổi chém khiến các bác sĩ phải bỏ chạy.
Thông tin từ địa phương cho thấy, hai anh em không tìm được tiếng nói chung về mâu thuẫn đất đai nên xảy ra mâu thuẫn. Nguyễn Văn Đông hiện đang chờ ngày ra tòa xét xử về tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.
Khi sự việc Nguyễn Văn Đông truy sát cả nhà em trai khiến dư luận chưa kịp hết bàng hoàng, thì ngày 14/9 tại TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên lại xảy ra vụ án khiến 1 người tử vong, 2 người bị thương nặng. Nạn nhân và hung thủ là anh em.
Tối 14/9, ông Bùi Xuân Hồng (63 tuổi, ngụ phường Thịnh Đán, TP Thái Nguyên) mang theo dao, súng cùng chai xăng đến nhà em gái là bà Bùi Thị Hà để giải quyết mâu thuẫn. Trong lúc nói chuyện, giữa hai bên xảy ra xô xát, bà Hà đã tử vong, ông Thịnh và anh Vương là chồng và con rể bà Hà bị thương nặng.
Theo cơ quan chức năng, nguyên nhân ban đầu là do trong hai năm 2016 và 2017 gia đình bà Hà đã vay tiền của ông Hồng nhiều lần với tổng số tiền 3,6 tỷ nhưng đến nay vẫn không trả. Sau nhiều lần đòi nợ không thành, ông Hồng đã nảy sinh ý định giết người rồi tự tử.
Tiếp đến, ngày 19/9, Nguyễn Văn Có ở xã Thanh Phú, thị xã Bình Long, Bình Phước đến nhà anh mình là ông Nguyễn Văn Thấy, dùng súng bắn liên tiếp vào vợ chồng anh trai mình. Sau khi gây án, Có để xe máy lại rồi bỏ trốn.
Vợ chồng ông Thấy được người dân đưa đi cấp cứu nhưng bà Đàn đã tử vong tại bệnh viện. Nguyễn Văn Có sau khi bị công an truy bắt đã dùng súng tự sát trong rừng cao su cách hiện trường 15km. Nguyên nhân xảy ra vụ án do hai anh em tranh chấp đất đai. Ông Thấy cho biết, giữa ông và em trai không nhìn mặt nhau đã hơn 20 năm….
Làm gì để đẩy lùi bạo lực gia đình?
Theo Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình, xưa nay, trong các gia đình Việt, mối quan hệ anh chị em rất nhiều chiều nên phong phú, đa dạng, giàu cảm xúc. Trong các mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình, quan hệ anh chị em chiếm một vị trí đặc biệt. Ở đây vừa có quan hệ trên dưới (anh chị em), vừa có quan hệ bình đẳng (đều là con), nên mối quan hệ này phong phú hơn các mối quan hệ khác. Sống trong những mối quan hệ này, con người trở nên linh hoạt, tinh tế, đầy trách nhiệm.
Chính vì vậy mà trong kho tàng tục ngữ, ca dao có rất nhiều châm ngôn, danh ngôn sâu sắc về quan hệ anh chị em. Nếu như câu ca dao: “Anh em như thể chân tay/Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần” là một lời tâm sự tỉ tê, một lời khuyên chân thành về cách ứng xử; thì câu “Anh em trên kính, dưới nhường/Là nhà có phúc, mọi đường yên vui” đưa ra cách đánh giá giá trị của cách ứng xử tốt đẹp, đúng đạo lý giữa anh và em… Tư tưởng này đã ăn sâu vào quan niệm người Việt, thế nên thời gian gần đây, khi các vụ án trong gia đình, đặc biệt là các vụ án giữa anh chị em xảy ra đã khiến nhiều người sững sờ, lo lắng.
Có thể nói, với những vụ án này, chế tài pháp luật chỉ là một trong những yếu tố có thể tác động đến sự gia tăng hoặc giảm bớt những hành vi vi phạm pháp luật. Điều quan trọng là phải xem xét và nhìn nhận khách quan những yếu tố mang tính quyết định tới sự gia tăng hành vi phạm tội trong những năm gần đây. Những tệ nạn như ma túy, cờ bạc, rượu chè... chính là những tác nhân xấu khiến người ta mất đi những chuẩn mực đạo đức vốn có.
"Sát hại người thân là nỗi đau lớn không chỉ với chính gia đình xảy ra vụ việc mà còn ảnh hưởng đến tâm lý của cộng đồng. Do đó, cùng với việc nâng cao công tác giáo dục trong mỗi gia đình, cần sự vào cuộc của các đoàn thể xã hội đối với những gia đình tiềm ẩn mâu thuẫn trong sinh hoạt. Có như vậy mới ngăn chặn được những vụ việc đau lòng xảy ra trong gia đình hiện đại", một luật sư nhấn mạnh.
Ở góc độ chuyên gia tâm lý, nhà tư vấn tâm lý Đinh Đoàn đã phần nào đưa ra câu lý giải vì sao BLGĐ ngày càng “leo thang”. Theo ông Đinh Đoàn, có nhiều lý do như: nhiều chương trình phòng chống BLGĐ chỉ dừng lại ở những khẩu hiệu, phổ biến luật, thành lập ban bệ, chưa đi sâu vào những hoạt động cụ thể. Đa số người dân có nghe “loáng thoáng” về phòng chống BLGĐ, nhưng cụ thể là làm gì để ngăn ngừa, đối mặt, đẩy lùi BLGĐ thì họ lại không biết.
Cũng theo ông Đinh Đoàn, nhiều người cho rằng một phần lỗi nằm ở sự ảnh hưởng của công nghệ, internet, mạng xã hội… . Tuy nhiên, những thứ này không có lỗi, mà lỗi ở người khai thác chúng. Công nghệ hiện đại giúp con người “xa mà như gần”, tiết kiệm thời gian đi lại, ở đâu cũng có thể quan tâm đến nhau, hiểu biết nhau nhiều hơn, mọi người hạnh phúc hơn.
Nếu sử dụng công nghệ, mạng xã hội để hẹn hò, thỏa mãn những nhu cầu cá nhân, không chú trọng xây dựng các mối quan hệ thực, chỉ sống ảo… thì công nghệ hiện đại lại trở thành có hại, là tác nhân khiến cho các mối quan hệ trong gia đình lỏng lẻo, thiếu sự quan tâm, sống vô cảm với nhau.
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phát hiện một hộ kinh doanh về chăm sóc da trên địa bàn Quận 7 ba lần bị xử phạt do lấn sân sang phẫu thuật thẩm mỹ, liên tục đổi địa bàn hoạt động.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Liên quan đến việc ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả” thay vì phải ra Quyết định “Xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC)” đối với ông Chang A Cháng.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.