Hà Nội 23 °C
TP Hồ Chí Minh 27 °C
Hải Phòng 23 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 21 °C
  • Hà Nội Hà Nội 23°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 27°C
  • Hải Phòng Hà Nội 23°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 21°C

Đại học tự chủ 'trên giấy': Đã đến lúc bỏ Bộ chủ quản?

Pháp luật hình sự
12/11/2020 09:00
Nghiêm Huê
aa
Đến nay, có 23 trường đại học được giao tự chủ, nhưng trong quá trình thực hiện, các vướng mắc vẫn chưa được tháo bỏ hoàn toàn.


Anh195.

Chỉ có tự chủ mới giúp các trường đại học của Việt Nam khẳng định vị trí trên bản đồ thế giới. Ảnh: Diệp An

Tự chủ trên giấy

So với giai đoạn trước khi Luật Giáo dục đại học (2018) có hiệu lực, tự chủ đại học (ĐH) đã thông thoáng hơn rất nhiều. Tuy nhiên, theo TS. Phạm Hiệp, giám đốc nghiên cứu Trung tâm Nghiên cứu và phát triển giáo dục Edlab Asia, có độ vênh giữa tự chủ trên giấy tờ và tự chủ trên thực tế. “Một số quy định pháp lý về quản lý ngành đã làm cho quy trình rắc rối, phức tạp hơn.

Mặc dù vẫn thuộc quyền quyết của nhà trường nhưng một số quy trình lại thuộc quy định của cơ quan quản lý khác không liên quan đến ngành giáo dục như quy trình tuyển dụng viên chức, quy trình thi đua - khen thưởng… nên khiến cho trường ĐH tự chủ nhưng lại không được tự chủ nhiều, vẫn phải xin ý kiến cơ quan chủ quản”, ông Hiệp nói. Theo ông, có sự khác biệt giữa các cơ quan chủ quản; nơi hỗ trợ thì trở thành động lực cho các trường, nhưng có những cơ quan chủ quản lại trở thành lực cản cho sự phát triển.

“Khi tôi mô tả cho các trường nước ngoài về mô hình quản lý trường ĐH của Việt Nam, họ đều nói chưa thấy nước nào quản lý ĐH ở cấp vĩ mô, thượng tầng lại phức tạp như Việt Nam. Vì họ chỉ có một cơ quan quản lý là một bộ hay một ủy ban nào đó. Nhưng Việt Nam quá nhiều cửa. Về quản lý đào tạo sang Bộ GD&ĐT; về đầu tư phải sang Bộ KH&ĐT; lĩnh vực khoa học - công nghệ thì sang Bộ KH&CN; quản lý con người do Bộ Nội vụ; quản lý tài chính gặp Bộ Tài chính…”, TS. Hiệp nói.

PGS. TS Bùi Anh Tuấn, Hiệu trưởng trường ĐH Ngoại thương, cho rằng, khi thực hiện Luật Giáo dục ĐH, cần phải rà soát, sửa đổi các luật liên quan và các quy định dưới luật. Việc tự chủ cũng phải đi kèm với các điều kiện khác như thành lập Hội đồng trường; phân tách giữa quản lý và quản trị ở trong trường ĐH; cần có sự phân cấp, phân quyền giữa nhà trường tự chủ với các đơn vị cơ sở để phát huy năng lực của các đơn vị.

Bộ chủ quản hay cơ quan quản lý?

TS. Phạm Hiệp cho rằng, rào cản lớn nhất trong mối quan hệ giữa một trường ĐH có mức độ tự chủ cao với cơ quan chủ quản chủ yếu liên quan công tác tổ chức nhân sự. Theo thông lệ quốc tế, Hội đồng trường mới là cơ quan bổ nhiệm hiệu trưởng, nhưng trên thực tế, hầu hết các trường ĐH nước ta hiện nay vẫn theo thông lệ cũ là cơ quan chủ quản bổ nhiệm hiệu trưởng. Theo ông Hiệp, vẫn quản lý theo lề lỗi cũ, trường ĐH là một thực thể phụ thuộc vào cơ quan chủ quản. Còn theo cách tiếp cận mới, trường ĐH là một pháp nhân độc lập hoạt động theo quy định của pháp luật. Do vậy, ông Hiệp cho rằng, Việt Nam nên đặt ra lộ trình để sớm bỏ cơ quan chủ quản.

Trả lời trước Quốc hội, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, trong tự chủ ĐH, có năm nguyên tắc chung trên toàn thế giới và một nguyên tắc riêng đối với Việt Nam cũng như một số nước có hoàn cảnh đặc thù. Năm nguyên tắc bao gồm: phải xây dựng mô hình quản trị tiên tiến để lan tỏa ra toàn xã hội, đảm bảo tính dân chủ, sáng tạo, khoa học; tự chủ gắn liền với trách nhiệm giải trình, mọi hoạt động của trường phải thực hiện pháp luật và quy chế công khai để xã hội giám sát chi tiết; Nhà nước vẫn có đầu tư để đặt hàng lao động và xây dựng cơ sở vật chất; quản lý theo luật giáo dục và các luật khác. Nguyên tắc thứ sáu, đối với Việt Nam và các nước có nền kinh tế chuyển đổi, khái niệm chủ sở hữu của các trường ĐH cũng thay đổi.

Từ sáu nguyên tắc trên, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, phải hiểu rõ để có thể áp dụng vào thực tế. Trước câu hỏi “có nên bỏ cơ quan chủ quản”, Phó Thủ tướng nói rằng, thực tế trong luật pháp hiện không còn bộ cơ quan chủ quản, chỉ có khái niệm cơ quan quản lý và chủ sở hữu. Tuy nhiên, để tự chủ ĐH đáp ứng được sáu nguyên tắc trên, cần sửa luật. Phó Thủ tướng lưu ý, trong quá trình chuyển đổi, có nhiều điểm chưa được quy định rõ, chưa có tiền lệ, nên khi xử lý phải hết sức bình tĩnh và xu hướng phải ủng hộ tự chủ.

“Có hai điểm cần thực hiện để tự chủ ĐH. Thứ nhất, tất cả các trường cần kiện toàn hội đồng trường với tư cách là cơ quan thực quyền, không phải mang tính hình thức. Thứ hai, các trường phải xây dựng quy chế điều hành, tổ chức hoạt động tài chính nội bộ tỉ mỉ, chi tiết theo quy định của pháp luật và công khai toàn dân biết và giám sát”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam

bài liên quan
UBND TP.HCM tổ chức kỳ thi nâng ngạch công chức

UBND TP.HCM tổ chức kỳ thi nâng ngạch công chức

Dự kiến trong tháng 6/2024, UBND TP.HCM sẽ tổ chức thi nâng ngạch công chức để đánh giá, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức có đủ điều kiện, tiêu chuẩn thực hiện nhiệm vụ phù hợp với trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Công ty Công viên Cây xanh TP. Hồ Chí Minh mắc một số sai phạm liên quan đến tài chính

Công ty Công viên Cây xanh TP. Hồ Chí Minh mắc một số sai phạm liên quan đến tài chính

Cơ quan thanh tra TP. Hồ Chí Minh đã chỉ ra một số sai phạm liên quan đến tài chính tại Công ty TNHH MTV Công viên Cây xanh.
Thủ tướng yêu cầu bảo đảm đủ vốn phục vụ nền kinh tế

Thủ tướng yêu cầu bảo đảm đủ vốn phục vụ nền kinh tế

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 18/CĐ-TTg ngày 5/3/2024 về điều hành tăng trưởng tín dụng năm 2024.
TP.HCM sẵn sàng cho Hội Báo toàn quốc năm 2024

TP.HCM sẵn sàng cho Hội Báo toàn quốc năm 2024

UBND TP.HCM giao các sở, ngành chuẩn bị cho công tác tổ chức Hội Báo toàn quốc năm 2024 tại đường Nguyễn Huệ, từ ngày 15 đến 17/3.
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nguyễn Hùng Sơn bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang vận chuyển 17 con bò không có giấy tờ theo quy định từ Lào sang Việt Nam qua Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn - Nghệ An).
Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Ngày 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với 3 đối tượng để làm rõ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY