BĐBP Nghệ An phối hợp với địa phương tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân về tác hại của cây lá ngón.
“Mong nó ở phía sau núi kia không oán hận”
Đó là nỗi lòng của ông Vừ Chờ Xồng người dân tộc Mông ở huyện Kỳ Sơn, Nghệ An. Con trai của ông Xồng là Vừ Bá Dênh đã chết ở tuổi 14 vì lá ngón, chết để phản đối việc cha mẹ cấm mình lấy vợ hai.
Mùa xuân năm 2016, 14 tuổi, Dênh bỏ học, theo đám trai bản bạn vượt nhiều con suối, khe nước, ngọn núi cao để đi tìm người yêu. Tiếng sáo mùa xuân, những cuộc đánh pao đã thôi thúc trai gái tìm đến với nhau. Trong đám bạn chơi, Dênh để ý Già Y Xía sinh năm 2000.
Yêu tiếng sáo, tiếng khèn của Dênh, Xía đã chấp thuận để Dênh bắt mình về làm vợ. Thấy con dắt vợ về đòi cưới, ông Xồng bực lắm, nhưng vừa tỏ ý phản đối, con đã dọa ăn lá ngón tự tử nên, ông Xồng và vợ đành đồng ý để chúng làm đám cưới.
Theo tục lệ của người Mông, dù chưa đến tuổi đăng ký kết hôn, nhưng đám cưới của Dênh và Xía vẫn đủ trâu, lợn linh đình. Sau đám cưới, theo chồng, Xía để lại sách vở, đeo gùi vào người lên nương sống cuộc đời làm dâu, còn Dênh lại tiếp tục ôm khèn đi rong chơi cùng chúng bạn.
Một trong những lần rong chơi ấy, Dênh gặp Dà Y Trà, cũng như Xía, Trà đắm say tiếng sáo, tiếng khèn của Dênh, nên trốn nhà đi theo Dênh về làm vợ. Còn Dênh, nghĩ đơn giản như lần trước chỉ cần gọi điện về cha mẹ sẽ tổ chức đám cưới, nên trên đường về nhà mình, Dênh gọi điện thoại về cho báo mình sẽ tiếp tục lấy vợ hai. Nghe điện thoại của con, vợ chồng ông Xồng không đồng ý.
Lá ngón vùng cao, nỗi ám ảnh những cái chết “lãng xẹt”. Ảnh minh họa.
“Dênh nói đã tìm được người yêu rồi và đang trên đường về nhà để tổ chức đám cưới. Nhà ta không còn trâu bò, lúa trên nương rẫy chưa cho cái ăn, Dênh lại đã có vợ nên vợ chồng ta không ưng. Tưởng nói thế rồi Dênh từ bỏ ý định thì khoảng 12 giờ trưa, chiếc xe máy chạy vào đến trước nhà rồi tắt lịm. Dênh gục luôn trên xe, người con gái ngồi sau cũng ngả về phía trước, bất tỉnh.
Biết chuyện không lành, cả bản cùng đưa lên trạm y tế xã cấp cứu nhưng Dênh không qua khỏi còn Trà được cứu sống. Con chết rồi, lắm khi ta cứ nghĩ giá ngày ấy vợ chồng ta tặc lưỡi cho qua, đồng ý với nguyện vọng cưới thêm vợ của nó thì chắc nó vẫn sống. Không biết ở phía bên kia ngọn núi xa, liệu thằng Dênh có còn oán hận vợ chồng ta vì đã không cưới thêm vợ cho nó không” – người cha đau khổ luôn dằn vặt mình như vậy.
Dênh chết, Mai được cấp cứu kịp thời, trở về với gia đình tiếp tục đi học rồi lấy chồng, Xía cũng về với cha mẹ ở huyện bên. Chỉ còn lại hai vợ chồng ông Xồng trong căn nhà vắng vẻ cùng món nợ đám ma vì theo phong tục người Mông, ông mời thầy về nhà cúng 2 ngày 2 đêm, mổ 1 con bò, 2 con lợn để dân làng đến ăn phục vụ lễ cho người chết. Số tiền sắm lễ ấy phải vài mùa rẫy mới trả đủ…
“Con ta không tự tử, con ta bị đánh chết”
Trong lá đơn gửi đến Công an tỉnh Điện Biên, gia đình của nạn nhân Giàng Thị Sế luôn khẳng định như thế. Trong vòng 2 năm, Công an tỉnh Điện Biên đã trả lời không biết bao nhiêu đơn thư cho gia đình và thậm chí phải tổ chức buổi hội thảo diễn ra trong 2 ngày để làm rõ nguyên nhân cái chết của Giàng Thị Sế.
Tháng 12/2004, tại huyện Mường Chà, có một người phụ nữ 20 tuổi tên là Giàng Thị Sế, chết tại gia đình nhà chồng. CQĐT khám nghiệm thi thể nạn nhân, thấy không có dấu vết tác động ngoại lực. Các biểu hiện bên trong phủ tạng nạn nhân, bằng kinh nghiệm mắt thường có thể khẳng định nạn nhân chết do ăn phải lá ngón. Sau đó, nguyên nhân chết được xác định là cô Sế đã tự tử bằng lá ngón.
Không lâu sau, cha mẹ đẻ Sế phát đơn tố giác gia đình nhà chồng Sế đã cùng nhau giết hại Sế rất dã man. Theo gia đình nạn nhân, con họ bị bóp cổ, bị đánh gãy cổ dẫn đến tử vong.
Trong vòng 2 năm, Công an tỉnh Điện Biên đã trả lời không biết bao nhiêu đơn thư cho gia đình và ngày 17/7/2006, Thượng tá Nguyễn Đình Du, Trưởng phòng CSĐT TP về TTXH, Công an tỉnh Điện Biên phải đứng ra chủ trì cuộc hội thảo nhằm làm rõ nguyên nhân cái chết của Giàng Thị Sế với sự tham gia của 10 ban ngành hữu quan, họ tiến hành xem xét trên cơ sở khoa học, đúng quy định của pháp luật.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Thế Cường – Giám định viên pháp y của tỉnh Điện Biên, là người trực tiếp khám nghiệm tử thi Giàng Thị Sế ngay tại hiện trường nhận định, khi chết, cô Sế đang trong giai đoạn cho con bú, chết trong lúc đói nên dạ dày không có thức ăn. Trong hoàn cảnh ấy, chỉ cần một lượng độc tố rất nhỏ của lá ngón, cũng có thể gây tử vong tức thì.
Lúc khám nghiệm tử thi, có tìm thấy rất ít chất lá rau màu xanh ở trong dạ dày (nghi là lá ngón). Thêm vào đó, tất cả các biểu hiện về cái chết của nạn nhân như: “dịch bọt ở mũi có màu trắng giống như triệu chứng ngộ độc lá ngón; nếu bị giết do tác động cơ học, hoặc bị ngạt thì dịch bọt ở mũi phải có màu hồng...”.
Kết thúc cuộc hội thảo hy hữu này, cả gia đình nạn nhân Giàng Thị Sế, cùng những cán bộ ở bản, ở xã ra về trong mãn nguyện. Họ đã bắt tay các cán bộ điều tra vụ án và bảo: “Cái cán bộ làm như thế này, thì ta ưng cái bụng rồi...”.
“Cuộc chiến” loại bỏ thứ cây chết chóc
Đã diễn ra ở nhiều tỉnh thành miền núi cùng sự nỗ lực của chính quyền, nhưng xem ra để chấm dứt được các vụ tự tử bằng lá ngón thì thay đổi nhận thức mới là điều quan trọng.
Đơn cử như huyện Điện Biên Đông, Quỹ hỗ trợ các sáng kiến tư pháp (JIFF) đã có dự án “Nâng cao hiểu biết và năng lực thực thi pháp luật nhằm đẩy lùi nạn tự tử bằng lá ngón ở đồng bào dân tộc Mông huyện Điện Biên Đông”, chú trọng tới kỹ năng sống và đưa vào hương ước trong cộng đồng, đảm bảo hài hòa giữa luật tục và pháp luật, nhưng hiệu quả vẫn chưa được như mong muốn, tình trạng tự tử bằng lá ngón vẫn diễn biến phức tạp.
Năm 2017, toàn huyện có 82 trường hợp tự tử bằng lá ngón, 27 trường hợp tử vong, đến năm 2019, toàn huyện xảy ra 109 vụ, trong đó số người chết chiếm gần 1 nửa. Trong 2 tháng đầu năm 2020, đã xảy ra 36 trường hợp tự tử bằng lá ngón, trong đó có 6 trường hợp tử vong. Các xã ghi nhận có nhiều ca tự tử bằng lá ngón nhất là: Pú Hồng, Phì Nhừ, Xa Dung, Háng Lìa, Keo Lôm, Noong U…
Tại huyện Điện Biên Đông, cây lá ngón mọc khắp núi đồi, xung quanh các thôn bản, thậm chí ngay sát nhà dân. Bởi vậy việc nhổ bỏ được hết cây lá ngón là điều gần như không thể. Điều quan trọng nhất là nâng cao nhận thức để người dân không còn coi nhẹ mạng sống của mình.
Ở Thanh Hóa, chính quyền xã Pù Nhi Mường Lát đến tận thôn, bản, từng nhà dân, trong đó đặc biệt nâng cao nhận thức cho thế hệ thanh niên. Một số địa phương trong huyện Tây Giang, Quảng Nam cũng đã có sáng kiến tổ chức cho nhân dân triệt phá cây lá ngón bằng một số biện pháp như: mua lại rễ với giá 10-20 ngàn đồng/kg, kêu gọi thanh niên, học sinh vào cuộc, nhưng tình hình vẫn không nhiều biến chuyển…
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Việc bỏ lại xe khi bị Cảnh sát giao thông tạm giữ sẽ ảnh hưởng như thế nào trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính sau này? Người vi phạm giao thông không nộp phạt, bỏ lại xe của mình sẽ bị xử lý như thế nào?
Ứng dụng ngân hàng số phiên bản mới - PVConnect của PVcomBank không chỉ mang đến những trải nghiệm hiện đại, mà còn tập trung tối ưu tương tác với người dùng.
Theo đó, các doanh nghiệp này bị cơ quan chức năng xử phạt hành chính do vi phạm công bố thông tin, cùng với đó là các tài liệu liên qua đến phát hành trái phiếu.
Ngày 22/4, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết, vừa nhận 13.000 liều vaccine 5 trong 1 (vaccine SII) từ Chương trình tiêm chủng mở rộng và sẵn sàng triển khai tiêm cho trẻ từ tuần này.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Một nhóm 52 đối tượng vừa bị lực lượng chức năng Công an huyện Đông Anh, Hà Nội triệu tập để điều tra về hành vi gây rối trật tự công cộng trên địa bàn.
Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, đây là vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng khiến 7 công nhân tử vong, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, gây đau thương mất mát đến nhiều gia đình công nhân.
Ngày 20 và 23/4/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can và các quyết định tố tụng đối với 06 đối tượng liên quan đến vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn.
Nhóm đối tượng đã lấy trộm hàng chục tấm thép lưới loại B40, dùng để chắn gia súc trên tuyến đường cao tốc Bắc - Nam đoạn qua xã Quỳnh Mỹ (Quỳnh Lưu - Nghệ An).
Trần Mạnh Hùng (sinh năm 1980) là nhân viên cân băng liệu của Nhà máy xi măng đã bị bắt tạm giam để điều tra về tội “Vi phạm quy định về an toàn lao động”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.
33 °C
33 °C
29 °C
