Hà Nội 23 °C
TP Hồ Chí Minh 29 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 28 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 23°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 29°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 28°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Các tổ chức chống thuốc lá cực đoan và những tác động tới chính sách

Pháp luật hình sự
23/06/2021 21:05
Minh Vỹ
aa
Hậu quả do thuốc lá điếu gây ra luôn là vấn đề quan tâm của Chính phủ cũng như nhiều tổ chức y tế trên toàn cầu.


Các chiến lược, chính sách được đưa ra không chỉ nhằm giải quyết vấn đề cho những người đang hút thuốc mà còn ngăn chặn một thế hệ hút mới.

Nhờ có sự tham gia của các tổ chức phi Chính phủ, các hoạt động tuyên truyền về tác hại thuốc lá được nhân rộng. Tuy nhiên, đã có sự nhập nhằng giữa tài trợ và tác động vào chính sách của các tổ chức này đối với các giải pháp giảm thiểu tác hại của những sản phẩm thuốc lá không khói. Một loạt vụ việc liên quan đến tác động chính sách đã được ghi nhận và sự kiện Chính phủ Ấn Độ quyết định chấm dứt hợp tác với Quỹ Bloomberg là rất đáng để lưu tâm.

Ngăn chặn người dân tiếp cận máy thở vì liên quan đến công ty thuốc lá

Vụ việc nói trên được phát hiện tại Philippines khi Bộ Y tế nước này đã “đắp chiếu” 370 máy thở trong kho kể từ năm 2020 tới nay, đến mức bị hư hỏng, lý do là vì loạt thiết bị này… được hỗ trợ bởi các công ty thuốc lá.

Được biết, ngay sau khi nhận được một “khoản tài trợ lớn” từ Quỹ chống thuốc lá Bloomberg (theo thông tin từ tạp chí The Manila Standard), Bộ Y tế và Ủy ban Công vụ Philippines đã ban hành thông tư nhằm phân rõ ranh giới đối với các công ty thuốc lá. Theo đó, Bộ Y tế Philippines cho biết, Thông tư liên ngành số 2010-01 giữa Bộ này và Ủy ban Công vụ có quy định cấm bất kỳ hoạt động kết nối nào giữa Chính phủ với ngành công nghiệp thuốc lá, bao gồm cả việc nhận các khoản tài trợ, kể cả những chiếc máy thở trong tình trạng dịch bệnh khẩn cấp.

Những chiếc máy thở này lẽ ra đã có thể cứu được rất nhiều sinh mạng tại Cagayan De Oro – một trong những khu vực có số trường hợp mắc bệnh COVID cao nhất Philipines trong thời gian qua.

Bộ Y tế Philippines cũng đã viện vào đó để từ chối các doanh nghiệp thuốc lá được tiếp cận với vaccine phòng ngừa COVID-19 do Chính phủ nhập khẩu để triển khai chương trình tiêm chủng dành cho nhân viên của họ. Những quyết định này khiến Bộ Y tế cùng Chính phủ Philippines bị chỉ trích kịch liệt kèm theo đó là sự nghi ngại về mức độ can thiệp của Quỹ Bloomberg và các tổ chức trực thuộc đối với vấn đề sức khỏe cộng đồng.

Sự việc diễn ra ở Philippines không phải là trường hợp cá biệt. Tại một số nước khác, hoạt động của các quỹ tài trợ của Bloomberg cũng cho thấy đang có những dấu hiệu can thiệp vào chính sách của Chính phủ nhằm đưa ra các quyết định cấm đoán cực đoan đối với các sản phẩm thuốc lá không khói. Liban, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Thái Lan đã đang nhận tài trợ từ Quỹ Bloomberg và đổi lại là những lệnh cấm các sản phẩm thay thế không khói thuốc.

Đại diện một tổ chức chống thuốc lá trình bày trong một hội thảo về thuốc lá thế hệ mới. (Ảnh minh họa)

Đại diện một tổ chức chống thuốc lá trình bày trong một hội thảo về thuốc lá thế hệ mới. (Ảnh minh họa)

Đến nay, các tổ chức từ thiện thuộc Quỹ Bloomberg hoạt động thông qua mạng lưới rộng khắp trên thế giới bao gồm các tổ chức như HealthBridge Canada, Campaign for Tobacco-Free Kids (CTFK), Vital Strategies, The Union, SEATCA… và đặc biệt có ảnh hưởng tại các nước đang phát triển, các nền kinh tế mới nổi từ khu vực Đông Nam Á đến châu Phi và Mỹ Latinh.

Tuyên truyền nhưng phải trên định hướng của Chính phủ

Trong những tổ chức phòng chống thuốc lá kể trên, CTFK là tổ chức đặc biệt năng nổ trong việc tập trung vào những chiến dịch tuyên truyền bảo vệ trẻ em khỏi tác động của khói thuốc lá, ngăn chặn tối đa nguy cơ trẻ trở thành thế hệ người dùng mới. Đường lối này được ủng hộ tuyệt đối, kể cả với các công ty sản xuất thuốc lá.

Tuy nhiên, việc tuyên truyền tác hại thuốc lá không nên gắn kèm với đề xuất cấm các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới nói chung. Bởi thuốc lá vẫn là ngành hàng kinh doanh được pháp luật thừa nhận và do vậy những sản phẩm thuốc lá dù là thuốc lá thế hệ mới nếu đã thuộc vào định nghĩa của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá hiện hành như thuốc lá làm nóng cần phải được áp dụng theo đúng văn bản pháp luật đã hướng dẫn.

Mặt khác, Chính phủ cũng đã nhiều lần yêu cầu các cơ quan bộ, ngành đưa ra phương án quản lý để tăng cường phòng chống buôn lậu. Do vậy, việc CTFK tích cực vận động nhằm mở đường cho việc ban hành chính sách cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá không khói, trong đó có thuốc lá làm nóng, về bản chất đã thuộc luật hiện hành, tạo ra sự lúng túng trong việc quản lý của các cơ quan bộ, ngành.

Hệ lụy là đã gần 4 năm vẫn chưa thể có hành lang pháp lý cho thuốc lá thế hệ mới nên đã dẫn tới sự bành trướng của thị trường buôn lậu và nguy hiểm hơn là những nguồn hàng phi pháp này đã và đang tác động đến giới trẻ. Đây vốn dĩ là điều mà chính các tổ chức chống thuốc lá như CTFK cũng không muốn nhưng thực tế đã diễn ra.

Đến nay, các tổ chức chống thuốc lá vẫn luôn khẳng định các công ty thuốc lá đang nhắm vào giới trẻ, tấn công học đường trong khi thực tế chỉ có giới buôn bán hàng nhập lậu đứng sau và không ngừng thu lợi bất chính. Bởi thực tế chưa có bất kỳ doanh nghiệp nào được phép thương mại thuốc lá thế hệ mới và vì vậy hoàn toàn không thể xúc tiến bất kỳ hoạt động nào để gọi là “nhắm vào giới trẻ”.

Xét về góc độ khoa học, những tác động ngoại ý đến từ các sản phẩm thuốc lá không khói về bản chất hiện vẫn đang được các tổ chức y tế trên toàn cầu theo dõi, giám sát. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là nên phủ nhận toàn bộ những giá trị tích cực đã được khoa học kiểm chứng minh bạch, toàn diện đối với những sản phẩm này.

Ví dụ, các nghiên cứu đến từ Cục Quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) hay thậm chí Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đến nay đều đồng thuận rằng không có phản ứng cháy diễn ra đối với các loại thuốc lá không khói, trong đó có thuốc lá làm nóng. Chính vì loại bỏ được quá trình đốt cháy nên hàm lượng các hóa chất gây hại có trong khí hơi aerosol của những sản phẩm không khói đã giảm thiểu đáng kể.

Nhưng những căn cứ khoa học này cần được công khai đầy đủ, minh bạch đến với cộng đồng cũng như các cơ quan y tế thay cho việc áp đặt những định kiến cực đoan về những sản phẩm mới như thuốc lá điện tử hay thuốc lá làm nóng.

Tại Ấn Độ, sau khi các cơ quan tình báo trong nước bày tỏ quan ngại về sự chi phối của Quỹ Bloomberg lên chính sách quốc gia, Chính phủ nước này đã chấm dứt quan hệ hợp tác với Quỹ Bloomberg. Đây cũng là sự cảnh báo đến cho các Chính phủ cần tỉnh táo trước những chính sách chống thuốc lá cực đoan theo đường lối duy ý chí nhằm tránh sự can thiệp, chi phối vào hoạt động lập pháp của quốc gia, bao gồm cả chính sách kiểm soát thuốc lá theo hướng “lợi bất cập hại”.

bài liên quan
Vấn đề nào được giải quyết nếu kiểm soát thuốc lá thế hệ mới phù hợp?

Vấn đề nào được giải quyết nếu kiểm soát thuốc lá thế hệ mới phù hợp?

Hiện nay, nhiều người lo ngại nếu cho phép thương mại hóa thuốc lá thế hệ mới sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân. Thế nhưng, thực tiễn của các nước đi trước cho thấy điều ngược lại với định kiến này.
Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đa dạng như thế nào?

Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đa dạng như thế nào?

Là nguồn hàng hấp dẫn của thị trường "chợ đen", các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đã và đang được các cơ quan bộ ngành, những người hút thuốc lẫn cộng đồng thảo luận liên tục trong nhiều năm qua.
Giảm gánh nặng hút thuốc - thêm lựa chọn cho người không thể cai

Giảm gánh nặng hút thuốc - thêm lựa chọn cho người không thể cai

Những con số mới công bố gần đây cho thấy cần đánh giá lại các biện pháp đã và đang làm trong nhiều thập kỷ qua, cũng như cập nhật lại các hướng tiếp cận khác trên toàn cầu nhằm giải quyết gánh nặng do hút thuốc lá điếu gây ra.
Mạnh dạn thí điểm khung pháp lý quản lý thuốc lá thế hệ mới

Mạnh dạn thí điểm khung pháp lý quản lý thuốc lá thế hệ mới

Tọa đàm về “Quản lý thuốc lá thế hệ mới - Cần góc nhìn mới” vừa được Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức tại Hà Nội với sự tham gia của đại diện từ một số bộ ngành, cơ quan quản lý nhà nước.
Cần khách quan đối với khoa học giảm tác hại thuốc lá

Cần khách quan đối với khoa học giảm tác hại thuốc lá

Các sản phẩm giảm tác hại của thuốc lá hiện đang được đưa vào chiến lược kiểm soát thuốc lá tại nhiều quốc gia, trong đó bao gồm các nước tiên tiến như Anh, Nhật, Mỹ…
Cần quản lý thuốc lá thế hệ mới nhưng nên theo lộ trình

Cần quản lý thuốc lá thế hệ mới nhưng nên theo lộ trình

Hiện tượng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới xuất hiện ở Việt Nam theo những ngả đường xách tay hay nhập lậu và được rao bán công khai trên thị trường đã được thảo luận từ trong nhiều năm nay.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nguyễn Hùng Sơn bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang vận chuyển 17 con bò không có giấy tờ theo quy định từ Lào sang Việt Nam qua Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn - Nghệ An).
Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Ngày 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với 3 đối tượng để làm rõ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY