Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Bí mật của loài cây có tiền tỷ trong tay chưa chắc được sở hữu

Pháp luật hình sự
18/07/2020 18:35
Đình Phùng
aa
Thủy Tùng là loài thực vật cổ sinh quý hiếm và trên thế giới chỉ có 3 nước sở hữu “báu vật” này.


Ở nước ta, gần nửa thế kỷ qua, thủy tùng không còn tái sinh tự nhiên nữa. Tuy nhiên, những năm gần đây, tín hiệu đáng mừng là các cây con của loài cây xuất hiện cách đây khoảng 10 triệu năm đều đang phát triển tốt khi được ghép trên cây bụt mọc và ghép rễ thở.

thuytung-02ad8_-_copy_odgj_thumb

Cận cảnh một cụ Thủy Tùng 700 năm tuổi ở Tây Nguyên.

Gian nan gìn giữ và bảo tồn

Thủy tùng còn gọi là thông nước, có tên khoa học là Glyptostrobus pensilis, Sách đỏ thế giới và Sách đỏ Việt Nam đều đặt thủy tùng vào tình trạng nguy cấp, cần được bảo vệ nghiêm ngặt. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định 32/2006/NĐCP xếp thủy tùng vào nhóm IA, nghiêm cấm khai thác và sử dụng với mục đích thương mại. Quỹ Quốc tế bảo tồn thiên nhiên (WWF) đã công bố thủy tùng là một trong những loài cây đang ở cấp độ rất nguy cấp.

Theo các chuyên gia sinh học quốc tế, thủy tùng thuộc họ bụt mọc, được xem như loài hóa thạch sống của ngành hạt trần, xuất hiện cùng thời với bách xanh cổ cách đây khoảng 10 triệu năm. Trên thế giới hiện chỉ có 3 nước còn tồn tại loại cây này là Việt Nam, Trung Quốc và Lào. Trong đó, nhiều nhất là ở Việt Nam và chỉ có ở tỉnh Đắk Lắk.

Những năm 90 của thế kỷ trước, hai quần thể thủy tùng ở tỉnh Đắk Lắk là Ea Ral (thuộc xã Ea Ral, huyện Ea H’leo) và Trấp Ksơr (thuộc xã Ea Hồ, huyện Krông Năng) có đến hàng ngàn cây. Tuy nhiên sau đó, việc đắp đập thủy lợi phục vụ nông nghiệp đã làm nước dâng ngập cả hai quần thể thủy tùng này, khiến nhiều cây chết chìm sâu vào đầm lầy cũng như việc khai thác ồ ạt đã làm cho lượng thủy tùng sụt giảm nghiêm trọng, chỉ còn 162 cây.

cd8171ab72ea9bb4c2fb_xvue

Trước nguy cơ thủy tùng bị tuyệt diệt, năm 2012, UBND tỉnh Đắk Lắk thành lập Ban Quản lý Khu Bảo tồn loài sinh cảnh thủy tùng (gọi tắt là BQL Thủy tùng) để quản lý, bảo tồn loài thực vật cổ sinh này. Từ đó đến nay, thủy tùng được bảo vệ nghiêm ngặt, chưa mất cây nào. Hiện nay, quần thể Ea Ral có 140 cây, quần thể Trấp Ksơr có 21 cây và một cây nằm ở thị xã Buôn Hồ.

Trong đó, cây cao tuổi nhất lên đến hơn 700 năm, thấp nhất cũng gần 50 năm. Điều đáng nói, gần nửa thế kỷ qua, thủy tùng không còn tái sinh tự nhiên nữa. Cây vẫn ra hoa kết quả và có hạt nhưng không thể thụ phấn nên tất cả hạt đều lép, mất khả năng nảy mầm. Khu vực hai quần thể thủy tùng Ea Ral và Trấp Ksơr nằm sát với khu dân cư, bao quanh là nương rẫy của người dân nên chỉ cần mất cảnh giác là thủy tùng sẽ bị xâm hại.

Ngoài việc tuần tra, bảo vệ, các nhân viên ở đây thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền, ký cam kết với những hộ dân sống xung quanh không xâm nhập, khai thác thủy tùng trái phép. Còn nhân viên bảo vệ phải túc trực ngày đêm, vất vả di chuyển trên vùng đầm lầy có nơi ngập tới ngực và thường xuyên bị hai loài “đặc sản” ở đây là muỗi và đĩa tấn công.

Trạm Ea Ral (thuộc BQL Thủy tùng) có diện tích hơn 28 hecta với 140 cây thủy tùng được bao quanh bởi những hàng rào thép gai, ở giữa được bố trí những chòi canh để nhân viên túc trực canh cây. Ngoài ra, hàng chục bóng điện được lắp ở những vị trí có nguy cơ bị người dân xâm nhập cùng hệ thống cầu phao chạy quanh co đến từng gốc thủy tùng, cho thấy chúng được bảo vệ rất nghiêm ngặt.

1_spaz

Theo ông Trịnh Duy Hải - Phó trạm trưởng Trạm Trấp Ksơr (thuộc BQL Thủy tùng), hiện trạm đang quản lý, bảo vệ 21 cây thủy tùng, trong đó có 3 cây nằm ở vùng đệm nơi rẫy của người dân. Những cây nằm ở vùng đệm này được BQL Thủy tùng khoán cho hộ dân có thủy tùng nằm trên đất sản xuất bảo vệ với giá 1 triệu đồng/cây/tháng. “Chúng tôi chia ca trực 24/24 canh gác rừng thủy tùng nguyên thủy và chăm sóc những cây thủy tùng con được các dự án nghiên cứu bảo tồn gen thủy tùng trồng thử nghiệm.

Tín hiệu đáng mừng là các cây con ghép trên cây bụt mọc và ghép rễ thở đều đang phát triển tốt”, ông Hải cho biết. Được biết, năm 2011, kỹ sư lâm nghiệp Trần Vinh (Phó Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông - Lâm nghiệp Tây Nguyên) thử nghiệm phương pháp ghép chồi thủy tùng trên cây bụt mọc và bảo vệ thành công luận án tiến sĩ với đề tài: “Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sinh thái và nhân giống làm cơ sở bảo tồn loài thủy tùng tại Việt Nam”. Những cây thủy tùng ghép bụt mọc được trồng thử nghiệm ở cả hai quần thể thủy tùng và một số nơi khác trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Năm 2014, Trạm Trấp Ksơr trồng thử nghiệm 130 cây, nay còn 60 cây phát triển tốt, cao khoảng 3m, đường kính 10cm. Ngoài ra, BQL Thủy tùng cũng thử nghiệm mô hình ghép rễ thở từ sáng kiến độc đáo của Trạm trưởng Trạm Ea Ral Võ Thành Tám ở hai quần thể thủy tùng. Những cây trồng từ năm 2015, đến nay hầu hết đều sinh trưởng tốt, cao 4m, đường kính 12cm. Bên cạnh đó, BQL thủy tùng cũng thử nghiệm mô hình cấy mô nhưng lượng cây chết nhiều và sinh trưởng kém.

Tiền tỷ chưa chắc được sở hữu

Thủy tùng có đặc điểm thân gỗ lớn, cao trên 30m, đường kính thân 0,6 - 1m, vỏ dày, hơi xốp, màu xám, nứt dọc. Gỗ thủy tùng có nhiều màu như: xanh đen, xanh ngọc bích, tím, vàng, đỏ, nâu đỏ. Vân cũng được chia ra vân chỉ, chuối hoặc không vân.

Những người chơi đồ gỗ cho biết, gỗ thủy tùng không được định giá theo cân hay khối mà được xác định theo tuổi thọ và đường vân từng khúc gỗ. Với cây trên 500 tuổi, đường kính gốc gần 1m, nguyên giá khúc gốc chắc chắn không dưới tiền tỷ. Tuy nhiên, phần giá trị nhất của thủy tùng chính là đoạn thân, bởi đây là nơi vân gỗ thể hiện sắc nét nhất. Đường vân ở thân gỗ thường rất đều và có mùi hương đậm nhất.

Ông H., người chơi đồ gỗ có tiếng ở huyện Krông Năng cho biết, những năm 90 của thế kỷ trước, sau khi việc đắp đập thủy lợi khiến nhiều cây thủy tùng chìm sâu vào đầm lầy, ông đã mua một vùng ruộng lớn gần đầm Trấp Ksơr vì biết gỗ từ đầm này sẽ trôi về ruộng. Sau đó, ông thuê người trục vớt được rất nhiều gỗ thủy tùng, rồi thuê thợ giỏi đến chế tác ròng rã từ năm này sang năm khác ra các mặt hàng tinh xảo.

Theo ông H., các loại gỗ khác ngâm càng lâu trong bùn lầy thì càng hoai mục, riêng gỗ thủy tùng càng trở nên rắn chắc, nổi vân óng ả, đầy quyến rũ. Hiện ông đang sở hữu hàng trăm mặt hàng thủy tùng tinh xảo đủ cỡ. Nhiều người đánh giá, những mặt hàng này là vô giá, bởi hiện nay việc sở hữu được gỗ thủy tùng có tuổi đời hàng trăm năm không phải là chuyện dễ.

bài liên quan
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nguyễn Hùng Sơn bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang vận chuyển 17 con bò không có giấy tờ theo quy định từ Lào sang Việt Nam qua Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn - Nghệ An).
Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Ngày 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với 3 đối tượng để làm rõ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY