Cuối giờ chiều Ba mươi tháng Chạp năm Bính Thân, tức ngày 30/1/1957, cách đây hơn 60 năm.
Trời mùa đông chóng tối. Khi Bác Hồ từ Phòng khách Phủ Chủ tịch bước xuống sân, ánh sáng ban ngày còn hửng, vậy mà vừa đến bãi Nghĩa Dũng bên bờ sông Hồng đêm đã tối mịt. Thành phố Hà Nội “đã lên đèn”.
Tôi bắt chước các nhà văn viết vậy cho “văn hoa”, chứ thực ra trong khu nhà cấp 4 mới dựng dành cho công nhân Nhà máy đèn Yên Phụ và Nhà máy điện Bờ Hồ, các bóng điện công suất nhỏ, không có chao, bắt trên ngọn các cột gỗ thông dẫn vào khu tập thể, vào giờ cao điểm chẳng sáng hơn những ngọn đèn dầu lạc là bao, có tác dụng chỉ lối đi hơn là soi tỏ mặt đường.
Chiếc xe con dừng lại, cụ già trong bộ áo kaki màu sáng quen thuộc bước xuống, mọi người còn ngỡ ngàng, các em thiếu nhi đã reo lên: “Bác Hồ! Bác Hồ!”.
Hầu hết các gia đình trong khu lao động đang chuẩn bị bữa cơm tất niên cùng nhao ra đường, đang nhốn nháo hỏi nhau: “Bác Hồ có khỏe không? Bác khỏe không?” thì Hồ Chủ tịch đã thoăn thoắt bước vào bên trong khuôn viên khu nhà tập thể.
Bác Hồ thăm và nói chuyện với công nhân ngành điện. (Ảnh: Tác giả cung cấp)
Mấy em bé trèo lên ngọn một cây to trước cổng khu tập thể phía ngoài bờ rào nhìn vào, trả lời các cô các bác: “Bác khỏe lắm ạ. Bác đi nhanh lắm ạ. Bác đã vào trong nhà rồi ạ”.
Gia đình Bác Hồ thăm đầu tiên đang quây quần quanh mâm cơm cuối năm đặt trên chiếc chiếu trải sát mặt nền. Trong khi mọi người hết sức ngạc nhiên chạy ra đón Bác, chị chủ nhà đẩy vội các bát đĩa thức ăn dở vào giữa mâm cho gọn rồi bưng mâm chạy ù xuống bếp.
Hồ Chủ tịch nhìn lên bàn thờ của gia đình lúc này nghi ngút khói hương, ngắm mâm ngũ quả, mấy đĩa bánh mứt, tỏ vẻ hài lòng. Bác quay lại hỏi chị chủ nhà:
- Cho Bác vào bếp, được không?
Trên cái bếp nhà anh thợ điện, nồi bánh chưng đang sôi. Dọc con sào gác trên cao, lủng lẳng mấy xâu thịt bò, thịt lợn mới mổ cùng vài chùm bánh chưng.
“Đấy là phần được tập thể chia cho. Còn nồi bánh chưng kia, nhà cháu làm thêm cho các cháu nhỏ thoải mái một chút trong mấy ngày nghỉ” – anh chủ nhà chắp tay trình với Bác.
Hồ Chủ tịch lần lượt thăm năm căn hộ liền kề: sau anh Táo là nhà ông Thẩm công nhân điện, nhà anh Khánh chuyên làm thợ đốt lò, nhà chị Huệ nhân viên tạp vụ, nhà bác Vân trước cũng làm ở Nhà máy điện Bờ Hồ nay vừa nghỉ hưu.
Anh Tổ trưởng công đoàn không rõ từ đâu vừa chạy tới, hai tay bưng chiếc ghế gỗ đặt chính giữa căn nhà mời Bác ngồi nhưng Bác Hồ vẫn đứng nói chuyện với công nhân. Mọi người hào hứng tranh nhau trả lời những câu Bác hỏi.
Mới Tết năm ngoái đây thôi, không ít gia đình còn phải chen chúc trong gian nhà lá hẹp thuê ở mãi Ô Chợ Dừa hoặc tận cuối phố Bạch Mai…, nay đều được quây quần về đây, gia đình nào cũng có phòng ốc đàng hoàng, không phải trả tiền thuê nhà.
Điện mới bắt xong đường dây, chưa nghe Công đoàn cho biết rồi đây tiền điện mỗi nhà một tháng phải trả mất bao nhiêu. Giáp Tết, Công đoàn có mổ bò, mổ lợn, nấu bánh chưng bán lại cho anh em với giá rẻ, mỗi nhà mua nhiều hay ít tùy thuộc số nhân khẩu trong gia đình. Dù vậy, nhà nào cần, có thể xin mua thêm. Năm nay không nhà người thợ nào là không có Tết…
Nghe đến đấy, Bác Hồ có vẻ vui. Ngoài sân, lúc này gần như tất cả mọi người trong khu lao động đã chạy tới chen lấn nhau chờ đón Bác. Bác Hồ bước ra khỏi nhà, đứng trên bậc hiên cao để cho mọi người cùng nhìn thấy.
Bác nói: “Thay mặt Trung ương và Chính phủ, tôi chúc Tết tất cả bà con, đoàn kết chặt chẽ, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, cố gắng thi đua và thực hành tiết kiệm, vui vẻ, mạnh khỏe, năm mới tiến bộ mới”.
Bác dặn các em thiếu nhi: “Các cháu phải chăm học, kính thầy cô giáo, vâng lời bố mẹ, anh chị, thương yêu nhau, ăn ở sạch sẽ”, rồi tự tay chia cho mỗi cháu một cái kẹo, miệng cười vui: “Quà Tết của Bác Hồ đây!”
Theo chương trình, tối nay ba mươi tháng Chạp Bính Thân, Bác còn đi thăm và chúc Tết một số nơi nữa, rồi trở về Phủ Chủ tịch kịp dự buổi trình diễn ra mắt của một đoàn nghệ thuật nước ngoài sang thăm nước ta cho mãi tới gần nửa đêm…
… Sáng sớm hôm sau, mùng một Tết Đinh Dậu, theo lời dặn, tôi đạp xe đến Phủ Chủ tịch thật sớm. Anh Vũ Kỳ, thư ký của Bác mời vào phòng tầng trệt cùng mấy anh em sẽ đi theo phục vụ Bác Hồ sáng nay uống chén trà, nhắm lát mứt mừng nhau năm mới, rồi ra sân chờ.
Đúng sáu giờ, Bác Hồ bước lên xe. Đoàn xe của Chủ tịch nước chỉ có hai chiếc. Sau xe của Bác, giản dị như mọi xe chở cán bộ cao cấp thời bấy giờ, chúng tôi ngồi chen nhau trên chiếc “com măng ca” (xe dã chiến hai cầu). Theo chương trình, sáng nay Bác đi thăm và chúc Tết khá nhiều nơi: nông dân, bộ đội, cán bộ miền Nam tập kết, Trường Nhi đồng miền Nam, Trại trẻ Kim Đồng nơi nuôi dạy các trẻ lang thang cơ nhỡ…
Sau khi hoàn tất chương trình thì đã gần trưa. Trên đường trở về nội thành, lúc đoàn đi ngang qua trước công trường xây dựng nhà máy trung quy mô (1), Bác Hồ bảo, cho Bác ghé vào thăm công nhân.
Việc này ngoài dự kiến, không có trong chương trình, mọi người hơi bất ngờ. Trong công trường sáng mùng Một Tết hơi vắng. Hầu hết công nhân xây dựng, phần lớn là thanh niên xung phong chuyển ngành, được mấy ngày nghỉ Tết đã về thăm quê gần hết.
Chỉ còn lại một số người, gia đình sống ở các tỉnh quá xa Hà Nội và các anh em cán bộ, công nhân miền Nam tập kết.
Trong các lán trại, đây đó một số người tụ tập nơi này uống trà, nơi kia đánh cờ tướng, một số nằm dài trên chiếc giường gỗ tạp chờ đến bữa cơm trưa. Bác Hồ lẳng lặng đi ngang qua, nhìn mấy dãy lán rồi thẳng xuống khu nhà bếp.
Hầu hết các lò bếp sáng nay lạnh tanh, mỗi một nơi duy nhất là đỏ lửa. Trên bếp, một nồi cơm to sắp chín, bên cạnh là cái chảo lớn nấu thức ăn đang bốc hơi.
Nhà máy cơ khí Quang Trung. (Ảnh: Tác giả cung cấp)
Bác Hồ bảo chị bếp mở nắp chảo cho Bác nhìn. Chị trưởng bếp vội thưa: “Công nhân về quê gần hết, còn lại công trường có mấy chục người, cho nên sáng nay chị em chúng cháu chỉ đun có mỗi một bếp này”.
Trong chảo là món thịt bò hầm với khoai tây, hành, cà rốt, su hào… Đó là món “chủ lực”, nói theo lời chị bếp trưởng. Ngoài ra, anh em còn có bắp cải tươi luộc, dưa hành, củ kiệu dùng với thịt lợn kho đông lạnh và bánh chưng…
- Trời ấm thế này, thịt kho đông có giữ được không? – Bác hỏi.
Được Bác Hồ trực tiếp hỏi chuyện, các chị cấp dưỡng vui mừng hớn hở lắm.
- Dạ, thưa Bác chúng cháu biết cách giữ ạ.
Bác hỏi tiếp:
- Hôm nay Tết, anh em được mấy bữa “tươi”, còn ngày thường thế nào?
Đến lượt các chị đầu bếp nhìn nhau lúng túng: “Dạ, dạ thưa Bác, chúng cháu làm đúng theo tiêu chuẩn ạ”.
Với chủ đề "80 năm vang mãi bản hùng ca", Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang và thanh niên, sinh viên lần 10 năm 2024 khu vực 1 - TP.HCM có 927 cán bộ, diễn viên đến từ 24 đoàn nghệ thuật quần chúng tranh tài.
Ngày hội với chủ đề “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc miền núi tỉnh Bình Định - Bình đẳng, đoàn kết, hội nhập và phát triển” sẽ diễn ra từ ngày 6 – 8/6, tại thị trấn Vân Canh (huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định).
Sáng 2/4, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ tổ chức họp báo cung cấp thông tin về Lễ hội bánh dân gian Nam Bộ lần thứ 11 năm 2024, dự kiến tổ chức tại quảng trường quận Bình Thủy từ ngày 17 đến 21/4.
Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra từ ngày 28-31/3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP.HCM sẽ giới thiệu hơn 400 món ngon ba miền Việt Nam cùng các chương trình văn hóa - nghệ thuật truyền thống.
Người Thái ở Thanh Hóa có ngôn ngữ, chữ viết cùng những sắc thái văn hóa riêng. Trong xu thế hội nhập, phát triển, văn hóa truyền thống của người Thái có sự tiếp biến, thay đổi cho nên cần bảo tồn gắn với phát huy bền vững bản sắc văn hóa của cộng đồng dân tộc thiểu số này.
Tối 22/3, tại Vịnh Thị Nại, TP Quy Nhơn, UBND tỉnh Bình Định tổ chức khai mạc Tuần lễ Thể thao, văn hóa và du lịch Bình Định 2024 (Amazing Bình Định Fest 2024).
Đồng bào Thái có nền văn hóa lâu đời mang đậm bản sắc dân tộc, trong đó thêu khăn Piêu đã trở thành nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người phụ nữ dân tộc Thái ở Tây Bắc.
Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) mới đây đã phát đi thông tin về việc Canada điều tra chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) đối với ghế bọc đệm có xuất xứ từ Việt Nam và Trung Quốc.
Ngày 16/4, đoàn làm việc do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra hiện trường nút giao Quốc lộ 46B và hầm Thần Vũ. Sau khi kiểm tra, đoàn công tác đã làm việc với các nhà thầu và đơn vị liên quan để tìm giải pháp
Đại tá Trần Liên, nguyên Phó tư lệnh Binh chủng Ra-đa, năm nay đã bước sang tuổi 97 nhưng vẫn nhớ như in về hành trình kéo pháo bằng sức người trong Chiến dịch Điện Biên Phủ cách đây 70 năm.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiến hành đấu thầu vàng miếng SJC với tổng khối lượng dự kiến sẽ đấu thầu là 16.800 lượng, thời gian bắt đầu từ 10 giờ sáng ngày 22/4 tới đây.
Một nhóm đối tượng lên kế hoạch lừa kết hôn với người Trung Quốc nhằm chiếm đoạt tài sản vừa bị lực lượng chức năng Công an huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội bắt giữ.
Cơ quan Cảnh sát điều tra CATP Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án, tiến hành khám xét khẩn cấp trụ sở làm việc của Công ty Cổ phần tập đoàn Tâm Lộc Phát.
Ngày 19/4, thông tin từ Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, rạng sáng ngày 18/4, các trinh sát Đội Cảnh sát hình sự Công an thành phố Cẩm Phả đã bắt được 2 đối tượng liên quan đến vụ 1 cướp tài sản.
Công an quận 11 phối hợp Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ, Công an quận Tân Phú TP.HCM vừa bắt giữ 56 đối tượng về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua dịch vụ giao hàng có thu hộ tiền.
Kế toán Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Ba Bể (Bắc Kạn) đã có hành vi nâng khống giá trị các hợp đồng mua sắm trang thiết bị, sửa chữa thiết bị văn phòng để lấy tiền chi các khoản ngoài quy định nhà nước.
Sau khi gây ra án mạng, hai đối tượng đã đưa nạn nhân ra lề đường và tạo thành hiện trường một vụ tai nạn giao thông. Cả hai đối tượng đã bị lực lượng chức năng bắt giữ sau 6 giờ gây án.
Lực lượng chức năng Công an TP. HCM vừa phát hiện, triệt phá thành công đường dây vận chuyển trái phép 184 bánh ma túy từ Thành phố Hồ Chí Minh đi Đài Loan, Trung Quốc.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.
