Cơn ác mộng mang tên virus teo não Zika đang tràn qua Châu Mỹ và có thể đến Việt Nam do loại muỗi Aedes truyền bệnh có rất nhiều tại nước ta.
TS Trương Đình Bắc – Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết virus Zika gây teo não có thể xảy ra ở Việt Nam do lượng người đến từ vùng dịch rất đông và loại muỗi truyền bệnh Aedes (chính là loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết) có rất nhiều ở Việt Nam.
Nguy cơ dịch bệnh là rất lớn. Vì vậy, Pháp luật Plus xin thông tin những điều cần biết về virus gây teo não Zika.
Virus Zika là gì?
Virus Zika được phát hiện lần đầu tiên trên khỉ ở Uganda vào năm 1947. Tên của loại virus này được đặt tên theo khu rừng Zika, nơi vi rút được phát hiện.
Virus đã từng xuất hiện tại vùng nhiệt đới châu Phi, vùng Đông Nam Á và các đảo Thái Bình Dương. Năm 2015, bệnh xuất hiện trở lại ở Brazil và kể từ đó đã được phát hiện ở nhiều nước thuộc Châu Mỹ.
Theo các nhà khoa học, virus Zika thuộc họ flavivirus, rất gần với các virus gây nên bệnh sốt xuất huyết. Vì vậy, cũng giống như sốt xuất huyết, bệnh được lây truyền qua vật chủ trung gian là muỗi, cụ thể là muỗi Aedes (muỗi lan truyền bệnh sốt xuất huyết).
|
Loại muỗi Aedes truyền bệnh Zikacó rất nhiều tại Việt Nam. Ảnh: AFP |
Triệu chứng khi nhiễm virus Zika
Thực chất, với người trưởng thành, loại virus này không được xếp vào dạng nguy hiểm. Người mắc bệnh cũng sẽ có những triệu chứng tương tự như khi mắc sốt xuất huyết như: sốt, xuất huyết nội, đau mỏi cơ, đau mắt... nhưng với mức độ nhẹ hơn. Một số trường hợp có thể chuyển biến nặng do thể trạng yếu, nhưng thường thì bệnh nhân sẽ khỏi bệnh trong khoảng 4 - 7 ngày.
Với trẻ sơ sinh, loại virus này trở nên cực kỳ nguy hiểm. Trẻ mắc phải hội chứng này não bộ sẽ không phát triển bình thường khi còn ở trong bụng mẹ. Kết quả, đứa trẻ ra đời với một cái đầu nhỏ bất thường. Hầu hết những em bé kém may mắn như vậy đều không sống được lâu. Và dù có may mắn sống sót, sự phát triển của các em cũng gặp rất nhiều trở ngại.
Tại sao vi rút lại gây lo ngại?
Hiện nay, không có vắc xin phòng bệnh hay bất cứ loại thuốc đặc trị nào cho các ca nhiễm Zika.
Zika lây theo đường nào?
Muỗi là vật trung gian truyền bệnh nên dịch bệnh có thể lan nhanh và khó kiểm soát.
Mới đây, trong một tuyên bố, Tổ chức Y tế Thế giới đã bày tỏ lo ngại về cách thức lây truyền virus. Tuyên bố nêu rõ Zika có thể truyền qua đường máu, nhưng đây là một cơ chế ít gặp.
Hiện chưa có bằng chứng cho thấy Zika có thể lây truyền sang con qua sữa mẹ nhưng các bà mẹ ở khu vực có Zika nên tuân thủ những khuyến nghị của WHO về việc nuôi con bằng sữa mẹ.
Gần đây, có nhiều thông tin cho rằng, Zika còn có thể lây lan qua đường tình dục. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết vẫn không có đủ bằng chứng về mối liên hệ.
Những nước nào đã xuất hiện virus Zika?
Đã có 21 quốc gia và vùng lãnh thổ tại khu vực châu Mỹ xuất hiện virus Zika. Đó là: Barbados, Bolivia, Brazil, Colombia, Cộng hòa Dominica, Ecuador, El Salvador, French Guiana, Guatemala, Guadeloupe, Guyana, Haiti, Honduras, Martinique, Mexico, Panama, Paraguay, Puerto Rico, Saint Martin, Suriname và Venezuela.
Phải làm gì để không mắc Zika?
Để chủ động phòng chống bệnh do vi rút ZIKA xâm nhập và lây lan tại nước ta, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
- Người nhập cảnh về từ các quốc gia có lưu hành virus Zika chủ động tự theo dõi sức khỏe trong vòng 14 ngày, nếu có biểu hiện sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.
- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
- Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn.
- Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...
- Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.
- Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi để phòng, chống dịch