Việc giải phóng mặt bằng để làm đường qua các khu dân cư làm phát sinh nhiều trường hợp nhà, đất “siêu mỏng, siêu méo”. Điển hình là trên tuyến đường Phạm Văn Đồng (quận Bắc Từ Liêm) sau khi triển khai dự án mở rộng đường Vành đai 3.
Sở Xây dựng khẳng định, cùng với các giải pháp xóa nhà “siêu mỏng, siêu méo” tồn tại cũ và quy định rõ trách nhiệm từng tổ chức, cá nhân, thành phố kiên quyết không để phát sinh trường hợp vi phạm mới.
 |
| Nhà siêu mỏng, siêu méo trên đường Tố Hữu (Hà Nội). Ảnh: Thái Hiền. |
Ngăn chặn trường hợp phát sinh
Dự án mở rộng đường Vành đai 3, đoạn từ Mai Dịch đến cầu Thăng Long đang triển khai công tác giải phóng mặt bằng, cắt xén các công trình nằm trong chỉ giới và thi công mở rộng đường theo quy hoạch. Đến nay, thành phố đã đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho 796 hộ gia đình, 55 cơ quan và đã bố trí 609 căn hộ chung cư tái định cư. Qua quan sát cho thấy, do tuyến đường quy hoạch cắt qua khu dân cư, dẫn đến nhiều ô đất không còn vuông vắn. Đây là nguyên nhân chính xuất hiện những ngôi nhà có hình thù kỳ dị dọc hai bên tuyến đường Phạm Văn Đồng, dù các trường hợp này đều đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng.
Theo UBND quận Bắc Từ Liêm, sau cắt xén giải phóng mặt bằng, qua rà soát, có 71 trường hợp nhà, đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng. Trong đó, phường Cổ Nhuế 1 có 29 trường hợp, phường Cổ Nhuế 2 có 35 trường hợp, phường Xuân Đỉnh có 7 trường hợp. Theo Quyết định 15/2011/QĐ-UBND ngày 6-5-2011 của UBND TP Hà Nội, các trường hợp nhà đất “siêu mỏng, siêu méo” tồn tại dọc theo các tuyến đường giao thông có diện tích dưới 15m2 và có kích thước mặt tiền hoặc chiều sâu so với chỉ giới xây dựng dưới 3m, cần được xử lý.
Với 71 trường hợp tại Bắc Từ Liêm, bà Nguyễn Thị Nắng Mai - Phó Chủ tịch UBND quận cho biết, quận đã ra thông báo yêu cầu các gia đình thực hiện thỏa thuận hợp thửa, hợp khối với người sử dụng đất liền kề. Nếu không thực hiện được, UBND quận sẽ thu hồi để sử dụng vào mục đích công cộng. Quận Bắc Từ Liêm cũng yêu cầu các phường tăng cường kiểm tra, kiểm soát đối với các công trình xây dựng; kịp thời phát hiện và có biện pháp ngăn chặn, xử lý dứt điểm vi phạm ngay từ khi mới phát sinh.
Tại phường Cổ Nhuế 1, Phó Chủ tịch UBND phường Chu Việt Dũng cho biết, vừa qua phường đã cưỡng chế 1 trường hợp không đủ điều kiện về diện tích và không được cấp giấy phép xây dựng.
Tăng cường xử lý
 |
| Quận Bắc Từ Liêm đang tích cực xử lý các trường hợp nhà, đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng. Ảnh: Phong Châu. |
Thực tế, đây không phải lần đầu phát sinh trường hợp nhà, đất “siêu mỏng, siêu méo” sau giải phóng mặt bằng. Theo thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội, hiện có 394 trường hợp nhà “siêu mỏng, siêu méo” tồn tại cũ (hình thành trước ngày 15-3-2005, thời điểm Quyết định 39/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có hiệu lực về việc hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng) và 560 trường hợp hình thành sau mốc thời gian trên khi triển khai các dự án giao thông trên địa bàn Hà Nội.
"Không để bộ mặt đô thị “méo mó”, đồng thời thực hiện Chỉ thị 20/CT-UBND của Chủ tịch UBND thành phố (ngày 11-11-2016) về tăng cường công tác quản lý đất đai, quy hoạch kiến trúc, cấp phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, xử lý các trường hợp đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng kết hợp chỉnh trang đô thị hai bên tuyến đường mới mở, Hà Nội đã, đang tập trung xử lý các trường hợp nhà, đất “siêu mỏng, siêu méo”" - ông Lý Chí Hồng - Phó Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp (Thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết.
Theo ông Hồng, UBND TP Hà Nội đã lập tổ công tác liên ngành; Sở Xây dựng đã ban hành nhiều văn bản, tổ chức làm việc trực tiếp, đôn đốc, hướng dẫn các quận xử lý nhà “siêu mỏng, siêu méo”, chỉnh trang đô thị... Đến nay, đã xử lý được 274/394 trường hợp tồn đọng từ trước năm 2005 và 501/560 trường hợp phát sinh sau năm 2005. Tuy nhiên, việc này vẫn gặp một số khó khăn, như chính quyền địa phương và các chủ đầu tư xây dựng tuyến đường chưa quyết liệt thực hiện thu hồi đất ngoài chỉ giới sau khi hết thời gian hợp thửa, hợp khối (30 ngày) theo quy định; chủ đầu tư dự án và tư vấn thiết kế chưa đưa phần nhà, đất bị cắt xén ngoài chỉ giới không đủ điều kiện về mặt bằng để thực hiện thu hồi ngay từ khi khảo sát lập dự án mở đường...
Để xử lý dứt điểm, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng Nguyễn Việt Dũng cho biết, Sở Xây dựng đã báo cáo UBND TP Hà Nội, đồng thời đề xuất, Chủ tịch UBND các quận, huyện chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thành phố về tình trạng tồn tại và phát sinh thêm các trường hợp nhà “siêu mỏng, siêu méo” trên các tuyến đường thuộc địa bàn quản lý. Cùng với đó là chủ trì, chỉ đạo thực hiện xử lý dứt điểm các trường hợp đang tồn tại bằng các giải pháp như hợp thửa, hợp khối, thu hồi; đề xuất phương án xử lý bảo đảm mỹ quan đô thị, cảnh quan kiến trúc hai bên tuyến phố; kịp thời phát hiện, có biện pháp ngăn chặn hiệu quả và xử lý dứt điểm ngay từ khi mới phát sinh công trình “siêu mỏng, siêu méo”.
Đối với các chủ đầu tư (Ban quản lý dự án, Sở Giao thông - Vận tải, UBND các quận, huyện...) thực hiện dự án mở đường theo quy hoạch, bố trí đủ kinh phí cho việc giải phóng mặt bằng, thu hồi đất ngoài chỉ giới với các trường hợp không đủ điều kiện mặt bằng xây dựng và thực hiện phương án thiết kế chỉnh trang kiến trúc. Trong quá trình giải phóng mặt bằng phải thực hiện phá dỡ toàn bộ, bộ phận kiến trúc công trình đã đền bù, bao gồm cả phần công trình nằm ngoài chỉ giới, không để phát sinh các trường hợp vi phạm mới.
