Việc ghi tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất lên giấy đỏ chỉ áp dụng đối với loại đất đã được giao cho hộ gia đình.
“Việc ghi tên các thành viên trong gia đình có chung quyền sử dụng đất lên giấy chứng nhận chỉ áp dụng đối với trường hợp đất được cấp cho hộ gia đình. Tất cả trường hợp khác vẫn ghi bình thường như từ trước đến nay. Không có việc cấp giấy đỏ là phải ghi tên hết các thành viên trong gia đình lên giấy” - ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Đăng ký đất đai, Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ TN&MT khẳng định với Pháp Luật TP.HCMsáng 23-11 về Thông tư 33/2017 mà bộ này mới ban hành và sẽ có hiệu lực vào ngày 5-12.
Chỉ áp dụng với đất cấp cho hộ gia đình
. Phóng viên: Sau khi Thông tư 33 được ban hành, đã có nhiều người dân lo ngại, thậm chí hoang mang vì thông tin phải ghi tên của cả gia đình lên giấy đỏ. Hiểu như thế có đúng không, thưa ông?
+ Ông Mai Văn Phấn: Trước hết, xin được khẳng định ngay là việc ghi tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất lên giấy đỏ chỉ áp dụng đối với loại đất đã được giao cho hộ gia đình. Còn tất cả những trường hợp cấp giấy khác thì vẫn ghi bình thường như từ trước đến nay, không có gì thay đổi.
Tại khoản 5 Điều 6 của Thông tư 33 đã hướng dẫn việc thể hiện thông tin về người sử dụng đất đối với trường hợp cấp giấy đỏ cho hộ gia đình sử dụng đất. Theo quy định tại khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai, hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Do đó, khi ghi giấy đỏ thì chỉ thể hiện thông tin các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình. Các thành viên khác, dù có tên trong hộ khẩu nhưng không có chung quyền sử dụng đất thì không ghi trên giấy đỏ. Bởi vì họ không phải là nhân khẩu mà Nhà nước đã xác định để giao đất cho hộ gia đình trước đây, cũng không có công đóng góp để tạo lập quyền sử dụng đất của hộ.
Có quyền sử dụng đất hợp pháp, đều có tên trên giấy đỏ
. Thưa ông, rất nhiều ý kiến hiểu rằng đất cấp cho hộ gia đình chỉ áp dụng với đất nông nghiệp, cách hiểu này đúng không? Trong trường hợp nào thì đất đai được gọi là tài sản chung của hộ gia đình?
+ Theo quy định, với những trường hợp Nhà nước giao đất cho các hộ gia đình thì đó là tài sản chung của hộ gia đình.
Có nhiều dạng đất cấp cho hộ gia đình như Nhà nước giao đất nông nghiệp không thu tiền sử dụng đất, hay cấp đất tái định cư cho hộ gia đình…. Hay nói cách khác, bản chất của việc này là ai có quyền sử dụng đất mà đủ điều kiện cấp giấy thì đều có tên trên giấy chứng nhận.
. Trước đây hộ gia đình được giao đất thì được quy định ghi trên giấy đỏ như thế nào? Tại sao bây giờ phải thêm nội dung này?
+ Theo quy định trước đây thì chỉ ghi tên của chủ hộ gia đình trên giấy đỏ. Ví dụ như một gia đình có bốn người được giao đất sản xuất nông nghiệp, tức là cả bốn người đều có quyền sử dụng đất bình đẳng nhưng trên giấy đỏ ngày trước chỉ ghi tên mỗi chủ hộ, còn những người khác không có tên. Cũng đồng nghĩa với việc họ được Nhà nước giao đất nhưng không được pháp luật công nhận có quyền trên giấy đỏ. Đây là một bất cập cần phải khắc phục để nhằm đảm bảo quyền lợi người dân.
Quy định của Thông tư 33 nhằm khắc phục những tồn tại trong thực tế triển khai thi hành Luật Đất đai như tranh chấp, mâu thuẫn về quyền sử dụng đất giữa các thành viên trong hộ gia đình khi thực hiện các giao dịch về quyền sử dụng đất. Đồng thời bảo đảm chặt chẽ về mặt pháp lý, cụ thể hơn về mặt chủ thể có quyền sử dụng đất. Điều này không tạo ra các khó khăn hay rào cản mà còn giảm những rủi ro cho người sử dụng đất, minh bạch về tài sản, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình.
. Cụ thể theo hướng dẫn của Thông tư 33, việc ghi tên các thành viên trong gia đình được thực hiện như thế nào?
+ Nếu các thành viên cùng có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình thì đều được ghi tên trên giấy đỏ. Cách ghi cụ thể được quy định chi tiết tại khoản 5 Điều 6 Thông tư 33.
. Ông vừa cho rằng ai có quyền sử dụng đất hợp pháp thì người đó đều được ghi tên trên giấy đỏ. Vậy tại sao không cấp mỗi người một giấy mà phải cấp cho hộ gia đình? Có ý kiến cho rằng nên bỏ khái niệm “hộ gia đình” vì quy định như vậy là thừa. Ý kiến ông thế nào?
+ Là cơ quan tham mưu, chúng tôi rất cầu thị và ghi nhận ý kiến này. Tuy nhiên, khái niệm “hộ gia đình” vốn đã có từ trước đến nay. Trong Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai cũng có quy định và giải thích rõ về khái niệm này. Do đó, Thông tư 33 cũng chỉ làm rõ những quy định của luật.
Xin cám ơn ông!
