Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 34 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 30 °C
Yên Bái 27 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 34°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 30°C
  • Yên Bái Hà Nội 27°C

Ở điểm gốc Kinh tuyến số 0

Nhà nước và Pháp luật
11/02/2018 20:30
LÊ XUÂN SƠN
aa
Nhiều khi tôi thấy có gì như áy náy vì không biết sao đời mình nhiều cái may thế không biết. Ðường học hành chả xuất sắc nhưng cũng hanh thông. Vào lính thì không phải ra trận. Lúc khó khăn y như rằng gặp được người tốt. Thêm nữa là đến được khá nhiều nơi mơ ước trong đời.


Quả cầu thời gian màu đỏ trên nóc toà nhà chính của Ðài Thiên văn Hoàng gia Greenwich.
Quả cầu thời gian màu đỏ trên nóc toà nhà chính của Ðài Thiên văn Hoàng gia Greenwich.

Hồi nhỏ, ở một làng quê, đói khát, rách rưới, lê la bùn đất nhưng đọc những cuốn sách về địa lý thỉnh thoảng vớ được, cậu bé nhà quê là tôi vẫn ao ước được đến đường Xích đạo, Kinh tuyến gốc số 0 và những miền đất mới. Tưởng như đó là mơ ước xa xôi, viễn vông, ấy nhưng những cơ may đột nhiên đến biến điều đó thành sự thật.

Năm 2013, được cử đi thông tin hoạt động của Ðoàn đại biểu Việt Nam tại Festival Thanh niên Sinh viên Thế giới tại Ecuador tận Nam Mỹ, tôi đã đến hào sảng đặt chân lên hai bên cái đường kẻ đánh dấu đường Xích đạo, tận hưởng cảm giác đê mê mình làm được cái việc hai nửa bán cầu chân Bắc, chân Nam.

Năm 2017, theo đoàn của Hội Nhà báo Việt Nam đi khảo sát cung cách làm ăn của mấy tờ báo và hãng thông tấn, truyền hình Anh, tôi tham gia chương trình “te tắt” và đến được chính cái điểm gốc của Kinh tuyến số 0, kinh tuyến gốc, kinh tuyến mà người Việt gọi là Grin-guých để lần tới bên cái vạch trên mặt đất đánh dấu đường kinh tuyến ấy để làm cái việc hai nửa địa cầu chân Ðông, chân Tây.

Phải nói ngay rằng cậu phiên dịch khá thông thái làm cho cả đoàn chúng tôi hiểu rằng cả đời mình thực ra đã “nhà quê” khi gọi đó là kinh tuyến Grin-guých. Phải gọi là Gri-ních mới đúng vài chữ cái “w” trong chữ Greenwich thực ra là câm. Kinh tuyến 0 - Greenwich là một đường thẳng nhưng thực ra là cong trên mặt cầu kéo dài từ Bắc Cực đến Nam Cực. Nó có một điểm mốc là Ðài Thiên văn Hoàng gia Greenwich mà tôi cứ gọi là điểm mốc số 0.

Ðịa danh Greenwich này nằm cách khu trung tâm Luân Ðôn không xa, khoảng non tiếng đồng hồ ô tô. Tại đây, có Ðài thiên văn Hoàng gia Greenwich được vua Anh Charles II cho lập từ năm 1675 cùng với việc đặt ra chức danh Nhà thiên văn Hoàng gia với nhiệm vụ "tính toán chi tiết sự chuyển động của các thiên thể, đo đạc vị trí của các ngôi sao trên thiên cầu và xác định chính xác các kinh tuyến nhằm phục vụ cho quá trình định hướng trong hàng hải”. Khỏi nói trong thời đại người Anh quyết chiến với người Tây Ban Nha, người Hà Lan cùng các đối thủ khác trên biển để mở rộng đế quốc và vượt trùng dương tìm kiếm những miền đất hứa thì nhiệm vụ trên là quan trọng đến cỡ nào. Nó chắc chắn đã góp phần đáng kể vào việc hình thành một Ðế quốc Anh mà mặt trời không bao giờ lặn trên lãnh thổ.

Kinh tuyến số 0 được các nhà thiên văn Anh đặt ra năm 1851 và được một hội nghị quốc tế công nhận năm 1884. Cần phải thấy rằng nếu Xích đạo là một đường tự nhiên duy nhất thực sự chia trái đất ra làm hai nửa bán cầu thì Kinh tuyến gốc số 0 lại là một đường quy ước bởi bất cứ kinh tuyến nào cũng chia địa cầu thành 2 nửa bằng nhau như vậy.

Một thời gian dài, để đánh dấu đường kinh tuyến số 0, người ta làm một dải vạch bằng đồng đỏ trong sân của Ðài Thiên văn, sau đó vạch đồng đỏ đó được thay bằng thép không rỉ. Và từ 16/12/1993, đường kinh tuyến 0 được vạch bằng một tia la de sáng rực màu xanh lá cây chiếu từ Ðài hướng thẳng về cực Bắc.

Chúng tôi đến Ðài thiên văn Greenwich vào buổi trưa nên không được thấy tia la de ấy. Nhưng vạch đánh dấu kinh tuyến vẫn còn đó. Mọi người trong đoàn đều đứng hai chân hai bên vạch để tận hưởng cảm giác đang đứng mỗi chân trên một nửa địa cầu ở chính cái đường kẻ lịch sử, chụp một tấm ảnh lưu niệm. Thực ra, đường kẻ đánh dấu này giờ chỉ còn ý nghĩa biểu tượng vì sau nhiều tính toán rắc rối, người ta đã thống nhất chọn một đường kẻ kinh tuyến số 0 mới cách đường này 102,5 mét về phía đông.

May mắn trong đời khiến tôi đến được đường Xích đạo để tận hưởng cảm giác đê mê mình làm được cái việc “hai nửa bán cầu chân Bắc, chân Nam”. Và cũng may mắn đưa tôi đến điểm gốc Greenwich của Kinh tuyến số 0 để làm cái việc “hai nửa địa cầu chân Ðông, chân Tây”.

Một nữ du khách đang
Một nữ du khách đang "hai nửa địa cầu, chân Ðông, chân Tây".

Ở Ðài Thiên văn Hoàng gia Greenwich, còn một thứ khác nữa được nước Anh và cả thế giới lấy làm chuẩn để chỉnh theo. Ðó là giờ và đồng hồ Greenwich. Giờ Greenwich được coi là giờ chuẩn quốc tế. Trước năm 1954, giờ chuẩn trung bình Greenwich (giờ GMT) được xác định bằng các phép đo thời gian trong Ðài Thiên văn Hoàng gia. Sau đó giờ GMT được xác định bằng các dữ liệu do các đài thiên văn ở nhiều nơi trên thế giới cung cấp. Bây giờ, giờ GMT được xác định qua quan sát các nguồn phát ra sóng radio bên ngoài thiên hà của chúng ta.

Ðể thông báo giờ GMT chuẩn, năm 1833, nhà thiên văn học hoàng gia John Pond – giám đốc Greenwich đã cho đặt một quả cầu trên một cái cột trên nóc của Ðài Thiên văn. Ðúng 13 giờ hằng ngày, quả cầu đó sẽ được thả cho tụt rất nhanh xuống chân cột. Kể rằng vào thời đã xa ấy, cứ trưa mỗi ngày, tàu thuyền tập trung rất nhiều ở cửa sông gần đấy và người ta hướng cái nhìn chăm chú vào quả cầu này để chỉnh lại đồng hồ. Thời đó, họ không có cách nào để chỉnh giờ cho thật chính xác theo giờ GMT nếu không nhìn cảnh tụt xuống của quả cầu, đặc biệt là đối với những người ra biển rộng, vượt đại dương. Chính vậy mà quả cầu đó có tên là «Quả cầu Thời gian».

Một thứ khác cũng được du khách đông đảo của Ðài Greenwich quây quanh chụp ảnh kỷ niệm là chiếc đồng hồ khá lớn độc đáo mặt chia 24 chứ không phải 12 giờ và đánh số giờ bằng chữ số La Mã. Ðó là Ðồng hồ cổng Shepherd. Có tên như thế là do nó được Charles Shepherd làm và đặt ở ngoài cổng toà nhà chính của Ðài vào năm 1852.

Do vội, chúng tôi không vào được toà nhà của Ðài nay trở thành bảo tàng để xem các dụng cụ thiên văn mà nhiều thế hệ các nhà thiên văn hoàng gia đã dùng để nghiên cứu bầu trời. Nhưng nhìn nhà cửa, những vật dụng bên ngoài cũng đã thấy đẫm hương lịch sử. Biết bao người đã đến và bao việc đã xảy ra ở đây trong lịch sử hơn 340 năm dâu bể ấy. Trong số hằng hà sa số người và việc ấy, có một được chép vào sử sách làm cho Greenwich giống như nơi được ghi nhận là có vụ khủng bố quốc tế đầu tiên. Số là ngày 5 tháng 2 năm 1894, một kẻ vô chính phủ người Pháp tên là Martial Bourdin đã định đánh bom Ðài này. Nhưng quả bom hình như phát nổ trên tay hắn trong khuôn viên của Ðài. Martial Bourdin được tìm thấy, bị thương rất nặng, vẫn còn sống, vẫn còn nói được. Nhưng hắn đã không nói gì trước khi chết trong bệnh viện 30 phút sau đó nên cho đến tận bây giờ người ta vẫn không vén được bức màn bí ẩn phủ lên kẻ khủng bố và động cơ của hắn.

Thời gian ngắn ngủi không cho phép tôi tìm hiểu kỹ hơn về nơi vạch ra đường kinh tuyến số 0, nhưng ít ra sự tò mò và tham vọng đạt được các mốc trong đời của tôi cũng được thoả mãn một phần. Nhưng «lòng tham» của con người là vô độ, giờ đây sau khi đã đến được Xích đạo và Kinh tuyến gốc rồi, trong tôi lại nảy ra ước muốn được đến điểm mà hai đường đó giao nhau. Tôi đã xem trên bản đồ châu Phi, điểm đó nằm ở ngoài khơi phía Tây châu lục này, gần các nước Gabon, Benin, Cameroon. Ca này khó rồi đây. Nhưng cuộc đời ai mà biết trước được, nhỡ đâu cơ hội lại đến. Thôi cứ sống rồi sẽ thấy.

bài liên quan
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Đã có 77 phương tiện cơ giới đường bộ, ô tô điện đủ điều kiện hồ sơ để đăng kiểm trong 2 ngày 24, 25/2 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô.
UBND huyện Văn Chấn yêu cầu làm rõ vụ công trình nhà nước được san lấp bằng đất nông nghiệp trái phép

UBND huyện Văn Chấn yêu cầu làm rõ vụ công trình nhà nước được san lấp bằng đất nông nghiệp trái phép

UBND huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái vừa có văn bản yêu cầu làm rõ việc công trình nhà nước được san lấp bằng đất nông nghiệp trái phép.
Quảng Ninh: 270 tân binh TP Cẩm Phả hăng hái lên đường nhập ngũ

Quảng Ninh: 270 tân binh TP Cẩm Phả hăng hái lên đường nhập ngũ

Sáng ngày 25/2, tại Quảng trường 12/11 cùng với các địa phương trong toàn tỉnh, TP Cẩm Phả tổ chức lễ giao nhận quân năm 2024, tiễn 270 thanh niên lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ công an nhân dân.
Quảng Ninh: Triệu tập 2 đối tượng nằm trên quốc lộ chụp ảnh "câu like"

Quảng Ninh: Triệu tập 2 đối tượng nằm trên quốc lộ chụp ảnh "câu like"

Trải chiếu ra quốc lộ lúc nửa đêm nằm chụp ảnh đăng mạng xã hội câu like, 2 đối tượng bị cơ quan Công an triệu tập xử lý vi phạm.
Mới nhất
Đọc nhiều
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

ĐHĐCĐ 2024 Tập đoàn GELEX diễn ra thành công thành công

Sáng 28/3/2024, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2024 của Công ty cổ phần Tập đoàn GELEX đã diễn ra tại Hà Nội.
Tin bài khác
Hơn một nghìn tân binh Hà Giang lên đường nhập ngũ

Hơn một nghìn tân binh Hà Giang lên đường nhập ngũ

Ngày 27/2, các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Hà Giang đồng loạt tổ chức ngày hội giao quân.
Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2

Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2

Kỷ niệm 69 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2024), Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam đã đến thăm và chúc mừng các y bác sỹ đang công tác tại Bộ Y tế và một số bệnh viện.
Nghệ An: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 02 ước tăng 5,96% so với cùng kỳ

Nghệ An: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 02 ước tăng 5,96% so với cùng kỳ

Thông tin được Giám đốc Sở KH&ĐT Phạm Hồng Quang đưa ra tại phiên họp thường kỳ tháng 2/2024 của UBND tỉnh Nghệ An.
Đồng Nai: Đại diện Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Đồng Nai: Đại diện Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Ngày 27/2, Nhà báo Huỳnh Ngọc Hiếu – Trưởng Đại diện Văn phòng Đông Nam Bộ, Báo Pháp luật Việt Nam làm trưởng đoàn đã đến thăm và chúc mừng Sở Y tế và Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam.
Công an tỉnh Đắk Nông khen thưởng các đơn vị bắt nóng các đối tượng cướp giật tài sản

Công an tỉnh Đắk Nông khen thưởng các đơn vị bắt nóng các đối tượng cướp giật tài sản

Trước đó, Công an thành phố Gia Nghĩa phối hợp các đơn vị liên quan, Công an huyện Tuy Đức, Công an xã Đắk Ngo tổ chức truy nóng các đối tượng.
Đồng Nai triển khai nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số

Đồng Nai triển khai nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số

Mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu suất phục vụ lĩnh vực CĐS và cải thiện hạ tầng công nghệ thông tin của các cơ quan nhà nước.
1.500 tân binh Hà Tĩnh lên đường tòng quân

1.500 tân binh Hà Tĩnh lên đường tòng quân

Sáng nay (26/2), 1.500 thanh niên ưu tú của Hà Tĩnh lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự, công an nhân dân (CAND).
Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá dự Lễ giao, nhận quân tại huyện Hậu Lộc

Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá dự Lễ giao, nhận quân tại huyện Hậu Lộc

Năm 2024, tỉnh Thanh Hóa được giao chỉ tiêu tuyển chọn và gọi 3.650 công dân nhập ngũ vào Quân đội; 441 công dân nhập ngũ vào Công an.
Chi tiết tiền lương và phụ cấp chức vụ của lực lượng Công an nhân dân năm 2024 chính xác nhất

Chi tiết tiền lương và phụ cấp chức vụ của lực lượng Công an nhân dân năm 2024 chính xác nhất

Với mức lương cơ sở hiện tại là 1,8 triệu đồng thì tiền lương chức vụ Thiếu Uý Công an nhân dân năm 2024 là 14,4 triệu đồng.
Biên Hòa tổ chức hội trại tòng quân và lễ giao, nhận quân 2024

Biên Hòa tổ chức hội trại tòng quân và lễ giao, nhận quân 2024

Mục đích tổ chức hội trại tòng quân là nhằm tuyên truyền giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của Đảng, Dân tộc, Quân đội, lực lượng vũ trang thành phố.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY