Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Những điều thú vị qua con số xuất nhập khẩu của Việt Nam

Thương trường
06/12/2018 21:40
TS. Châu Đình Linh
aa
Tăng trưởng GDP có sự đóng góp lớn từ các chỉ số liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu. Và từ đầu năm đến nay, Việt Nam đón nhận những con số rất tích cực liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu.


Những điều thú vị qua con số xuất nhập khẩu của Việt Nam

Tính đến hết tháng 15/11/2018, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của cả nước đạt 418,45 tỷ USD, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó hàng hóa xuất khẩu đạt 212,64 tỷ USD, tăng 15,1% và nhập khẩu đạt 205,84 tỷ USD, tăng 12,4%.

Kết quả đã đưa mức xuất siêu của Việt Nam trong gần 11 tháng lên con số kỷ lục 6,8 tỷ USD. Do đó, GDP của Việt Nam trong năm 2018 có thể vượt dự đoán của nhiều tổ chức kinh tế uy tín trên thế giới.

Niềm vui là vậy, nhưng khi đi sâu vào bản chất của các con số thì cũng có những điều phải suy ngẫm.

Xuất khẩu và nhập khẩu phụ thuộc lớn vào khối FDI

Tổng cục Hải Quan ghi nhận tổng giá trị xuất nhập khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong gần 11 tháng 2018 đạt 274,22 tỷ USD, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, xuất khẩu hàng hóa là 150,51 tỷ USD, tăng 14,7%; và giá trị nhập khẩu đạt 123,71 tỷ USD, tăng 12,4%.

Như vậy, tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu của khối FDI chiếm 70,8% tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu cả nước; tổng giá trị hàng hóa nhập khẩu của khối FDI chiếm 60,1%. Qua con số cho thấy:

- Nền kinh tế Việt Nam đang lệ thuộc quá lớn vào khối FDI. Bên cạnh đó, tỷ trọng các doanh nghiệp FDI chỉ tập trung ở vài quốc gia, và Hàn Quốc với SamSung là một ví dụ.

- Các doanh nghiệp FDI chỉ yếu nhập khẩu linh kiện/phụ tùng và tiến hành lắp ráp tại Việt Nam. Điều này đồng nghĩa, Việt Nam chỉ thu được lợi ích từ nguồn lao động giá rẻ và một phần nhỏ của thuế (vì được ưu đãi).

- Tổng giá trị xuất siêu của Việt Nam hoàn toàn đến từ khối doanh nghiệp FDI. Vì vậy, số tiền tương ứng sẽ được định đoạt bởi các doanh nghiệp FDI. Một câu hỏi đặt ra, Việt Nam được lợi ích gì từ số liệu xuất siêu này trong dài hạn?

Bảng 1: Cơ cấu xuất nhập khẩu theo khối doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước

Đvt: tỷ USD

Xuất khẩu

Nhập khẩu

Chênh lệch

FDI

150,51

123,71

26,8

Doanh nghiệp trong nước

62,13

82,13

-20,0

Tổng cộng

212,64

205,84

6,8

Nguồn: tác giả tổng hợp

Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu theo 10 nhóm hàng lớn nhất của Việt Nam phần lớn tập trung nhập khẩu hàng hóa để gia công, lắp rắp rồi xuất khẩu thành phẩm. Các nhóm hàng linh kiện điện thoại, máy tính, dệt may…là ví dụ điển hình. Như vậy, Việt Nam chỉ có thu được lợi ích từ lao động giá rẻ và kích thích tăng trưởng trong ngắn hạn. Ngoài ra, cơ cấu nhập khẩu chỉ tập trung ở sản phẩm thô/linh kiện nhằm gia công lắp rắp, mà thiếu các hàng hóa công nghệ, kỹ thuật, sản phẩm gia tăng…

Hình 1: Trị giá xuất khẩu 10 nhóm hàng lớn nhất của Việt Nam

Nguồn: Tổng cục Hải Quan.
Nguồn: Tổng cục Hải Quan.

Hình 2: Trị giá nhập khẩu 10 nhóm hàng lớn nhất của Việt Nam

Nguồn: Tổng cục Hải Quan.
Nguồn: Tổng cục Hải Quan.

Việt Nam cần có một hướng đi riêng mang tính chiến lược

Tăng trưởng kinh tế cần nhìn ở dài hạn và phải lấy cân đối – bền vững làm đầu. Do đó, Việt Nam cần có một hướng đi riêng mang tính chiến lược, nhằm tránh sự lệ thuộc quá mức vào FDI, cũng như điều chỉnh giá trị xuất nhập khẩu hướng đến chất lượng và hàm lượng công nghệ - kỹ thuật.

Hướng chiến lược đó có thể xoay quanh các giải pháp như sau: (i) hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân với khối ngành công nghiệp phụ trợ cho doanh nghiệp FDI; (ii) loại bỏ các rào cản pháp lý, hành chính cho doanh nghiệp trong nước; (iii) tăng ưu đãi cho nhiều doanh nghiệp Việt nhằm phát huy tiềm năng khối doanh nghiệp trong nước; (iv) thúc đẩy hơn nữa tinh thần khởi nghiệp và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; (v) hình thành các Quỹ tài trợ vốn cho nhiều loại hình doanh nghiệp, đặc biệt ở doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; (vi) gia tăng hơn nữa khối ngành dịch vụ; (vii) và cuối cùng, thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp công nghệ cao.

Tóm lại, Việt Nam muốn vượt qua bẫy thu nhập trung bình và có tăng trưởng trong dài hạn thì phải quyết liệt thay đổi trong các chính sách, cũng như có hướng chiến lược kinh tế rõ ràng. Ở đó phải đề cao nội lực và lấy doanh nghiệp trong nước làm trọng tâm.

bài liên quan
Liên đoàn bóng đá Việt Nam quyết định chấm dứt hợp đồng với HLV Philippe Troussier

Liên đoàn bóng đá Việt Nam quyết định chấm dứt hợp đồng với HLV Philippe Troussier

Sau trận thua 0-3 trước đội tuyển Indonesia, Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) quyết định chấm dứt hợp đồng với HLV Philippe Troussier.
Ngành Hải quan xử lý 2.475 vụ việc vi phạm pháp luật trong 2 tháng

Ngành Hải quan xử lý 2.475 vụ việc vi phạm pháp luật trong 2 tháng

Tổng cục Hải quan cho biết toàn ngành đã xử lý 2.475 vụ việc vi phạm pháp luật với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 3.289 tỷ đồng.
Lễ hội Việt Nam – Nhật Bản 2024 sẽ diễn ra từ ngày 9 - 10/3

Lễ hội Việt Nam – Nhật Bản 2024 sẽ diễn ra từ ngày 9 - 10/3

Lễ hội Việt Nam – Nhật Bản lần thứ 9 tại TP.HCM sẽ diễn ra từ ngày 9 -10/3/2024 với chủ đề “Cùng nắm chặt tay nhau - Từ giờ về sau”.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Tổng kim ngạch xuất/nhập khẩu hàng hóa tăng 18,6% so với cùng kỳ

Tổng kim ngạch xuất/nhập khẩu hàng hóa tăng 18,6% so với cùng kỳ

Trong 2 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa ước đạt 113,96 tỷ USD, tăng 18,6% so với cùng kỳ năm trước.
Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Chuyên trang điện tử truyền thông Pháp luật Plus chính thức thay đổi giao diện mới

Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Do chậm nộp tiền thuế và quá thời hạn nộp thuế, Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam bị Cục thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế số tiền gần 1,5 tỷ đồng.
Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Do nợ thuế quá thời hạn nộp thuế, Công ty CP COMA 68 bị cưỡng chế số tiền gần 500 triệu đồng.
Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nội dung này được cơ quan chức năng tỉnh Nam Định nêu rõ trong một văn bản ban hành mới đây.
Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Hành vi vi phạm của Công ty TNHH Đầu tư Lê Gia Newland đã bị UBND tỉnh Bình Định phát hiện và ban hành quyết định xử phạt hành chính.
Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Công ty TNHH Quản lý quỹ KIM Việt Nam vừa phải nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Nghệ An: Tạo điều kiện

Nghệ An: Tạo điều kiện 'tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất' cho doanh nghiệp đầu tư

UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp 'bão phí' ở đường biển

Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Với khoản lỗ ròng hơn 43,1 tỷ đồng, CTCP Fecon đã có lần đầu tiên thua lỗ kể từ năm 2008 và không hoàn thành các mục tiêu lợi nhuận, doanh thu.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY