Nhà cổ ở Mễ Sở là một địa điểm du lịch đặc biệt mà du khách trong và ngoài nước rất yêu thích. Bởi trong hơi thở của nhịp sống năng động, hiện đại của một thành phố trẻ vẫn còn tồn tại một không gian hoài cổ, giữ được nguyên vẹn giá trị truyền thống của làng quê Việt Nam xưa.
Nhà cổ, nội thất cổ
Căn nhà cổ của gia đình ông Nguyễn Trí An tại thôn Phú Thị, xã Mễ Sở, huyện Văn Giang ( Hưng Yên) tọa lạc trên một vùng đất đẹp, đầy vẻ cổ kính, mang đậm văn hóa truyền thống đậm chất Bắc Bộ. Trải qua hơn 300 năm, căn nhà vẫn giữ được nguyên vẹn kết cấu và kiến trúc như ngày đầu mới xây dựng.
Nhà cổ Mễ Sở mang phong cách giản dị của người miền Bắc. Kiến trúc nhà xưa với 3 gian, 2 trái. Gian chính giữa là gian thờ và tiếp khách. Hai gian trái nhà có gian buồng để ngủ. Phần hiên nhà hẹp và thấp.
Bên trong ngôi nhà, rất nhiều đồ dùng thời xưa vẫn còn được giữ lại một cách cẩn thận như câu đối, bàn ghế,… Chiếc tủ chè cũ được đặt tại một vị trí trang trọng trong nhà.
Tủ thiết kế theo hình chữ nhật nằm, với hai ngăn tủ hai bên là cánh cửa gỗ được chạm khắc, khảm trai tinh tế và ngăn giữa có diện tích lớn hơn với cửa kính.
Phần bệ tủ cũng được điêu khắc rất tinh tế với nhiều hình thù khác nhau, các hoa văn hoạ tiết được trang trí hoa văn cân xứng.
Ngoài tủ chè, căn nhà còn có rất nhiều vật dụng từ xưa tất cả là một phần quan trọng làm cho không gian xưa càng xưa hơn. Từ cửa sổ, cửa chính, tất cả đều toát lên nét xưa với then cài bằng gỗ mộc mạc. Mọi họa tiết khắc họa đều phủ màu thời gian, từ những chiếc cột chống đến kèo ở hiên nhà đều mang vẻ xưa cũ. Du khách có thể dễ dàng nhận thấy thân gỗ đã có hiện tượng mối mọt.
Theo lời kể của ông An, ông được thừa hưởng căn nhà từ đời ông cha, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, năm tháng của những cuộc đời, ngôi nhà vẫn tồn tại. Ngôi nhà được xây từ chất liệu là nước mật đường mía và tro (được đốt từ cây khô)....
Đây là chất liệu chủ yếu để xây dựng nhà trong những thập niên 80 trở về trước khi xi măng còn là loại vật liệu khan hiếm. Căn nhà đã từng có hiện tượng xuống cấp ở phần hiên nên gia đình ông phải sửa sang lại nhưng không khác xưa là bao.
Phần mái nhà được lợp bằng ngói mũi hài. Trên mái nhà trăm năm tuổi, rêu phong bám phủ trong tiết trời xuân. Rêu phủ tấm áo xanh lên cả những bức tường.
Không chỉ rêu phong, cỏ cây mọc hồn nhiên trên những mái nhà. Tới đây du khách hẳn sẽ không khỏi ngẩn ngơ nhìn rêu phong, cỏ cây mướt xanh trên mái nhà cổ.
Phía trái nhà, vẫn còn những vết bom đạn thời kì chiến tranh vẫn còn hằn lên từng vết. Ngôi nhà vừa là nạn nhân vừa là nhân chứng sống của lịch sử từng chứng kiến biết bao đau thương của chiến tranh. Du khách tới tham quan căn nhà có thể thấy được phần nào thấy được sự khốc liệt của chiến tranh mà con người Việt Nam đã từng trải qua.
Con đường vào cổng nhà rộng khoảng 2m, với không gian thoáng đạt, với hai hàng cau cao vút như những cái ô khổng lồ, vươn mình thẳng lên trời, phủ bóng mát cả một góc vườn trước nhà. Cánh cổng ra vào sân được làm bằng hai phiến gỗ lớn có hai cánh theo kiểu cổng truyền thống của làng quê Việt Nam xưa.
Nhà cổ - “Chốn sống chậm”
Tuy là một không gian nhỏ nhưng nhà cổ của Mễ Sở từ lâu đã trở thành điểm tham quan, du lịch hấp dẫn, thu hút khách du lịch khắp Tây Âu, Thụy Điển, Mỹ… Tháng nào căn nhà của ông An cũng có khách nước ngoài ghé thăm. Trung bình mỗi tháng nhà cổ đón từ 5 - 10 đoàn khách, số lượng khách thay đổi theo từng đoàn. Những vị khách nước ngoài đến đây tỏ ra vô cùng hào hứng khi được trải nghiệm những giá trị truyền thống, được tìm hiểu không gian sinh hoạt và kiến trúc đặc trưng của một ngôi nhà cổ của người Việt xưa.
Du khách thăm nhà cổ sẽ có được những trải nghiệm vô cùng thú vị. Tại đây du khách sẽ được hóa thân thành người nông dân Việt Nam thực thụ, được thưởng trà, tự tay làm những món ăn Việt Nam do gia chủ chuẩn bị nguyên liệu và được thưởng thức những thành quả do chính mình làm ra. Những món ăn truyền thống của người Việt đòi hỏi độ tỉ mỉ và khéo léo rất cao. Vì thế khi chế biến du khách phải rất tập trung.
Những món ăn do du khách chế biến có thể chưa được đẹp về hình thức nhưng lại là thành quả đáng tự hào với những trải nghiệm khó quên khác hẳn với những địa điểm mà họ thường tới trước đây như nhà hàng, Resort…
Một du khách Thụy Điển hào hứng cho biết, “Tôi cảm thấy rất vui khi được đến thăm ngôi nhà cổ. Đặc biệt là việc cuốn nem và thưởng thức chúng với nước chấm, chúng rất ngon.”
Đến thăm nhà cổ Mễ Sở, du khách nước ngoài có thể dễ dàng cảm nhận được vẻ đẹp văn hóa của người Việt ẩn chứa trong khoảng không gian đầy hoài niệm.
Một lần được “sống chậm”, được yêu thêm đất nước và con người Việt Nam. Những cảm nhận ấy thật dễ làm con người ta xúc động bởi những giá trị văn hóa truyền thống quý giá được gìn giữ một cách tự nhiên mộc mạc và rất chân thành từ những con người chân quê yêu quý trân trọng từng tấc đất, nếp nhà mà cha ông để lại.