Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 24 °C
Đà Nẵng 26 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 24°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 26°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Mai táng người thân trên "đất nhà": Đang thiếu chế tài xử lý?

Pháp luật hình sự
14/04/2016 16:18
Bùi Đức Độ
aa
Mai táng ông bà, cha mẹ ngay gần nhà để con cháu gần gũi, chăm sóc nhang khói đã trở thành tập quán lâu đời của không ít người dân Nam Bộ.


Tin nên đọc

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, trong khi cư dân xung quanh rất bức xúc thì chính quyền vẫn “ngại” xử lý, đành phải chấp nhận sống chung với mồ mả. Vậy đâu là biện pháp để thay đổi tập quán lạc hậu này?

Sợ hãi khi ở chung với mồ mả

Phản ánh về tập quán chôn cất người thân trên “đất nhà”, anh Dương Minh Châu (huyện Gò Quao, tỉnh Kiên Giang) cho biết: Năm 1995, tôi và anh T cùng chuyển nhượng hai thửa đất thổ cư, mỗi thửa 300m2 nằm kề nhau ở ven quốc lộ 61.

Khi tôi về đây cất nhà ở, xung quanh chưa hề có mồ mả, nhưng sau này những người hàng xóm mất được chôn cất ngay trên “đất nhà” ngày càng nhiều nên khu dân cư của chúng tôi người sống ở xen lẫn người chết.

Gần đây, gia đình anh T chuyển về Bảo Lộc sinh sống nên nhượng lại phần đất của mình cho anh P ở thành phố Rạch Giá. Anh P dự định, sau khi hoàn tất thủ tục sang tên chủ quyền sẽ xây hàng rào để làm khu lăng mộ của dòng họ mình.

Dự định này đã gây nên nỗi ám ảnh, sợ hãi ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường và tâm sinh lý cho những nhà xung quanh. Vậy, trước yêu cầu của tôi, chính quyền địa phương phải làm gì để anh P từ bỏ ý định làm khu lăng mộ này?

Người trong cuộc như ông Nguyễn Văn Bảy (huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang) thì hỏi cơ quan tài nguyên, môi trường: “Gia đình tôi được Nhà nước giao 120m2 đất ở trong khu dân cư thu nhập thấp.

Nay chúng tôi tuổi cao, sức yếu lại không có tiền mua đất trong nghĩa trang để lo hậu sự sau này thì có được mai táng trên đất của mình không?”. Pháp luật về đất đai qua các thời kỳ đều nghiêm cấm hành vi sử dụng đất không đúng mục đích.

Tuy nhiên, từ trước đến nay ở rất nhiều nơi, chủ yếu là vùng nông thôn hoặc vùng ven thành thị đã hình thành một tập quán là chôn cất, xây mồ mả người thân ngay trong sân, trong vườn nhà, mà nguyên nhân do nhiều địa phương chưa dành quỹ đất làm nghĩa địa chung, chưa làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục hay còn ngại va chạm, sợ “vi phạm đạo đức” vì “nghĩa tử là nghĩa tận”… nên có biết cũng làm ngơ không xử lý, mà xử lý cũng khó, khiến cư dân xung quanh rất bức xúc.

Nghiêm cấm nhưng thiếu chế tài xử lý

Nhà nước nghiêm cấm “sử dụng đất không đúng mục đích” và “Nghiêm cấm việc lập nghĩa trang, nghĩa địa trái với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt” (khoản 3 Điều 12, khoản 3 Điều 162 Luật Đất đai năm 2013), đồng thời quy định khu mai táng, hỏa táng phải bảo đảm các yêu cầu: Phù hợp với quy hoạch; có vị trí, khoảng cách đáp ứng yêu cầu về vệ sinh môi trường, cảnh quan khu dân cư; không gây ô nhiễm nguồn nước và môi trường xung quanh (khoản 1 Điều 84 Luật Bảo vệ môi trường 2014).

Cụ thể hơn, Nghị định 35/2008/NĐ-CP ngày 25/3/2008 về xây dựng, quản lý và sử dụng nghĩa trang, hiện vẫn còn giá trị pháp lý, cũng như Nghị định số 23/2015/NĐ - CP ngày 5/4/2016, có hiệu lực từ ngày 27/5/2016 cũng bắt buộc: Thi hài, hài cốt phải được mai táng trong các nghĩa trang với các quy trình rất chặt chẽ về vệ sinh hoặc phải được hỏa táng tại các nhà hỏa táng đáp ứng đủ các điều kiện quy định; các nghĩa trang và các phần mộ riêng lẻ phải di chuyển khi gây ô nhiễm môi trường, cảnh quan nghiêm trọng mà không có khả năng khắc phục, ảnh hưởng đến môi trường sống của cộng đồng, không phù hợp với quy hoạch xây dựng được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Quy định thì rõ ràng nhưng hệ thống chế tài xử lý lại chưa thật đầy đủ. Có chăng, tại Điều 15 Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC) trong lĩnh vực y tế nhưng chỉ xử phạt đối với các hành vi: Không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ quy định của pháp luật về vệ sinh trong quàn ướp, khâm liệm, vận chuyển, bảo quản thi hài, hài cốt của người chết; vi phạm về thời gian cải táng; không bảo đảm điều kiện vệ sinh theo quy định của pháp luật đối với nhà tang lễ, nhà hỏa táng… mà không phạt hành vi chôn cất người thân ngay trong sân vườn, sát nhà dân.

Rà soát chế tài XPVPHC trong lĩnh vực có liên quan như: Nghị định số 179/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 quy định XPVPHC trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; Nghị định số 102/2014/NĐ-CP ngày 10/11/2014 về XPVPHC trong lĩnh vực đất đai; Nghị định số 121/2013/NĐ-CP XPVPHC trong lĩnh vực xây dựng cũng không điều chỉnh xử lý hành vi chôn cất người chết trên “đất nhà” hay tự ý chuyển mục đích sử dụng đất ở sang đất làm nghĩa trang của dòng họ, nên xử lý bằng pháp luật đang là một thực tế khó khăn, vướng mắc.

Vì vậy, biện pháp chủ yếu vẫn là tuyên truyền, vận động kết hợp với quy ước, hương ước làng xã, gắn với sức ép của dư luận cộng đồng dân cư trong thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, trong đó mỗi thôn (ấp) hoặc liên thôn cần quy hoạch đất làm nghĩa trang lâu dài để dần dần làm thay đổi tập quán lạc hậu này

bài liên quan
Hà Giang: Xử lý nhóm học sinh ném đá xe qua đường

Hà Giang: Xử lý nhóm học sinh ném đá xe qua đường

Nhóm học sinh tại một trường Trung học cơ sở ở huyện miền núi Hoàng Su Phì (Hà Giang) vừa được cơ quan chức năng mời làm việc do có hành vi ném đá xe qua đường.
Hà Tĩnh: Xử lý nhiều học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông

Hà Tĩnh: Xử lý nhiều học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông

Lực lượng chức năng phát hiện 117 trường hợp học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông với các lỗi: chưa đủ tuổi điều khiển xe máy điện; điều khiển xe máy điện không gắn biển số, không đội mũ bảo hiểm...
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Phó Thủ tướng chỉ đạo xử lý nghiêm vụ gần 200 học viên cai nghiện bỏ trốn tại Sóc Trăng

Phó Thủ tướng chỉ đạo xử lý nghiêm vụ gần 200 học viên cai nghiện bỏ trốn tại Sóc Trăng

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu làm rõ nguyên nhân xảy ra vụ học viên cai nghiện tỉnh Sóc Trăng bỏ trốn, xử lý nghiêm các vi phạm, kịp thời khắc phục hậu quả, ổn định tình hình.
Xử lý như thế nào vụ tạo màn kịch 4 mẹ con nhảy cầu Đông Trù để gây áp lực cho chồng?

Xử lý như thế nào vụ tạo màn kịch 4 mẹ con nhảy cầu Đông Trù để gây áp lực cho chồng?

Theo luật sư: "Người vợ có thể bị xử phạt tiền đối với hành vi "Báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền"...
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nhập lậu bò từ Lào về Việt Nam, một đối tượng bị bắt giữ

Nguyễn Hùng Sơn bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang vận chuyển 17 con bò không có giấy tờ theo quy định từ Lào sang Việt Nam qua Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn - Nghệ An).
Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Đồng Nai: Khởi tố 1 nhóm đối tượng mua bán, vận chuyển 16kg ma tuý

Ngày 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với 3 đối tượng để làm rõ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY