Hà Giang: Nếu còn yêu nhau tìm về chợ tình Khâu Vai

Hà Giang với khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ cùng câu chuyện tình lãng mạn, bi thương của đôi trai gái ở Khâu Vai. (ảnh: xedulichhagiang.vn)

Truyền thuyết chợ tình Khâu Vai

Sự tích chợ tình bắt nguồn từ truyền thuyết về chàng Ba, cô Út. Chàng Ba người dân tộc Nùng, nhà ở Khâu Vai, khôi ngô tuấn tú, hát hay, thổi sáo giỏi nhưng nhà nghèo.

Cô Út xinh đẹp là con một tộc trưởng người Giáy. Hai người yêu nhau nhưng gia đình cô Út không đồng ý vì chàng nghèo và khác tộc. Quan niệm dân gian, nếu không tộc tức là không cùng con ma, không cùng phong tục tập quán; con trai người Nùng không thể lấy con gái người Giáy làm vợ.

tấp nập phiên chợ tình khâu vai. (ảnh:dulichhagiang.com)

Chàng và nàng trốn nhà đưa nhau lên hang núi Khâu Vai sống. Gia đình, họ tộc cô gái vác súng kíp, cung nỏ sang nhà trai mắng mỏ chàng Út, phá lệ đưa cô gái ra rừng. Gia đình chàng trai cũng mang gậy gộc, súng, dao ra "đáp trả" nhà gái.

Từ hang núi nhìn xuống cảnh máu chảy, đâm chém nhau giữa hai họ. Thương cha, thương mẹ, thương dân bản hai làng bỗng trở nên thù hận nhau chỉ vì tình yêu của mình nên chàng trai và cô gái chia tay nhau về làng, thề kiếp sau sẽ thành vợ thành chồng.

Ngày họ chia tay là ngày 27/3, người dân trong vùng lấy ngày đó làm ngày họp chợ.

Nô nức đên chợ tình trên cung đường quanh co, uốn lượn, nép mình vào sườn núi ở Hà Giang (ảnh: baomoi.com)

Khi đôi trai gái chia tay nhau, họ đã cắt máu thề: Dù không lấy được nhau nhưng mỗi năm, cứ đến ngày 27/3 họ lại lên Khâu Vai hát cho nhau nghe, kể với nhau những thầm kín ấp ủ trong lòng suốt một năm xa nhau.

Họ tâm tình, ca hát hết đêm rồi đến hết đêm hôm sau rồi lại trở về với cuộc sống ngày thường. Ngày cuối cùng của cuộc đời, họ lại đến với nhau. Họ tìm đến gốc cây rừng và ngồi bên hòn đá thề năm xưa, ôm chặt nhau cùng đi vào cõi vĩnh hằng.

Họ ra đi cũng đúng vào ngày 27/3 - ngày mà năm nào họ quyết định chia tay. Dân làng đã dựng hai miếu thờ là “miếu Bà” và “miếu Ông” ngay chính nơi họ mất để tưởng nhớ về mối tình trai gái.

Cùng nhau sánh bước đến chợ tình Khâu Vai. (ảnh: baohagiang.vn)

Sáng sớm ngày 27 là lúc chợ tình có nhiều ý nghĩa nhất. Rượu đã hết, chợ đã tan, giờ chia tay đã đến. Ở ven đường, men theo các sườn núi, các vách đá… từng đôi nam nữ bịn rịn chia tay nhau. Họ trao nhau ánh mắt nhìn đắm đuối và hẹn hò sang năm lại gặp nhau, tại chính nơi này.

Điểm nhấn phiên chợ tình Khâu Vai năm 2017

Theo dự thảo kế hoạch, Lễ hội Chợ tình Khâu Vai năm 2017 được tổ chức theo quy mô cấp tỉnh; Lễ hội có chủ đề Bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống Chợ tình Khâu Vai. Thời gian diễn ra từ ngày 21- 23/4/2017 (tức ngày 25-27/3 âm lịch); địa điểm tổ chức tại “Mê cung đá” xã Khâu Vai (Mèo Vạc).

Dự kiến thời gian tổ chức Lễ khai mạc vào 20h, ngày 22/4 (tức 26/3 âm lịch) và được truyền hình trực tiếp trên sóng của Đài truyền hình kỹ thuật số VTC1 và kênh HGTV của Đài PT - TH tỉnh.

Lễ dâng hương Miếu Ông, Miếu Bà tại lễ hội.(ảnh:hagiangonline.net)

Trong khuôn khổ Lễ hội sẽ có các hoạt động văn hóa đặc sắc như: Hội thi chọi chim Họa mi, Lễ dâng hương Miếu Ông, Miếu Bà; giao lưu văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian truyền thống...

Bên cạnh đó, trưng bày gian hàng giới thiệu các sản phẩm nông nghiệp và những sản phẩm văn hóa, thủ công mỹ nghệ, ẩm thực đặc trưng của Hà Giang.

Du khách háo hức cưỡi ngựa tại khu chợ tình. (ảnh: ngaynay.vn)

Có nhiều hoạt động cho du khách trải nghiệm, tham quan như: Hóa thân thành đồng bào dân tộc tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian; trải nghiệm cưỡi ngựa trên “Cung đường tình yêu”; trải nghiệm nét sinh hoạt văn hóa của dân tộc Giáy tại thôn Tát Ngà, xã Tát Ngà;

Văn hóa Mông tại thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng; thăm quan những giá trị địa chất mới được khám phá tại “Mê cung đá” và trái tim đá, vách đá trắng ở thôn Mã Pì Lèng, xã Pả Vi; thưởng thức ẩm thực vùng cao, các sản phẩm truyền thống địa phương tại Chợ đêm Mèo Vạc và ở xã Khâu Vai…

Anh Nguyễn Quỳnh (Hà Nội) - khách du lịch nhiều năm của Chợ tình Khâu Vai chia sẻ: " Mặc dù nhiều năm trở lại đây phiên chợ dần thương mại hóa. Thế nhưng, những trò chơi, các tiết mục ở đây vẫn mang đậm bản sắc của miền cao nguyên núi đá.

Rất nhiều khách du lịch nước ngoài thích đua ngựa trên con đường Hạnh Phúc nhưng tôi lại thích thưởng thức các món ăn, thức uống nơi đây. Đặc biệt là rượu ngô và món Thắng cố, những món ăn, không gian này không có ở đô thị nên năm nào 27/3 tôi cũng lên Hà Giang để thưởng thức những ẩm thực lạ miệng và các phong tục riêng của các đồng bào dân tộc".

Ngoài những tiết mục đặc sắc của lễ hội, còn có rất nhiều nét nét văn hóa, phong tục riêng biệt ở nơi đây:

Bắt vợ là một phong tục có từ lâu đời của người Mông.( ảnh: tuyengiao.vn)