Hà Nội 23 °C
TP Hồ Chí Minh 34 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 28 °C
Yên Bái 26 °C
  • Hà Nội Hà Nội 23°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 34°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 28°C
  • Yên Bái Hà Nội 26°C

Ðề xuất khai thác dữ liệu dân cư: Không nên thương mại hóa

Pháp luật hình sự
17/07/2018 15:05
Tuấn Nguyễn
aa
Theo các chuyên gia kinh tế, Chính phủ hoàn toàn không nên (nói đúng hơn là không được) cho phép mua bán, thương mại hóa thông tin cá nhân.


Tin nên đọc

Theo các chuyên gia kinh tế, Chính phủ hoàn toàn không nên (nói đúng hơn là không được) cho phép mua bán, thương mại hóa thông tin cá nhân. Bởi lẽ, trên thực tế, quyền tự do, riêng tư của công dân cần được tôn trọng, bảo mật tối đa. Nếu cho làm, chỉ doanh nghiệp là được lợi.

Người dân làm thủ tục cấp hộ chiếu tại Phòng PA72 -CATP Hà Nội. Ảnh: Tuấn Nguyễn.
Người dân làm thủ tục cấp hộ chiếu tại Phòng PA72 -CATP Hà Nội. Ảnh: Tuấn Nguyễn.

Dữ liệu chỉ trao đổi khi tạo giá trị chung cho xã hội

Vừa qua, phát biểu tại hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các địa phương về tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội - ông Nguyễn Ðức Chung đề xuất Chính phủ cho TP.Hà Nội được thí điểm thu giá dịch vụ đối với việc cung cấp, chia sẻ các dữ liệu dân cư đối với các ngành ngân hàng, công chứng và một số lĩnh vực khác. Theo ông Chung: “Nếu được đồng ý, mỗi năm thành phố sẽ thu được trên 300 tỷ đồng”.

Minh họa: Khều.
Minh họa: Khều.

Theo một cán bộ ngân hàng, việc mua bán thông tin cá nhân giữa chính quyền với ngân hàng ở đây có thể hiểu theo hướng giúp ngân hàng lập danh sách khách hàng tiềm năng để giới thiệu, khai thác các dịch vụ tương xứng với độ tuổi (bảo hiểm, tín dụng, các gói vay ưu đãi...). Vị này cũng cho rằng, về quy định, riêng với việc mở thẻ ngân hàng, quy định pháp luật bắt buộc khách hàng phải đến trực tiếp ngân hàng để thực hiện.

Dù vậy, với kinh nghiệm làm việc tại ngân hàng, TS. Huỳnh Thế Du - giảng viên chính sách công tại Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright cũng bày tỏ những băn khoăn. Ông Du cho rằng: Những thông tin cá nhân cơ bản, có thể chia sẻ được nếu tạo ra những giá trị chung cho xã hội và nên được sử dụng miễn phí. Còn việc mua bán thông tin cá nhân cho các tổ chức tín dụng, ngân hàng để phục vụ lợi ích riêng của họ cần phải thu phí theo quy định của pháp luật và thực hiện theo quy định riêng. “Còn những thông tin riêng tư, ảnh hưởng đến quyền tự do cá nhân thì pháp luật đã quy định rõ không được mua bán, chia sẻ”, ông Du khẳng định.

Cần thận trọng

Theo TS Phạm Chi Lan, Chính phủ cần thận trọng khi chia sẻ thông tin cá nhân với mục đích để có thu nhập về kinh tế. Bởi lẽ, những thông tin cá nhân đó công dân buộc phải khai báo với chính quyền để quản lý, nhất là khi thay đổi thẻ căn cước công dân để tạo thành bộ hồ sơ dữ liệu quốc gia về cư dân. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa ai cũng mua được, tiếp cận được, ngay cả các tổ chức tài chính, tín dụng, ngân hàng cũng không có quyền.

“Ngân hàng có trách nhiệm bảo vệ bí mật của khách hàng, tiền nong, tài sản của họ. Các vị nắm giữ được một số bí mật của người ta giờ không thể nào mua đi bán lại cho bên thứ 3. Khi có sự cố gì xảy ra với công dân, ai sẽ phải chịu trách nhiệm về việc bảo mật thông tin này? Hay lúc đó ngân hàng lại nói rằng, bán là việc của tôi, còn lộ thông tin thì người mua phải chịu trách nhiệm?”, bà Lan phân tích.

Cũng theo chuyên gia Phạm Chi Lan, Hiến pháp và các luật liên quan như Luật căn cước công dân đều bảo vệ quyền riêng tư của công dân. “Giữa các cơ quan pháp luật với nhau khi cần có thể trao đổi thông tin dữ liệu cư dân. Ví dụ khi có một vụ việc gì đó liên quan đến công dân, cơ quan pháp luật cần trao đổi để xác minh, nhất là không để cho người dân bị oan sai. Song, việc này chỉ dừng ở mức độ các cơ quan nhà nước với nhau”, vị chuyên gia phân tích.

Bàn về nguồn thu tài chính, ngân sách, TS. Phạm Chi Lan cho rằng, chính quyền đã có rất nhiều nguồn thu, người dân đang è cổ ra nộp đủ các khoản thuế, phí hằng ngày.

Riêng đối với ngân hàng, có ý kiến cho rằng, việc ngân hàng mua được thông tin cá nhân của công dân sẽ giúp cho các giao dịch giữa 2 bên (khách hàng - ngân hàng) thuận tiện, nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, theo bà Lan việc này không cần thiết. Bởi theo bà, ngay từ khi mở thẻ ngân hàng, khách hàng đã phải cung cấp chứng minh thư nhân dân hoặc thẻ căn cước, các thông tin cá nhân cơ bản. Nếu khách hàng đổi thẻ căn cước, họ phải trực tiếp đến cập nhật với ngân hàng, việc này cũng không mất nhiều thời gian. Những thông tin, dữ liệu khác, theo bà Lan, ngân hàng không cần biết, không có quyền biết.“Tôi có tiền thì tôi cứ gửi. Còn nếu tôi vay một khoản tiền lớn, ngân hàng yêu cầu phải có tài sản đảm bảo, cân nhắc chuyện cho vay, ngân hàng không có quyền biết tài sản của tôi”, bà Lan cho hay.

Nhìn rộng ra thế giới, theo TS Phạm Chi Lan, ở các nước tiên tiến, quyền tự do, riêng tư của công dân được tôn trọng, bảo mật tối đa. Hệ thống quản trị dữ liệu của công dân do Nhà nước nắm giữ. Hồ sơ tư pháp của công dân chỉ cung cấp cho công dân khi họ yêu cầu hoặc cơ quan pháp luật cần xác minh vấn đề gì đó, theo đúng luật pháp quy định, hoàn toàn tách bạch với hệ thống kinh doanh. “Chẳng hạn, Mark Zuckerberg - đồng sáng lập, CEO của Facebook vừa trải qua 10 tiềng điều trần với gần 100 nghị sĩ Mỹ về việc kiểm soát facebook, việc thu thập thông tin cá nhân trái phép...”

TS Lê Ðăng Doanh, nguyên là Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cũng thắc mắc: “Tôi không biết cơ sở pháp lý nào, dựa vào luật nào, nghị định nào mà Chủ tịch UBND TP Hà Nội lại đề xuất Chính phủ cho TP. Hà Nội được thí điểm thu giá dịch vụ đối với việc cung cấp, chia sẻ các dữ liệu dân cư đối với các ngành ngân hàng, công chứng và một số lĩnh vực khác”.

“Luật Căn cước công dân cũng đã nêu rõ việc thu thập thông tin cá nhân của công dân để phục vụ cho công tác quản lý nhân sự của Bộ Công an. Bây giờ, chính quyền muốn bán cho ai, bán nhằm mục đích gì cần làm rõ”. TS Lê Ðăng Doanh nói và nhấn mạnh: không nên thương mại hóa thông tin dữ liệu cá nhân, phải bảo vệ quyền riêng tư của công dân.

Ðể tránh tình trạng lạm quyền hoặc thất thoát nguồn thu, nguyên Viện trưởng CIEM này cũng cho rằng, Chính phủ, Bộ Tài chính phải có những văn bản dưới luật hướng dẫn cụ thể mức thu, đối tượng thu phí và chế tài xử phạt với trường hợp, cơ quan tổ chức vi phạm.

Ý kiến người dân về việc bị lộ thông tin cá nhân:

Anh Nguyễn Xuân Hải (44 tuổi, trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho rằng, việc thông tin cá nhân nếu được mua bán sẽ khiến người dân gặp nhiều phiền phức. Làm lãnh đạo một công ty tư nhân, anh cho biết, thi thoảng tôi phải giật mình, toát mồ hôi khi nhận được những cuộc gọi hoặc nhắn tin từ người lạ “giả danh” công an, cán bộ thuế...gọi đến đe dọa về việc phát hiện các dấu hiệu lách thuế, trốn thuế, yêu cầu chuyển một khoản tiền vào tài khoản của công an để phục vụ công tác điều tra. Sợ nhất là không hiểu sao những người này lại có số điện thoại, thông tin của tôi.

Bà Nguyễn Thị Hoa (50 tuổi, trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội) nói: “Tôi bức xúc khi thường xuyên nhận được điện thoại mời chào tham gia các kỳ nghỉ dưỡng ở resort cao cấp, mời dự các cuộc tri ân khách hàng của các công ty A,B,C...; tin nhắn quảng cáo khuyến mãi của các ngành hàng dịch vụ, dù cá nhân tôi không hề có nhu cầu và cũng không biết họ lấy đâu ra.

Tuấn Nguyễn (ghi)

“Tôi cực kỳ khó chịu khi điện thoại di động của mình thường xuyên nhận được các tin nhắn, cuộc gọi chào mời bán hàng, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe...Các nhà mạng đang phải xử lý còn chưa xong vấn đề này. Dữ liệu khác của công dân còn quan trọng hơn. Chính quyền hoàn toàn không nên, nói đúng hơn là không được phép mua bán, thương mại hóa thông tin cá nhân”.

Chuyên gia Phạm Chi Lan

bài liên quan
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
TP Hồ Chí Minh ra mắt phần mềm lắng nghe mạng xã hội

TP Hồ Chí Minh ra mắt phần mềm lắng nghe mạng xã hội

“Phần mềm lắng nghe mạng xã hội” được xem như sản phẩm cụ thể, khởi động mạnh mẽ cho Năm chủ đề Chuyển đổi số 2024 của TP Hồ Chí Minh.
Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Gần 100 xe ô tô ở huyện đảo Cô Tô được đăng kiểm

Đã có 77 phương tiện cơ giới đường bộ, ô tô điện đủ điều kiện hồ sơ để đăng kiểm trong 2 ngày 24, 25/2 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô.
Bắt giữ đối tượng thuê 2 chiếc ô tô rồi đem bán lấy tiền trả nợ

Bắt giữ đối tượng thuê 2 chiếc ô tô rồi đem bán lấy tiền trả nợ

Với hành vi thuê hai chiếc ô tô rồi mang đi bán lấy tiền trả nợ, Ngô Văn Tỉnh đã bị lực lượng chức năng bắt giữ.
Mới nhất
Đọc nhiều
Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa không đóng BHXH cho người lao động

Hành vi này của Công ty TNHH Gia công và Thương mại Phong Hòa đã bị UBND tỉnh Hải Dương xử phạt nghiêm minh.
Công ty TNHH Cơ điện Yongxin nợ hơn 5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty TNHH Cơ điện Yongxin nợ hơn 5 tỷ đồng tiền thuế

Cục thuế tỉnh Bắc Giang vừa ban hành Quyết định cưỡng chế bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản, phong tỏa tài khoản đối với Công ty TNHH Cơ điện Yongxin.
Bệnh nhân chạy thận nhân tạo có thể được hưởng BHYT lên đến 100%

Bệnh nhân chạy thận nhân tạo có thể được hưởng BHYT lên đến 100%

Trả lời về mức chi trả bảo hiểm y tế cho bệnh nhân chạy thận nhân tạo, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM cho biết, mức hưởng BHYT từ 80-100% tùy theo đối tượng tham gia, theo thực tế chi phí điều trị tùy thuộc mức độ bệnh lý của mỗi người bệnh.
Tin bài khác
Quảng Bình: Bắt giữ nhóm đối tượng, thu giữ hơn 10kg ma túy tổng hợp

Quảng Bình: Bắt giữ nhóm đối tượng, thu giữ hơn 10kg ma túy tổng hợp

Lực lượng Công an thu giữ chiếc va ly màu đen bên trong 26 gói nilon có chứa hơn 25.000 nghìn viên ma túy tổng hợp dạng thuốc lắc, có trọng lượng hơn 10kg.
TP.HCM: Khởi tố 27 đối tượng trong đường dây khai thác cát trái phép

TP.HCM: Khởi tố 27 đối tượng trong đường dây khai thác cát trái phép

Liên quan đến đường dây khai thác cát trái phép, Cơ quan Cảnh sát điều tra (PC01) - Công an TP.HCM đã khởi tố và xử lý hình sự tổng cộng 27 bị can.
Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Hà Nội: Tạm giữ 26 đối tượng mang hung khí đánh nhau gây mất an ninh trật tự

Lực lượng chức năng vừa tạm giữ hình sự 26 đối tượng mang hung khí đuổi đánh nhau, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội).
Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Triệt phá ổ nhóm tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh

Một đường dây tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy vừa bị lực lượng chức năng Công an tỉnh Bình Thuận triệt phá, bắt giữ 5 đối tượng.
Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Khởi tố vụ án mua bán trái phép hóa đơn 730 tỉ đồng tại Hà Nam

Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Hà Nam đã khởi tố vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” xảy ra từ năm 2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam.
Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Xác minh làm rõ vụ việc nữ sinh lớp 7 bị người đàn ông hành hung tại Hải Dương

Một nữ sinh học lớp 7 bị một người đàn ông hành hung, tát liên tục, sự việc được quay lại và đưa lên mạng xã hội khiến nhiều người bức xúc.
Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Hà Nội: Khởi tố các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm mang đi bán

Tại cơ quan Công an, Huynh và Duy khai nhận đã bán ma túy cùng nhau, các đối tượng giấu ma túy trong hộp mỹ phẩm rồi đem bán.
Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Cảnh sát 141 bắt giữ 17 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự

Trong tuần qua, các tổ công tác 141 đã kịp thời ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, phát hiện 16 vụ việc có dấu hiệu vi phạm, bắt giữ 17 đối tượng.
Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Bắt giữ khẩn cấp hai đối tượng tàng trữ nhiều hàng nóng, thực hiện hàng loạt vụ cướp tài sản

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai vừa phối hợp với Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu bắt khẩn cấp 2 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp tài sản.
Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Thanh Hoá: Bắt 2 đối tượng mua bán vũ khí quân dụng

Lực lượng chức năng vừa bắt giữ 2 đối tượng Phạm Hải Đăng và Nguyễn Đăng Tài để điều tra về hành vi mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY