Hà Nội 24 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 27 °C
Yên Bái 22 °C
  • Hà Nội Hà Nội 24°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 27°C
  • Yên Bái Hà Nội 22°C

Độc quyền sách giáo khoa: Lãi, lỗ và lãng phí

Sức khỏe - đời sống
26/09/2018 11:10
Nguyễn Mỹ
aa
Thống kê, mỗi năm, NXB Giáo dục Việt Nam - cơ quan độc quyền về sách giáo khoa (SGK), phát hành hơn 100 triệu bản...


Phần lớn sách chỉ dùng một lần vì học sinh được ghi thẳng vào sách, gây lãng phí cả nghìn tỷ đồng. Và nếu tính 16 năm độc quyền SGK (bộ sách đang áp dụng được triển khai từ năm 2002, do NXB Giáo dục Việt Nam thuộc Bộ GD&ĐT phát hành), số tiền lãng phí của xã hội đã lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng.

Sách giáo khoa mỗi năm cả nghìn tỷ rồi cũng thành giấy vụn? (Ảnh minh họa)
Sách giáo khoa mỗi năm cả nghìn tỷ rồi cũng thành giấy vụn? (Ảnh minh họa)

Hoang phí là tại… thầy cô và học trò (?)

Đầu năm học 2018-2019, phụ huynh phải nháo nhác đi tìm SGK vì tình trạng tái bản cầm chừng để chờ thay sách của các công ty phát hành. Thế nhưng, chính thức vào năm học thì phụ huynh lại ngỡ ngàng khi có trường ở Hà Nội đưa gần 30 đầu sách vào chương trình Tiểu học, thậm chí có trường dùng cả sách của Mô hình trường học mới (VNEN) đã dừng việc mở rộng ở các địa phương để bán cho học sinh.

Đầu mục SGK, sách bài tập, sách tham khảo bổ trợ được Trường Tiểu học Đô thị Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội) chuyển tới tay phụ huynh khiến nhiều người choáng váng khi lên tới 27 cuốn dành cho học sinh lớp 1. Nếu chỉ tính riêng sách bài tập và SGK lớp 1 thôi thì nhà trường đã liệt kê được 17 cuốn với tổng giá 148.400 đồng.

Thế nhưng, đi kèm với đó là 10 cuốn bổ trợ gồm luyện chữ đẹp, luyện đọc, thực hành Toán, Tiếng Việt, Mỹ thuật... nên mức giá phụ huynh phải trả đã trội lên 208.000 đồng. Cộng với bọc vở, giấy kiểm tra, thủ công, bộ thực hành, phấn bảng... mức giá lại trội lên 378.000 đồng. Tổng một bộ SGK, sách bổ trợ, đồ dùng dạy học trọn bộ lên tới 734.400 đồng…

Phần lớn phụ huynh cho rằng, việc sử dụng SGK như hiện nay đang gây lãng phí lớn vì SGK được thiết kế để các em học sinh điền kết quả, nối, tô màu trực tiếp vào bài tập chứ không phải là vở bài tập theo mẫu. Thậm chí trong phiên họp thứ 27 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc cho ý kiến về Luật Giáo dục sửa đổi, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đã cầm sách Toán lớp 1 để dẫn chứng cho phần phát biểu “SGK lãng phí vì có chung phần luyện tập”:

“Chúng tôi phản ánh lại ý kiến của cử tri, chuyển đến Bộ trưởng GD&ĐT là lý do tại sao? Mỗi một năm xuất bản khoảng 100 triệu bản SGK, xã hội chi khoảng 1.000 tỷ đồng, nhưng đến năm sau không dùng được nữa. Chúng tôi phản ánh lại về những nghi ngại xung quanh việc độc quyền xuất bản của NXB Giáo dục Việt Nam”. Trước đó, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho biết cử tri rất bức xúc vì SGK chỉ sử dụng một lần, sau đó chỉ có thể bán giấy vụn một cách lãng phí như vậy.

Mặc dù trước thềm năm học mới, khi dư luận nêu vấn đề, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ đã khẳng định sách sử dụng một lần chỉ là sách bài tập, tham khảo. Thế nhưng, sau ba tuần ông lại thừa nhận về thực trạng viết lên SGK gây lãng phí trong nhiều năm nay. Và đến nay, Thứ trưởng, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đều đã đưa ra những văn bản chỉ thị “nhắc” giáo viên trong quá trình dạy học cần hướng dẫn học sinh làm bài tập, viết kết quả, trả lời câu hỏi vào vở viết, vở bài tập.

Ngày 24/9/2018, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cũng có chỉ thị về việc sử dụng SGK và sách tham khảo trong các cơ sở giáo dục phổ thông. Theo đó, việc biên soạn SGK từ năm học 2002 - 2003 được biên soạn theo phương thức bảng số liệu được để trống để hướng dẫn học sinh làm bài tập.

Đồng thời, giáo viên có trách nhiệm hướng dẫn học sinh trong quá trình sử dụng SGK có ý thức giữ gìn, không được viết, vẽ vào sách để sử dụng SGK được lâu bền. Như vậy, lỗi “hoang phí” ấy đương nhiên thuộc về giáo viên và học trò? Trong khi từ nhiều năm qua, học sinh như một quy luật bất thành văn, vẫn luôn làm bài tập vào sách. Thậm chí, đi học thêm sẽ phải mua thêm sách mới để dùng, bởi sách đang dùng ở lớp đã viết rồi…

Tréo ngoe… lỗ hay lãi?

Tuy nhiên, trong Chỉ thị ngày 24/9, Bộ GD&ĐT cũng nêu ra con số mỗi năm việc sử dụng lại SGK chỉ đạt khoảng 35%. Con số này tương đương với việc hàng năm có tới 65% SGK được thay mới, gây lãng phí hàng trăm tỷ đồng. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT yêu cầu Tổng Giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam phải tổ chức đánh giá lại việc in ấn, phát hành SGK để có phương án chỉnh sửa bản thảo SGK, hạn chế tối đa việc học sinh viết vào SGK. Phải báo cáo lại với Bộ GD&ĐT trước khi chỉnh sửa bản thảo SGK để tái bản.

Trước đó, chia sẻ với báo chí, ông Hoàng Lê Bách, Tổng Giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam cho biết, hàng năm số lượng phát hành SGK đáp ứng được tới 65% nhu cầu sử dụng của học sinh, tuy nhiên việc kinh doanh SGK khiến NXB lỗ hàng chục tỉ đồng mỗi năm. Theo đó, NXB Giáo dục Việt Nam đã sử dụng các nguồn thu khác để bù đắp lỗ của hoạt động xuất bản phát hành SGK mỗi năm trên dưới 40 tỉ đồng.

Độc quyền sách giáo khoa: Lãi, lỗ và lãng phí

Thế nhưng, số liệu tài chính mới nhất được gửi đến Cục Phát triển Doanh nghiệp của Bộ KH&ĐT trước đó không lâu thì NXB Giáo dục Việt Nam vẫn đang ăn nên làm ra, không hề thua lỗ. Năm 2017, sau khi khấu trừ các chi phí, lợi nhuận thuần của NXB Giáo dục Việt Nam tăng hơn gấp đôi năm 2016, đạt 145 tỷ đồng.

Cộng thêm khoản lợi nhuận khác gần 5,8 tỷ đồng, NXB này ghi nhận có tới 150,8 tỷ đồng tổng lợi nhuận trước thuế (tăng gần 2,1 lần so với năm 2016). Lãi ròng năm 2017 theo đó tăng mạnh gấp 1,9 lần lên 139,8 tỷ đồng so với năm 2016. Đến cuối năm 2017, NXB Giáo dục Việt Nam đang có khoảng 171,1 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Kế hoạch trong năm nay của đơn vị này là 1.180 tỷ đồng tổng doanh thu, doanh thu thuần đạt 1.130 tỷ đồng. Lãi trước thuế 82 tỷ đồng và lãi sau thuế 74,6 tỷ đồng.

Về vấn đề này, PGS.TS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng GD&ĐT cho rằng, Bộ GD&ĐT và NXB Giáo dục Việt Nam không trả lời về lãng phí SGK là né tránh. Bởi trách nhiệm của Bộ và NXB là phải trả lời dư luận về chủ trương thiết kế SGK có bài tập hay sẽ sửa đổi để tránh lãng phí. Bộ GD&ĐT cũng nên có kế hoạch hàng năm, chỉ cho phép in một số phần trăm SGK bổ sung nhất định.

Phần bài tập cần được thiết kế tách biệt với SGK. Vở bài tập nên bán giá rẻ, học xong có thể bỏ đi. Bởi theo ông, nếu số sách bài tập chỉ bằng 1/10 SGK thì mỗi năm chúng ta chỉ bỏ đi 100 tỷ đồng chứ không phải 1.000 tỷ. 900 tỷ còn lại có thể làm được nhiều việc khác như hỗ trợ trường học vùng cao khi chúng ta còn nhiều khó khăn.

Có dễ phá bỏ độc quyền SGK?

Trả lời câu hỏi này, TS. Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội cho rằng: “Vấn đề đặt ra hiện nay là làm sao phải chống được việc vì lợi ích của việc bán sách mà ép học trò. Học sinh học đến đâu, tự lo được đến đâu là phải tôn trọng, không nhất thiết bắt tất cả học sinh phải mua. Bây giờ đã có mạng internet rồi, học sinh có thể tự tra cứu tài liệu để làm bài tập chứ không nhất thiết phải dùng nhiều sách.

Thêm nữa, chúng ta không có người làm trọng tài để quyết định. Bộ GD&ĐT phải tham gia chỉ đạo để giải quyết dứt điểm những vấn đề hàng năm của SGK như nên in sách như thế nào? Sách bài tập ra làm sao? Sách tham khảo ra làm sao? Tức là sách tự do để tham khảo thì được, còn sách bắt buộc trên đầu học sinh phải được kiểm soát và tính toán. Chưa kể tới, theo Chương trình - SGK mới, SGK chỉ là một phần, chương trình mới là quan trọng vì đây là phần gốc, còn SGK, tài liệu tham khảo giáo viên được quyền lựa chọn.

Như vậy sẽ có nhiều bộ SGK, nhiều tài liệu tham khảo. Do đó, quan niệm SGK chỉ là một phần, chứ không như ngày xưa SGK là pháp lệnh, thi cử cũng phải theo sách. Phải có bộ phận chuyên gia làm và đánh giá lại chỗ này sẽ đỡ tốn kém cho người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn cũng đỡ khổ sở.

Phải làm sao trên phương châm tiết kiệm nhất cho dân, tốt cho dân, hợp lý nhất cho dân, phải lấy dân làm gốc. Còn nếu dựa trên quyền lợi của nhà xuất bản, quyền lợi của tác giả sẽ rất là khó. Do đó phải có một bộ phận trung gian xem xét, quyết định, cần sự tham gia của nhiều nhà khoa học, chuyên gia để có bộ sách chuẩn”.

Cũng theo TS. Nguyễn Tùng Lâm, Nghị quyết 88 của Quốc hội đã ban hành về việc thực hiện một chương trình nhiều bộ SGK. Tuy nhiên, ông cho rằng, hiện nay điều kiện đất nước còn nghèo, trình độ dân trí chưa cao. Vì thế, ông vẫn giữ quan điểm, cả nước tập trung nhân lực, điều kiện tổ chức thực hiện thật tốt một bộ SGK là đủ.

Mặc dù việc thực hiện nhiều bộ sách cùng lúc thì mặt lợi là các đơn vị làm sách sẽ phải cạnh tranh nhau nên làm đẹp hơn, giá thành mềm hơn nhưng mặt trái cũng nhiều. Tuy nhiên, khi mỗi trường chọn một bộ SGK thì việc sử dụng lại SGK giữa học sinh các khóa ở các trường khác nhau là rất hạn chế.

Ngoài ra, TS. Lâm còn lo ngại khi có nhiều bộ SGK, ở địa phương này, địa phương khác sẽ khó tránh khỏi chuyện quan hệ, “bôi trơn” bằng hoa hồng để bán sách tốt hơn. Khi đó, các trường thậm chí so đo, đơn vị nào trích phần trăm hoa hồng cao hơn sẽ chọn chứ không quan tâm đến chất lượng, ý kiến của phụ huynh, giáo viên nữa…

Và chúng ta nghĩ sao khi đầu mỗi năm học mới, thầy cô vùng sâu, vùng xa vẫn miệt mài “xin sách” trên mạng xã hội cho học trò mình, dù biết bộ SGK đó đã viết hết bài tập vào rồi. Nhưng thà vậy còn hơn không có tiền mua SGK. Và nữa, hình ảnh các em độ tuổi đến trường phải chui vào túi ni lon vượt sông đến trường, những lễ khai giảng dựng tạm bên bờ suối bởi lũ cuốn mất trường, mất lớp, những em bé nhặt từng cuốn sách lấm lem bùn đất bước vào năm học mới để so sánh với những con số lãng phí tới xót xa…

bài liên quan
Rằm tháng 7: Dị bản khẩu trang dành cho người âm

Rằm tháng 7: Dị bản khẩu trang dành cho người âm

Từ xa xưa, rằm tháng 7 được gọi là ngày xá tội vong nhân và cũng là ngày các cô hồn được người trần cúng lễ. Bởi vậy, trên dương thế, mọi gia đình đều làm cỗ cúng gia tiên đồng thời đốt vàng mã và phóng sinh. Rằm tháng 7 “mùa Covid”, có nhiều gia đình chuyển hướng sang đặt mua vàng mã online.
Bản quyền truyền hình V-League: Lãng phí đến bao giờ?

Bản quyền truyền hình V-League: Lãng phí đến bao giờ?

Ở các giải đấu lớn trên thế giới, bản quyền truyền hình luôn là miếng bánh béo bở, mang về số tiền khổng lồ cho BTC giải. Nhưng ở Việt Nam, vấn đề này khiến nhà tổ chức không khỏi chạnh lòng.
Bộ VHTTDL trình Chính phủ ban hành Nghị định về lễ hội: Sẽ dừng nếu tổ chức lễ hội bị sai lệch giá trị

Bộ VHTTDL trình Chính phủ ban hành Nghị định về lễ hội: Sẽ dừng nếu tổ chức lễ hội bị sai lệch giá trị

Đó là nội dung dự thảo Nghị định quy định về quản lý và tổ chức lễ hội được Bộ VHTTDL nhấn mạnh tại Tờ trình 36/TTr- BVHTTDL ngày 8.2 do Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện ký trình Chính phủ về việc ban hành Nghị định.
Công trình TDTT hàng trăm tỷ ở Hoài Đức, Hà Nội:  Đã “khai thác”… hết tiềm năng?

Công trình TDTT hàng trăm tỷ ở Hoài Đức, Hà Nội: Đã “khai thác”… hết tiềm năng?

Công trình TDTT hàng trăm tỷ ở Hoài Đức chưa được khai thác hết tiềm năng với những gì đang có. Vì đang chờ… quy chế của huyện.
Vì sao Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên bị khởi tố?

Vì sao Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên bị khởi tố?

Ông Phạm Đình Cự, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, bị khởi tố để điều tra tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Đề nghị truy tố cựu Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên cùng thuộc cấp

Đề nghị truy tố cựu Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên cùng thuộc cấp

Đề nghị truy tố 5 cựu cán bộ, lãnh đạo tỉnh Phú Yên vì vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Mới nhất
Đọc nhiều
Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá dầu giảm, giá xăng tăng mạnh

Giá xăng RON95 tăng 530 đồng/lít, giá bán là 24.810 đồng/lít, giá dầu diesel được điều chỉnh giảm 320 đồng/lít, giá bán là 20.690 đồng/lít.
Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Công an tỉnh Lai Châu tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm

Chiều ngày 27/03/2024, Đại tá Phạm Hải Đăng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT đã chủ trì hội nghị Giao ban Cơ quan CSĐT Quý I năm 2024.
Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Thị trường bất động sản sôi sục chờ đón Lễ Kick-off Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc

Ngày 02/04 tới đây sẽ diễn ra Lễ kick-off dự án Meyhomes Capital Phú Quốc với sự quy tụ của hơn 1000 chiến binh toàn quốc.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
trai nghiem nghe lam giay ban cua dong bao dao do o ha giang

Trải nghiệm nghề làm giấy Bản của đồng bào Dao đỏ ở Hà Giang

Giấy Bản là sản phẩm làm từ cây vầu non, được sử dụng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vào dịp lễ, tết... Cây vầu non được chẻ nhỏ, ngâm trong nước vôi, sau đó ngâm tiếp với nước một thời gian, đem nghiền và trộn với dung dịch chứa nhựa của một loại cây rừng. Từ hỗn hợp nguyên liệu này, người dân sẽ tráng thành những tấm giấy Bản...
clip nhom doi tuong manh dong dung hung khi dai ca met cuop tai san trong dem

Clip nhóm đối tượng mạnh động dùng hung khí dài cả mét cướp tài sản trong đêm

Ngày 16/3, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an quận Hà Đông đã bắt giữ 4 đối tượng để điều tra về hành Cướp tài sản. Các đối tượng này chủ yếu đã bỏ học, cùng nhau chế hung khí nguy hiểm dài cả mét sau đó đi khống chế, đe doạ những người đi đường trong đêm tối và cướp tài sản. Trước đó, nhóm đối tượng này đã cướp một xe máy của anh N.Đ.C. trên đường Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng, Hoàng Mai, Hà Nội.
bao phap luat viet nam ky hop tac tai tro voi lien doan cau may viet nam

Báo Pháp luật Việt Nam ký hợp tác, tài trợ với Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam

Báo Pháp luật Việt Nam và Liên Đoàn Cầu mây Việt Nam đã thực hiện lễ ký kết thỏa thuận hợp tác truyền thông và tài trợ đội tuyển cầu mây quốc gia Việt Nam.
tang cuong phoi hop truyen thong chinh sach phap luat giua bo tu phap va bo thong tin va truyen thong

Tăng cường phối hợp truyền thông chính sách pháp luật giữa Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông

thoi hoc sinh dang nho cua thap nien 2000 duoc tai hien qua sach tranh

Thời học sinh đáng nhớ của thập niên 2000 được tái hiện qua sách tranh

Bốn năm sau khi ra mắt 199 Mấy – Hồi Ấy Làm Gì?, hai tác giả Trang Neko và X.Lan quay trở lại với một ấn phẩm sách tranh đề tài trường học lấy nhan đề HỌC SINH CHÚNG MÌNH 2000 HỒI ẤY