Độc đáo nghi lễ đón Tết của người H’mông ở Phú Thọ

Đồng bào người H'mông đón mùa xuân ấm cúng.

Không khí rộn ràng, náo nức tại bản Mỹ Á (xã Thu Cúc, huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ) ngày giáp Tết báo hiệu một mùa xuân yên vui, thanh bình lại đến...

Bản Mỹ Á có hơn 100 hộ dân, hầu hết đã thoát được cái đói, cái nghèo. Tết truyền thống, người H’mông nơi đây cũng mổ lợn, thắp hương cúng Tổ tiên, ngồi quây quần bên mâm cỗ bên bếp lửa. Tuy nhiên, có điều đặc biệt, người H’mông không gói bánh chưng mà giã bành dày. Mỗi nhà đều có cối và chày gỗ để giã bánh. Cối giã bánh phải làm bằng gỗ thịt, thớ mịn, có mùi thơm được khoét rỗng ruột.

Gạo làm bánh giày phải là gạo nếp mới. Gạo được đồ xôi chín tới, không để nát, rồi đổ ra cối giã. Nhịp chày phải thật đều cho đến khi bột nhuyễn, dẻo mịn mới đem nặn bánh. Công việc giã bánh thường đòi hỏi sức dẻo dai nên chủ yếu được giao cho người đàn ông trong nhà. Bánh dày mang cúng ông bà tổ tiên, sau đó sẽ đem ra thiết đãi khách đến chơi.

Cúng Tết là một nghi lễ rất quan trọng ở bản vùng cao Phú Thọ này. Người dân cúng để cầu cho ôn thuận gió hòa, cầu cho gia đình sức khỏe, được mùa… Nhà nào cũng có bàn thờ, trên bàn thờ đều có gà, gạo, trứng, bánh dày, tiền mã… Ngoài ra họ còn thờ xà beng, cuốc, xẻng thể hiện năm mới làm ăn gặp nhiều may mắn.

Người H’mông thường dán “tiền” (tiền tượng trưng bằng giấy mỏng), mỗi năm dán một lần, hết năm cũ lại tháo dỡ ra và dán lại vào năm mới, gửi gắm những mong muốn, mơ ước bình dị.

Mâm cơm Tết sẽ không thiếu chén rượu tự nấu bằng những sản vật địa phương từ nếp nương, ngô, sắn... Nhà nhà vang rộn tiếng trẻ thơ nô đùa, tiếng chạm chén và những lời chúc tụng tốt đẹp cho mùa xuân mới.

Vang vọng khắp bản là lời bài hát “Ơn Đảng” và “Xuân về bản Mông” do các chàng trai, cô gái miền sơn cước thể hiện trong tiếng cười ròn tan, xua đi những nhọc nhằn năm cũ, hướng về tương lai ngày càng tươi sáng...

Hình ảnh người H’mông đón Tết cổ truyền ở bản Mỹ Á:

Mọi người cùng làm cỗ, chuẩn bị cúng tổ tiên.

Thực phẩm được chia ra từng phần cho anh em, họ hàng.

Món thịt nướng chín vàng, thơm phức chuẩn bị được đưa lên mâm.

Người phụ nữ H'mông trong trang phục sặc sỡ rót rượu thơm nồng cho đầy chai

Bàn thờ mang bản sắc riêng của người H'mông ở Mỹ Á.

Tiền cúng lễ độc đáo của người H'mông.

Vui, quây quần bên chén rượu xuân thơm nồng.